Filmosophic Thinking of Dasein: As a Film-Mind ‘The Tree of Life’

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 1431 - 1452, 24.07.2020

İkbal Bozkurt Avcı

https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.708515

Cited By: 1

Öz

Human have sought ways to give meaning to his existence ever since he existed in the world. Accordingly, the meaning of existence in philosophy, art and culture has been tried to be explained. However, in time, existence has been hidden, forgotten, and invisible. Heidegger defined this situation as forgetting existence. According to Balázs, it started to change with the invention of the camera and the films made the existence visible again. According to Kracauer, the cinema is the basic device to show the existence in “becoming” with the functions of “recording” and “disclosing”. With the way of thinking that Frampton describes as Filmosophy, the film, which reveals the existence of men with its technical possibilities, can place the existence in the center of the thought. Filmosophy aims to develop new film rhetoric, by exceeding approaches focusing solely on technique or dramatic structure. Based on all these arguments, the main problem of the study is that cinema makes the forgotten and invisible Dasein visible with its functions of “recording” and “disclosing”; cinema also places it in the center of thought with its dramatic structure and cinematographic elements. The study aims to reveal how the film-mind thinks of Dasein. Accordingly, the movie “Tree of Life” has been studied through the filmosophy. In the study, it was concluded that the film accomplished a film-thinking based on existential problems such as “being, Dasein, death, life, universe, and God”.

Anahtar Kelimeler

Cinema, Filmosophic Thinking, Film-Mind, Dasein, The Tree of Life

Dasein’ı Filmozofik Düşünmek: Bir Film-Zihin Olarak ‘Hayat Ağacı’

Öz

İnsan, dünyada varolduğundan beri varlığına anlam kazandırmanın yollarını aramıştır. Bu doğrultuda felsefe, sanat ve kültürde varlığın anlamı açıklanmaya çalışılmıştır. Fakat zamanla varlık gizlenmiş, unutulmuş ve görünmez olmuştur. Heidegger’in varlığın unutulması olarak nitelendirdiği bu durum, Balázs’a göre kameranın icadıyla değişmeye başlamış ve filmler varlığı yeniden görünür kılmıştır. Kracauer’un ifadesiyle sinema “kaydetme” ve “ifşa etme” işlevleriyle varlıkları “oluş” halinde göstermenin temel aygıtıdır. Teknik olanaklarıyla insan varlığını açığa çıkaran film, Frampton’ın filmozofik olarak nitelendirdiği düşünme biçimiyle varlığı düşüncenin merkezine yerleştirir. Filmozofi, yalnızca tekniğe ya da dramatik yapıya odaklanan yaklaşımları aşarak yeni bir film retoriği geliştirmeyi amaçlamaktadır. Bütün bu argümanlardan hareket eden bu çalışmanın temel sorunsalı, sinemanın unutulan ve görünmeyen Dasein’ı ‘kaydetme’ ve ‘ifşa etme’ fonksiyonlarıyla görünür kıldığı; dramatik yapısı ve sinematografik ögelerle düşüncenin merkezine yerleştirmesidir. Çalışmanın amacı, Dasein’ı film-zihnin nasıl düşündüğünü ortaya koymaktır. Bu doğrultuda ‘Hayat Ağacı’ filmi, filmozofik yöntemle ele alınmıştır. Çalışmada filmin “varlık, Dasein, ölüm, yaşam, evren ve Tanrı” gibi varoluşsal problemler üzerine tefekküre dayalı bir film-düşünme gerçekleştirdiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sinema, Filmozofik Düşünme, Film-Zihin, Dasein, Hayat Ağacı

