Koronavirüs (COVID-19) Salgını ve İnternet Gazeteciliği: Karşılaştırmalı Bir İçerik Analizi

Yıl 2021, , 183 - 206, 28.10.2021

Gizem Uyanık

https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.960058

Öz

İlk olarak Çin’in Hubei Eyaletinin Vuhan şehrinde ortaya çıkan yeni Koronavirüs (COVID-19) salgını, Avrupa ve Amerika başta olmak üzere tüm dünyaya yayılmakta ve çeşitli alanlarda köklü değişiklikleri beraberinde getirmektedir. Koronavirüs salgınının en çok etkilendiği alanların başında gelen medya, çevresinde yaşanan ekonomik, kültürel, sağlık gibi çeşitli gelişmeler ile sürekli olarak değişim yaşamaktadır. Günümüzde yeni medya alanında haber alma ihtiyacının büyük bir kısmını karşılayan internet siteleri, haberlerin anlık olarak paylaşıldığı ve dolaşıma sokulduğu bir alandır. Çalışma, Koronavirüs salgını ile ilgili alınan kararlar etrafında, medya metinlerinin sunumlarında herhangi bir değişikliğe gidilip gidilmediğini ortaya koyma amacı taşımaktadır. Buradan hareketle bu çalışmada, Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) 11 Mart 2020 tarihinde yeni Koronavirüsü pandemi ilan etmesinden öncesinde ve sonrasında yayımlanan bir aylık haberlerin sayılarında ve sunumlarında bir değişiklik olup olmadığı saptanmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda Milliyet ve Birgün gazetelerinin internet sitelerinde 11.02.2020/11.03.2020 ve 12.03.2020/12.04.2020 tarihleri arasında “Koronavirüs” anahtar kelimesiyle aratılan 3.444 haber, içerik analizi yöntemiyle niteliksel ve niceliksel olarak 26 analiz kategorisinde incelenmiştir. Araştırma sonucunda, Koronavirüsün pandemi ilan edilmesiyle birlikte haberin niteliklerinde, paylaşım biçimlerinde ve sunumlarında değişikliğe gidildiği bulgusuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Gazetecilik, Koronavirüs, İnternet Gazeteciliği, Küreselleşme

The Coronavirus (COVID-19) Epidemic and Internet Journalism: A Comparative Content Analysis

Öz

The new coronavirus (COVID-19) epidemic, which first appeared in the Wuhan city of Hubei Province of China, spreads all over the world, especially in Europe and America, and as this epidemic spreads, it brings about radical changes in various fields. The media, which is one of the areas where the coronavirus epidemic is most affected, is living as a change with various developments such as medical, cultural and health. Internet sites that meet most of the need to receive news in the field of new media today are areas where news is shared and circulated instantly. Accordingly, the aim of the study is whether the changes made in the presentations of the media texts around the decisions taken regarding the new Coronavirus pandemic. Based on this, it was tried to be determined whether there was any change in the presentation of the news published before and after the World Health Organization (WHO) declared the new Coronavirus pandemic on 11 March 2020 in this study. In this context, the 3.444 news published on the websites of Milliyet and Birgün newspapers searched with the keyword "coronavirus" between the dates of 11.02.202 and 11.03.2020 and between the dates of 11.03.2020 and 11.04.2020 were analyzed in 26 analysis categories qualitatively and quantitatively by content analysis method. As a result of the research, it was found that with the announcement of the coronavirus as a pandemic, news published the characteristics, sharing styles and presentations of the news were changed.

