Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Semiotic Analysis of Photographs of Children Used in War-Themed News in the Context of Child-Focused Journalism: The Case of the Syrian Civil War

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 803 - 823, 22.07.2022
https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.1079037

Öz

The main purpose of the study is to examine how children are represented through the images in the news about the war, in the context of child-oriented journalism, in the example of the Syrian civil war. In accordance with this purpose; the question of "How are children represented in the photographs used in the news about war?" is examined. The sample of the study is limited to six different photographs used in the news about the Syrian civil war on the website of Sabah newspaper. These photographs have been chosen in accordance with purposive sampling. Selected photographs are analyzed using the semiotic analysis method, based on the French linguist Roland Barthes's concepts of denotation and connotation. As a result of the examinations, it has been determined that the children are generally positioned as miserable and in a way that arouses pity in the audience. In the photographs used, children were shown as individuals who were significantly affected by the war rather than being the subject of the message to be conveyed.

Kaynakça

  • Akdağ, Ç. T. (2016). Yeni Medyada Çocuk Haberciliği: “Milliyet Çocuk”,“Hürriyet Çocuk” ve “Cicicee Çocuk Deyince” Sayfalarının İncelenmesi. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (25), 155-180.
  • Alankuş, S. (2012). BİA ve Hak Haberciliği Eğitim Çalışmaları Üzerine. S. Alankuş içinde, Çocuk Odaklı Habercilik (s. 23-27). İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
  • Alankuş, S. (2012). Önsöz: Neden Çocuk Odakl› Habercilik Kitabı. S. Alankuş içinde, Çocuk Odaklı Habercilik (s. 27-75). İstanbul: IPS İletişim Vakfı.
  • Arslan, H. (2014). Eleştirel Medya Okuryazarlığı Kapsamında Çocuk Odaklı Haber ve Programlar Üzerine Bir Değerlendirme. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 70-79.
  • Arslan, H., & Topal, A. (2021). Çocuk Odaklı Habercilik Üzerine Yeni Medyaya Şiddet, Taciz, Tecavüz, Cinayet Haberleri Üzerinden Eleştirel Bakış: Leyla Aydemir Örneği. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (11), 132-159.
  • Barthes, R. (1995). Göstergebilimsel Serüven. (M. Rifet, & S. Rifet, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • BİANET. (2010). Çocuk Odaklı Habercilik İçin Gazetecilere Rehber. 19 Ocak 2022 tarihinde www.bianet.org: https://m.bianet.org/kurdi/ifade-ozgurlugu/123406-cocuk-odakli-habercilik-icin-gazetecilere-rehber adresinden alındı
  • Bilgiç, E. E. (2020). Çocuk Fotoğraflarının Medyada Kullanımı. Aralık 9, 2021 tarihinde Çocuk Odaklı Habercilik Kütüphanesi: https://haberdecocuk.org/haber-ve-soylesiler/haberler/cocuk-fotograflarinin-medyada-kullanimi/ adresinden alındı
  • Bircan, U. (2015). Roland Barthes ve Göstergebilim. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 13(26), 14-41.
  • Çakı, C. (2018). Mitinglerin Propagandadaki Rolü: Nürnberg Mitingleri'ne Ait Fotoğrafların Göstergebilimsel Analizi. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 5(1), 59-79.
  • Çam, S. (2015). Medya Çalışmalarında Göstergebilim Çözümlemeleri. B. Yıldırım içinde, İletişim Araştırmalarında Yöntemler (s. 287-319). Konya: Literatürk Academia.
  • Çobaner, A. A. (2015). Çocuk Hakları Bağlamında Suriyeli Mülteci Çocukların. Marmara İletişim Dergisi(24), 27-54.
  • Değirmencioğlu, S. M. (2012). Çocuk Hakları Penceresinden Basın: Eleştirel, Katılımcı ve Yapıcı Bir Bakış. S. Alankuş içinde, Çocuk Odaklı Habercilik (s. 134-173). İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
  • Dyikuk, J. J. (2018). Silence of Journalists about Children in Conflict: A Critical Assessment. International Journal of Applied Research and Technology, 25-40.
  • Eker, S. (2015). Savaş Olgusunun Dönüşümü: Yeni Savaşlar ve Suriye Krizi Örneği. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 31-66.
  • Fırat, F. (2016). Çocuk Odak‘sız’ Habercilik: İnternet Gazetelerinde Çocuk İçerikli Haberlerin Sunumu ve Etik İhlaller. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 4(2), 817-833.
