Seyyar Sergi Karadeniz Vapuru’nun (1926) Dönem Gazetelerinde Sunumu ve Tanıtım Turunun Halkla İlişkiler Açısından İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 951 - 977, 22.07.2022

Murat Başarır , Yaşar Zorlu

https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.1099413

Cited By: 2

Öz

Çalışma, 1926 yılında, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan hemen sonra yaptığı değişimleri uluslararası camiada tanıtmak ve ekonomik ilişkiler kurmak gayesiyle Karadeniz Vapuruyla gerçekleştirdiği Seyyar Sergi’yi, halkla ilişkiler tarihi ile halkla ilişkiler uygulama alanları açısından değerlendirmeyi ve serginin başlangıç evresinde Türk kamuoyuna gazeteler üzerinden nasıl yansıtıldığını gözlemlemeyi amaçlamaktadır. Çalışma, uluslararası düzeyde tertip edilen serginin halkla ilişkiler tarihindeki yerini ve halkla ilişkiler uygulama alanları ile bağlantılarını sunma noktasında bütüncül anlayıştan, ilk seyahate başladığı dönemde kamuoyuna yansıtılışını sunma noktasında ise çerçeveleme modelinden hareket etmektedir. Sonuçta Seyyar Sergi girişimi, halkla ilişkiler tarihinde, halkla ilişkiler tabiri kullanılmadan yapılmış planlı bir halkla ilişkiler uygulama örneği olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca serginin basınla ilişkiler, destinasyon tanıtımı, kamu diplomasisi, imaj yönetimi ve etkinlik yönetimi uygulama alanlarının fonksiyonlarını karşılar özellikler barındırdığı anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Halkla ilişkiler, halkla ilişkiler tarihi, seyyar sergi, Karadeniz Vapuru.

The Presentation of Mobile Exhibition Black Sea Ferry (1926) in Newspapers of The Period and Examination of The Promotional Tour in Terms of Public Relations

Öz

The study deals with the Mobile Exhibition, which was held with the Black Sea Ferry in 1926 with the aim of "to introduce the changes made in the international community and to establish economic relations" right after the establishment of the Republic of Turkey. In addition, it aims to evaluate the mobile exhibition in terms of the history of public relations and the application areas of public relations, and to observe how the exhibition was reflected to the Turkish public through newspapers in the initial phase. The study proceeds from a "holistic understanding" at the point of presenting the place of the internationally organized exhibition in the history of public relations and its connections with the fields of practice of public relations, and from the "framing model" at the point of presenting its reflection to the public when it first started to travel. As a result, the Mobile Exhibition initiative is evaluated as a planned "public relations practice example" made without using the term "public relations" in the history of public relations. In addition, it is understood that the exhibition has features that meet the functions of "press relations, destination promotion, public diplomacy, image management and event management" application areas.

Anahtar Kelimeler

Public relations, history of public relations, mobile exhibition, Black Sea Ferry.