Kaynakça

• Aitken, I. (2001). European Film Theory and Cinema: A Critical Introduction. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Aitken, I. (2015). Avrupa Sinema Kuramları: Eleştirel Analiz. (Z. Atam, Çev.) İstanbul: Doruk Yayınları.
• Aktok, Ö. (2010). Sunuş. M. B. Özgür Aktok içinde, Heidegger (s. 7-37). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Arslan, A. (1997). Öznelci Düşünceyi Sanat İşiyle Aşmak. H. Ü. Nalbantoğlu içinde, Patikalar: Martin Heidegger ve Modern Çağ (s. 121-171). Ankara: İmge Kitabevi.
• Aydoğan, A. (2008). Sunuş. A. Aydoğan içinde, Fikir Mimarları 15: Heidegger (A. Aydoğan, Çev., s. 9-16). İstanbul: Say Yayınları.
• Balázs, B. (2013). Görünen İnsan Ya Da Sinema Kültürü. (O. Kasap, Çev.) İstanbul: Say Yayınları.
• Barret, W. (2008). Heidegger: Toplu Bakış. A. Aydoğan içinde, Fikir Mimarları 15: Heidegger (A. Aydoğan, Çev., s. 41-76). İstanbul: Say Yayınları.
• Blackham, H. J. (2005). Altı Varoluşçu Düşünür: Kierkegaard, Nietzsche, Jasper, Marcel, Heidegger, Sartre. (E. Uşşaklı, Çev.) Ankara: Dost Kitabevi.
• Bolt, B. (2015). Yeni Bir Bakışla Heidegger. (M. Özbank, Çev.) İstanbul: Kolektif Kitap.
• Brock, W. (2008). Bir Yaklaşım Denemesi. A. Aydoğan içinde, Fikir Mimarları 15: Heidegger (A. Aydoğan, Çev., s. 79-150). İstanbul: Say Yayınları.
• Cavell, S. (1979). The World Viewed: Reflections On The Ontology Of Film. Cambridge, London: Harvard University Press.
• Çüçen, A. (2015). Martin Heidegger: Varlık ve Zaman. Bursa: Sentez Yayıncılık.
• Elsaesser, T., & Hagener, M. (2014). Film Kuramı: Duyular Yoluyla Bir Giriş. (B. Soner, & B. Yıldırım, Çev.) Ankara: Dipnot Yayınları.
• Esenyel, A. (2012). Varlığa İlişkin Otantik Bir Yorumun Olanağı Olarak Ölüm. Z. Aşkın içinde, Özne 16. Kitap: Heidegger (s. 40-52). Konya: Çizgi Kitabevi.
• Frampton, D. (2013). Filmozofi: Sinemayı Yepyeni Bir Tarzda Anlamak İçin Manifesto. (C. Soydemir, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Gray, J. C. (2008). Heidegger’in Varlığı. A. Aydoğan içinde, Fikir Mimarları 15: Heidegger (A. Aydoğan, Çev., s. 151-160). İstanbu: Say Yayınları.
• Hansen, M. B. (2015). Sunuş. S. Kracauer içinde, Film Teorisi: Fiziksel Gerçekliğin Kurtuluşu (Ö. Çelik, Çev., s. 15-59). İstanbul: Metis Yayınları.
• Heidegger, M. (2001a). Being And Time. Oxford: Blackwell Publishers.
• Heidegger, M. (2001b). Zaman ve Varlık Üzerine. (D. Kanıt, Çev.) Ankara: A Yayınevi.
• Heidegger, M. (2004). Varlık ve Zaman. (A. Yardımlı, Çev.) İstanbul: İdea Yayınevi.
• Heidegger, M. (2011). Varlık ve Zaman. (H. K. Ökten, Çev.) İstanbul: Agora Kitaplığı.
• Heidegger, M. (2013). Hümanizm Üzerine. (Y. Örnek, Çev.) Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Inwood, M. (2012). Heidegger Düşüncesinin Temel Kavramları. Z. Aşkın, & M. Bal (Dü.) içinde, Özne 16. Kitap: Heidegger (M. Bal, Çev., s. 255-306). Konya: Çizgi Kitabevi.
• Inwood, M. (2014). Heidegger. (N. Örge, Çev.) Ankara: Dost Kitabevi.
• Johnson, P. A. (2013). Heidegger Üzerine. (A. Esenyel, Çev.) Bursa: Sentez Yayıncılık. Kaes, A., & Levin, D. (1987). The Debate About Cinema: Charting A Controversy (1909- 1929). New German Critique, 40(Special Issue on Weimar Film Theory), 7-33.
• Kracauer, S. (2015). Film Teorisi: Fiziksel Gerçekliğin Kurtuluşu. (Ö. Çelik, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Lukács, G. (2014). Roman Kuramı. (C. Soydemir, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Monaco, J. (2011). Bir Film Nasıl Okunur? (E. Yılmaz, Çev.) İstanbul: Oğlak Yayınları.
• Mulhall, S. (1998). Heidegger ve Varlık ve Zaman. (H. K. Ökten, Çev.) İstanbul: Sarmal Yayınevi.
• Öztürk, S. (2018). Sinema Felsefesine Giriş: Film Yapımı Felsefe. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Pöggeler, O., & Allerman, B. (1994). Heidegger Üzerine İki Yazı. (D. Özlem, Çev.) Ankara: Gündoğan Yayınları.
• Sinnerbrink, R. (2006). A Heideggerian Cinema? On Terrence Malick’s The Thin Red Line. Film-Philosophy, 10(3), 26-37.
• Stamburgh, J. (2001). Giriş. M. Heidegger içinde, Zaman ve Varlık Üzerine (s. 1-9). Ankara: A Yayınevi.
• Steiner, G. (2003). Heidegger. (S. Sahra, Çev.) Ankara: Hece Yayınları.
• Zimmerman, M. (2011). Heidegger Moderniteyle Hesaplaşma: Teknoloji, Politika, Sanat. (H. Arslan, Çev.) İstanbul: Paradigma Yayıncılık.