  • Gezgin, S. (2002). Basında Fotoğrafçılık. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları. İnsan ve Hayat. (2016). 21 Ocak 2022 tarihinde https://insanvehayat.com/aciya-taniklik-savas-fotografcilari/ adresinden alındı
  • Kako, A. (2020). Suriye'deki iç savaşın bedelini çocuklar ödüyor. 19.12.2021 tarihinde www.aa.com.tr: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/suriyedeki-ic-savasin-bedelini-cocuklar-oduyor/1863257 adresinden alındı Karaman, E. (2017). Roland Barthes ve Charles Sanders Peirce'in Göstergebilimsel Yaklaşımlarının Karşılaştırılması. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 9(2), 25-36.
  • Koman, E., & Özkan, Ş. (2018). Türkiye Yazılı Basınında Çocukların Temsili. İstanbul: Hrant Dink Vakfı. medyaajans. (2021). Gazete tirajları. 20 Aralık 2021 tarihinde Medyaajans: https://www.medyajans.com/gazete-tirajlari.html adresinden alındı adresinden alındı
  • Onat, Y., & Akço, S. (2012). Çocuk ve Habercilik. S. Alankuş içinde, Çocuk Odaklı Habercilik (s. 75-135). İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
  • Özel, E. K., Deniz, Ş., & Pakkan, Ş. (2021). Çocuğu ‘Haber’den Silmek: Çocuk Haberlerinde Gazetecilik Etiği İçin Yeni Bir Fırsat Olarak Unutulma Hakkı. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences(61), 127-160.
  • Özmen, Ş. Y. (2012). Çocuğun Adı Yok: Televizyon Haberlerinde Çocuğun Sunumu ve Çocuk Hakları Bağlamında Değerlendirilmesi. İletişim ve Kuram Araştırma Dergisi(34), 66-82.
  • Ponte, C. (2005). Our Child and the Others: Pictures of Children in the News Media. Kültür ve İletişim, 8(2), 17-44.
  • Postman, N. (1995). Çocukluğun Yokoluşu. (K. İnal, Çev.) Ankara: İmge Kitapevi.
  • Rifat, M. (2014). Göstergebilimin ABC'si. İstanbul: Say Yayınları.
  • Salman, U. A. (2019). Haberde Çocuk-Çocuk Odaklı Habercilik El Kitabı-. (E. Koman, Dü.) İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
  • Şahin, S. (2014). Göstergebilim ve Tarihsel Gelişimi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
  • Şirin, M. R. (2014). Çocuk ve Medya: Eşitsizlikler Dünyası. İletişim ve Diplomasi, 1(2), 181-189.
  • Tosun, G. E. (2012). Çocuklar ve Çocuk Haklarının Medyada Temsili. S. Alankuş içinde, Çocuk Odaklı Habercilik (s. 174-197). İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
  • Ulusoy, H. Ö. (2019). Yerel Basında Çocuk Odaklı Habercilik: Akdeniz Gerçek ve Antalya Gündem Gazeteleri Üzerine Bir Araştırma. Global Media Journa, 9(18), 274-293.
  • UNICEF. (2003). Çocuk Haklarına Dair Sözleşme Uygulama El Kitabı. (Ş. Akipek, Çev.) İsviçre: Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu. 10.12.2021 tarihinde https://www.unicef.org/turkey/media/2321/file/TURmedia_Uygulama%20Elkitabi%20TR.pdf.pdf adresinden alındı
  • UNICEF. (2007). Çocuk Hakları ve Gazetecilik Uygulamaları. Dublin Teknoloji Enstitüsü. 10.12.2021 tarihinde https://www.unicef.org/turkey/media/3966/file/%C3%87OCUK%20HAKLARI%20VE%20GAZETEC%C4%B0L%C4%B0K%20UYGULAMALARI%20HAK%20TEMELL%C4%B0%20PERSPEKT%C4%B0F.pdf adresinden alındı
  • www.sabah.com.tr. (07.07.2016). 05.07.2021 tarihinde https://www.sabah.com.tr/aktuel/2016/07/07/ucaklari-durdurun-bayramlasacagiz adresinden alındı
  • www.sabah.com.tr. (12.04.2018). 06.05.2021 tarihinde https://www.sabah.com.tr/dunya/suriyede-savas-silah-tuccarlarinin-kazancini-katliyor-4266403 adresinden alındı
  • www.sabah.com.tr. (16.03.2018). 17.05.2021 tarihinde https://www.sabah.com.tr/dunya/suriyede-ic-savasin-8nci-yili-en-az-450-bin-insan-hayatini-kaybetti-1521208735-4244819 adresinden alındı
  • www.sabah.com.tr. (16.03.2018). 06.05.2021 tarihinde https://www.sabah.com.tr/dunya/suriyede-ic-savasin-8nci-yili-en-az-450-bin-insan-hayatini-kaybetti-1521208735-4244819?paging=10 adresinden alındı
  • www.sabah.com.tr. (16.03.2018). 06.05.2021 tarihinde https://www.sabah.com.tr/dunya/suriyede-ic-savasin-8nci-yili-en-az-450-bin-insan-hayatini-kaybetti-1521208735-4244819?paging=10 adresinden alındı
  • www.sabah.com.tr. (16.03.2018). 05.06.2021 tarihinde https://www.sabah.com.tr/dunya/suriyede-ic-savasin-8nci-yili-en-az-450-bin-insan-hayatini-kaybetti-1521208735-4244819?paging=10 adresinden alındı
  • Yengin, D. A. (2012). Mekanikleşen Birey: Arçelik Örneğinin R. Barthes'a Göre Çözümlenmesi. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 2(1), 13-21.