Anahtar Kelimeler

Journalism, Coronavirus, Internet Journalism, Globalization

Kaynakça

• Aslan, R. (2020). Tarihten Bugüne Epidemiler, Pandemiler ve Covid-19. Göller Bölgesi Aylık Ekonomi ve Kültür Dergisi, 8(85), 36-41.
• covid19.bilgi.sağlık. (2020). T.C. Sağlık Bakanlığı COVID Bilgilendirme Platformu: https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66300/covid-19-nedir-.html adresinden alındı. Erişim: 6 Haziran 2020.
• covid19.tubitak.gov.tr. (2020). COVID-19 Data Portal: https://covid19.tubitak.gov.tr/covid19/sikca-sorulan-sorular adresinden alındı. Erişim: 6 Haziran 2020.
• Çarık, Ş. (2021). Koronavirüs Salgınının Yazılı Basına Etkileri Üzerine Bir İnceleme. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi(6), s. 101.
• Çevikel, T. (2004). Türkçe Haber Siteleri ve Türkiye'de İnternet Gazeteciliğinin Gelişimini Sınırlayan Faktörler. 2. Uluslararası Communication in the Millenium Konferansı, (s. 147-163). İstanbul.
• Çöl, M., & Güneş, G. (2020). COVID-19 Salgınına Genel Bir Bakıș (E Kitap). Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi. http://www.medicine.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/121/2020/05/COVID-19-Kitap.pdf adresinden alındı. Erişim: 1 Haziran 2020.
• Darı, A. (2017). Sosyal Medya ve Sağlık. 21. Yüzyılda Eğitim Ve Toplum Eğitim Bilimleri Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(18), 731 - 758.
• Giritli İnceoğlu, Y. (2020). COVID-19 Pandemisi Ve Medya. Türk Tabipleri Birliği Covid 19 Pandemisi Altıncı Ay Değerlendirme Raporu. https://www.ttb.org.tr/kutuphane/covid19-rapor_6/covid19-rapor_6_Part73.pdf adresinden alındı. Erişim: 31 Ağustos 2020.
• Gözlem Gazetesi. (2020). https://www.gozlemgazetesi.com/: https://www.gozlemgazetesi.com/HaberDetay/252/1123785/koronaviruste-yazili- adresinden alındı. Erişim: 6 Haziran 2020.
• Güngör, N. (2016). İletişim Kuramlar ve Yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Herman, E., & Chomsky, N. (2017). Rızanın İmalatı Kitle Medyasının Ekonomik Politiği. İstanbul: bgst yayınları.
• https://covid19.tubitak.gov.tr/. (2020). COVID-19 Data Portal : https://covid19.tubitak.gov.tr/covid19/sikca-sorulan-sorular adresinden alındı. Erişim: 6 Haziran 2020.
• Hülür, A. (2015). Yeni Medyada Sağlık Söylemi Üzerine Bir Analiz. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 13(25), 17-42.
• İşsever, H., İşsever, T., & Öztan, G. (2020). COVID-19 Epidemiyolojisi. Sağlık Bilimlerinde İleri Araştırmalar Dergisi , 3(1), 1-13.
• Korkmaz, A. (2009). İnternet Gazeteciliğinin Kamuoyu Oluşumuna Etkisi. Erciyes İletişim Dergisi, 1(2), s. 7.
• T.C. Sağlık Bakanlığı COVID Bilgilendirme Platformu. (2020). Covid19.bilgi.sağlık: https://covid19.saglik.gov.tr/TR-66300/covid-19-nedir-.html adresinden alındı. Erişim: 6 Haziran 2020.
• Til, A. (2020). Yeni Koronavirüs Hastalığı (COVID-19) Hakkında Bilinmesi Gerekenler. Göller Bölgesi Aylık Ekonomi ve Kültür Dergisi, 8(85), 53-57.
• Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA). (2020). COVID-19 Pandemi Değerlendirme Raporu. Ankara. http://www.tuba.gov.tr/files/images/2020/kovidraporu/T%C3%9CBA%20Covid-19%20Raporu%201.%20G%C3%BCncelleme.pdf adresinden alındı. Erişim: 5 Temmuz 2020.
• Ünker, P. (2020). Korona Salgını Gazeteleri de Vurdu. İstanbul: Deutsche Welle (DW) Türkçe. https://www.dw.com/tr/korona-salg%C4%B1n%C4%B1-gazeteleri-de-vurdu/a-53126860 adresinden alındı. Erişim:31 Ağustos 2021.
• Vural, Z., & Bat, M. (2010). Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma. Journal of Yasar University, 20(5), 3348‐3382.
• World Health Organization. (2020). Infodemic. https://www.who.int/health-topics/infodemic#tab=tab_1 adresinden alındı. Erişim: 31 Ağustos 2021.
• Yalçın, S. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Ankara Üniversitesi. https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/125451/mod_resource/content/0/konu15.1.pdf adresinden alındı. Erişim: 30 Ağustos 2021