Çocuk Odaklı Habercilik Bağlamında Savaş Konulu Haberlerde Kullanılan Çocuklarla İlgili Fotoğrafların Göstergebilimsel Analizi: Suriye İç Savaşı Örneği

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 803 - 823, 22.07.2022
https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.1079037

Öz

Çalışmanın temel amacı; Suriye iç savaşı örneğinde çocukların savaşa yönelik haberlerde yer alan görseller aracılığıyla nasıl temsil edildiklerini, çocuk odaklı habercilik bağlamında incelemektir. Bu amaç doğrultusunda; “Savaş konulu haberlerde kullanılan fotoğraflarda çocuklar nasıl temsil edilmektedir?” sorusunun cevabı aranmıştır. Çalışmanın örneklemi, Sabah gazetesinin sitesinde Suriye iç savaşına yönelik yayınlanan haberlerde kullanılan altı farklı fotoğraf ile sınırlandırılmıştır. Sabah gazetesinin örneklem olarak belirlenmesinde çalışmanın tasarlandığı döneme denk gelen 01-07 Kasım 2021 haftası tiraj raporunda tiraj oranı en yüksek olan gazete olmasıdır. Haberlerde kullanılan fotoğraflar, amaçlı örnekleme uygun olarak seçilmiştir. Seçilen fotoğraflar, Fransız Dil Bilimci Roland Barthes’in düz anlam ve yan anlam kavramları esas alınarak göstergebilimsel analiz yöntemiyle incelenmiştir. İncelemeler sonucunda, çocukların genellikle sefil ve izleyenlerde acıma duygusu uyandıracak şekilde konumlandırıldıkları tespit edilmiştir. Kullanılan fotoğraflarda çocuklar, verilmek istenen mesajın öznesi olmaktan çok savaştan önemli oranda etkilenen bireyler olarak gösterilmişlerdir. Ayrıca fotoğraflarda çocuklara yönelik beslenme, barınma gibi temel sorunlar dışında özel bir duyarlılık geliştirilmediği görülmüştür. Özetle kullanılan fotoğraflarda çocuğa yönelik yararın tam manasıyla gözetilmediğini söyleyebiliriz.

Kaynakça

  • Akdağ, Ç. T. (2016). Yeni Medyada Çocuk Haberciliği: “Milliyet Çocuk”,“Hürriyet Çocuk” ve “Cicicee Çocuk Deyince” Sayfalarının İncelenmesi. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, (25), 155-180.
  • Alankuş, S. (2012). BİA ve Hak Haberciliği Eğitim Çalışmaları Üzerine. S. Alankuş içinde, Çocuk Odaklı Habercilik (s. 23-27). İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
  • Alankuş, S. (2012). Önsöz: Neden Çocuk Odakl› Habercilik Kitabı. S. Alankuş içinde, Çocuk Odaklı Habercilik (s. 27-75). İstanbul: IPS İletişim Vakfı.
  • Arslan, H. (2014). Eleştirel Medya Okuryazarlığı Kapsamında Çocuk Odaklı Haber ve Programlar Üzerine Bir Değerlendirme. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 70-79.
  • Arslan, H., & Topal, A. (2021). Çocuk Odaklı Habercilik Üzerine Yeni Medyaya Şiddet, Taciz, Tecavüz, Cinayet Haberleri Üzerinden Eleştirel Bakış: Leyla Aydemir Örneği. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (11), 132-159.
  • Barthes, R. (1995). Göstergebilimsel Serüven. (M. Rifet, & S. Rifet, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • BİANET. (2010). Çocuk Odaklı Habercilik İçin Gazetecilere Rehber. 19 Ocak 2022 tarihinde www.bianet.org: https://m.bianet.org/kurdi/ifade-ozgurlugu/123406-cocuk-odakli-habercilik-icin-gazetecilere-rehber adresinden alındı
  • Bilgiç, E. E. (2020). Çocuk Fotoğraflarının Medyada Kullanımı. Aralık 9, 2021 tarihinde Çocuk Odaklı Habercilik Kütüphanesi: https://haberdecocuk.org/haber-ve-soylesiler/haberler/cocuk-fotograflarinin-medyada-kullanimi/ adresinden alındı
  • Bircan, U. (2015). Roland Barthes ve Göstergebilim. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 13(26), 14-41.
  • Çakı, C. (2018). Mitinglerin Propagandadaki Rolü: Nürnberg Mitingleri'ne Ait Fotoğrafların Göstergebilimsel Analizi. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 5(1), 59-79.
  • Çam, S. (2015). Medya Çalışmalarında Göstergebilim Çözümlemeleri. B. Yıldırım içinde, İletişim Araştırmalarında Yöntemler (s. 287-319). Konya: Literatürk Academia.
  • Çobaner, A. A. (2015). Çocuk Hakları Bağlamında Suriyeli Mülteci Çocukların. Marmara İletişim Dergisi(24), 27-54.
  • Değirmencioğlu, S. M. (2012). Çocuk Hakları Penceresinden Basın: Eleştirel, Katılımcı ve Yapıcı Bir Bakış. S. Alankuş içinde, Çocuk Odaklı Habercilik (s. 134-173). İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
  • Dyikuk, J. J. (2018). Silence of Journalists about Children in Conflict: A Critical Assessment. International Journal of Applied Research and Technology, 25-40.
  • Eker, S. (2015). Savaş Olgusunun Dönüşümü: Yeni Savaşlar ve Suriye Krizi Örneği. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 31-66.
  • Fırat, F. (2016). Çocuk Odak‘sız’ Habercilik: İnternet Gazetelerinde Çocuk İçerikli Haberlerin Sunumu ve Etik İhlaller. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 4(2), 817-833.
  • Gezgin, S. (2002). Basında Fotoğrafçılık. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları. İnsan ve Hayat. (2016). 21 Ocak 2022 tarihinde https://insanvehayat.com/aciya-taniklik-savas-fotografcilari/ adresinden alındı
  • Kako, A. (2020). Suriye'deki iç savaşın bedelini çocuklar ödüyor. 19.12.2021 tarihinde www.aa.com.tr: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/suriyedeki-ic-savasin-bedelini-cocuklar-oduyor/1863257 adresinden alındı Karaman, E. (2017). Roland Barthes ve Charles Sanders Peirce'in Göstergebilimsel Yaklaşımlarının Karşılaştırılması. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 9(2), 25-36.
  • Koman, E., & Özkan, Ş. (2018). Türkiye Yazılı Basınında Çocukların Temsili. İstanbul: Hrant Dink Vakfı. medyaajans. (2021). Gazete tirajları. 20 Aralık 2021 tarihinde Medyaajans: https://www.medyajans.com/gazete-tirajlari.html adresinden alındı adresinden alındı
  • Onat, Y., & Akço, S. (2012). Çocuk ve Habercilik. S. Alankuş içinde, Çocuk Odaklı Habercilik (s. 75-135). İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
  • Özel, E. K., Deniz, Ş., & Pakkan, Ş. (2021). Çocuğu ‘Haber’den Silmek: Çocuk Haberlerinde Gazetecilik Etiği İçin Yeni Bir Fırsat Olarak Unutulma Hakkı. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences(61), 127-160.
  • Özmen, Ş. Y. (2012). Çocuğun Adı Yok: Televizyon Haberlerinde Çocuğun Sunumu ve Çocuk Hakları Bağlamında Değerlendirilmesi. İletişim ve Kuram Araştırma Dergisi(34), 66-82.
  • Ponte, C. (2005). Our Child and the Others: Pictures of Children in the News Media. Kültür ve İletişim, 8(2), 17-44.
  • Postman, N. (1995). Çocukluğun Yokoluşu. (K. İnal, Çev.) Ankara: İmge Kitapevi.
  • Rifat, M. (2014). Göstergebilimin ABC'si. İstanbul: Say Yayınları.
  • Salman, U. A. (2019). Haberde Çocuk-Çocuk Odaklı Habercilik El Kitabı-. (E. Koman, Dü.) İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
  • Şahin, S. (2014). Göstergebilim ve Tarihsel Gelişimi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
  • Şirin, M. R. (2014). Çocuk ve Medya: Eşitsizlikler Dünyası. İletişim ve Diplomasi, 1(2), 181-189.
  • Tosun, G. E. (2012). Çocuklar ve Çocuk Haklarının Medyada Temsili. S. Alankuş içinde, Çocuk Odaklı Habercilik (s. 174-197). İstanbul: IPS İletişim Vakfı Yayınları.
  • Ulusoy, H. Ö. (2019). Yerel Basında Çocuk Odaklı Habercilik: Akdeniz Gerçek ve Antalya Gündem Gazeteleri Üzerine Bir Araştırma. Global Media Journa, 9(18), 274-293.
  • UNICEF. (2003). Çocuk Haklarına Dair Sözleşme Uygulama El Kitabı. (Ş. Akipek, Çev.) İsviçre: Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu. 10.12.2021 tarihinde https://www.unicef.org/turkey/media/2321/file/TURmedia_Uygulama%20Elkitabi%20TR.pdf.pdf adresinden alındı
  • UNICEF. (2007). Çocuk Hakları ve Gazetecilik Uygulamaları. Dublin Teknoloji Enstitüsü. 10.12.2021 tarihinde https://www.unicef.org/turkey/media/3966/file/%C3%87OCUK%20HAKLARI%20VE%20GAZETEC%C4%B0L%C4%B0K%20UYGULAMALARI%20HAK%20TEMELL%C4%B0%20PERSPEKT%C4%B0F.pdf adresinden alındı
  • www.sabah.com.tr. (07.07.2016). 05.07.2021 tarihinde https://www.sabah.com.tr/aktuel/2016/07/07/ucaklari-durdurun-bayramlasacagiz adresinden alındı
  • www.sabah.com.tr. (12.04.2018). 06.05.2021 tarihinde https://www.sabah.com.tr/dunya/suriyede-savas-silah-tuccarlarinin-kazancini-katliyor-4266403 adresinden alındı
  • www.sabah.com.tr. (16.03.2018). 17.05.2021 tarihinde https://www.sabah.com.tr/dunya/suriyede-ic-savasin-8nci-yili-en-az-450-bin-insan-hayatini-kaybetti-1521208735-4244819 adresinden alındı
  • www.sabah.com.tr. (16.03.2018). 06.05.2021 tarihinde https://www.sabah.com.tr/dunya/suriyede-ic-savasin-8nci-yili-en-az-450-bin-insan-hayatini-kaybetti-1521208735-4244819?paging=10 adresinden alındı
  • www.sabah.com.tr. (16.03.2018). 06.05.2021 tarihinde https://www.sabah.com.tr/dunya/suriyede-ic-savasin-8nci-yili-en-az-450-bin-insan-hayatini-kaybetti-1521208735-4244819?paging=10 adresinden alındı
  • www.sabah.com.tr. (16.03.2018). 05.06.2021 tarihinde https://www.sabah.com.tr/dunya/suriyede-ic-savasin-8nci-yili-en-az-450-bin-insan-hayatini-kaybetti-1521208735-4244819?paging=10 adresinden alındı
  • Yengin, D. A. (2012). Mekanikleşen Birey: Arçelik Örneğinin R. Barthes'a Göre Çözümlenmesi. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication, 2(1), 13-21.
Toplam 39 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İletişim ve Medya Çalışmaları
Bölüm Türkçe Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Aydın Kaymak 0000-0001-8534-9516

Aziz Coşkun 0000-0002-8486-8266

Yayımlanma Tarihi 22 Temmuz 2022
Gönderilme Tarihi 25 Şubat 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 9 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Kaymak, A., & Coşkun, A. (2022). Çocuk Odaklı Habercilik Bağlamında Savaş Konulu Haberlerde Kullanılan Çocuklarla İlgili Fotoğrafların Göstergebilimsel Analizi: Suriye İç Savaşı Örneği. Erciyes İletişim Dergisi, 9(2), 803-823. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.1079037