Kaynakça

• Akay, A. (2014). Etkinlik yönetimi uygulamalarında yaratıcı rekabet ve sosyal medyanın entegrasyonu. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC, 4(4), 55-70.
• Akdağ, M., & Erdem, A. (2009). Halkla ilişkiler tarihi üzerine. İçinde M. Işık & M. Akdağ (Ed.), Dünden bugüne halkla ilişkiler (1. bs, ss. 3-51). Eğitim Yayınevi.
• Asna, M. A. (1997). Halkla ilişkiler =: Public relations: P.R.: dünden bugüne bir sanat-meslek öyküsü (1. baskı). Sabah Kitapları.
• Asna, M. A. (20-21 Nisan1987). Halkla ilişkilerin Türkiye’de benimsenmesi. 27-34.
• Ayhan, P. (2018). Atatürk’ün sergi vapuru (Birinci basım). İleri Yayınları.
• Bakan, Ö. (2005). Kurumsal imaj: Oluşumu ve etkili faktörler. Konya Tablet Kitabevi.
• Baritci, Z. F. (2019). Halkla ilişkilerde basınla ilişkiler. İçinde Z. A. Şentürk & Ö. Selvi (Ed.), Halkla ilişkiler ve uygulama alanları (1. bs, ss. 87-106). Eğitim Yayınevi.
• Başarır, M. (2019). Etkinlik yönetimi. İçinde Kurumsal iletişim yönetimi (ss. 222-238). Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını. https://icerik.ataaof.edu.tr/?d=kurumsaliletisimyonetimi
• Başarır, M. (2020). II. Dünya Savaşı döneminde müttefik devletlere yapılan bir basın gezisinin halkla ilişkiler tarihi, modelleri ve uygulamaları kapsamında analizi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(2), 961-983. https://doi.org/10.19145/e-gifder.726514
• Biber, A. (2004). Halkla iliskilerde teorik bir çerçeve. Vadi Yayınları.
• Bozkurt, C. (2019). Türkiye Cumhuriyeti’nin bir propaganda ve tanıtım hamlesi: 1926 Seyyar Sergi ve Avrupa seyahati. BELLETEN, 83(298), 1097-1130. https://doi.org/10.37879/belleten.2019.1097
• Budak, G., & Budak, G. (1998). Halkla ilişkiler davranışsal bir yaklaşım.
• Canöz, K., & Canöz, N. (2020). Halkla ilişkiler. Palet Yayınları.
• Canpolat, N. (2012a). Geçmişten günümüze örneklerle Türkiye’de halkla ilişkilerin gelişimi. Seçkin.
• Canpolat, N. (2012b). Sosyal teorideki iktidar düşüncesi temelinde halkla ilişkiler ve Türkiye’de halkla ilişkilerin gelişimi. 865-882.
• Creswell, J. W. (2017). Arastirma deseni: Nitel, nicel ve karma yöntem yaklasimlari (S. B. Demir, Çev.). Egiten Kitap.
• Çi̇ftçi̇, H. (2016). Turistik destinasyon ürünlerinin popülerleşmesinde sosyal medyanın rolü. The Journal of Academic Social Sciences, 33(33), 544-544. https://doi.org/10.16992/ASOS.6540
• Demi̇r, Z. G. (2010). Çerçevelemenin karar verme sürecine etkisi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 13, 161-180.
• Erdem, U. (2019). Türkiye Cumhuriyeti kendini tanitiyor: Yüzer Sergi Avrupa’da. Hiper yayın.
• Erdoğan, İ. (2012). Görsel çerçeveleme araştırmalarında kuramsal yaklaşımlar ve metodoloji: Görsel çerçevelere ilişkin bir model ve savaş-çatışma haberlerinin çözümlenmesi. İçinde Ö. Güllüoğlu (Ed.), İletişim bilimlerinde araştırma yöntemleriGörsel metin çözümleme. Ütopya.
• Göksel, A. B. (2010). Stratejik halkla ilişkiler yönetimi. Nobel yayın dağıtım.
• Gürtunca, E. Ş. (2020). Genç cumhuriyet Karadeniz vapurunda (1 basım). Libra Kitap.
• Hallahan, K. (1999). Seven models of framing: Implications for public relations. Journal of public relations research, 11(3), 205-242.
• Karadeniz Vapuru (1926). (2021). İçinde Atatürk Ansiklopedisi. https://ataturkansiklopedisi.gov.tr/bilgi/Karadeniz_Vapuru_(1926)
• Kazan, E. (2021). Eski Türkler ve Osmanlı’da halkla ilişkiler. Yakamoz kitap.
• Kılınç, İ. (2019). Halkla ilişkiler perspektifinden stratejik etkinlik yönetimi. İçinde Halkla ilişkiler ve uygulama alanları-Yeni eğilimler (ss. 205-224). Eğitim yayınevi.
• Köksoy, E. (2016). Kamu diplomasisi ve halkla ilişkiler ilişkisi: Kuramsal bir değerlendirme. Marmara İletişim Dergisi, 22, 211-231.
• Kudret, S. (1979). İlk yüzer Türk sergisi o değil, bu! Marmara Üniversitesi Açık Erişim Sistemi; TT-504643. http://openaccess.marmara.edu.tr/handle/11424/156571
• L’Etang, J. (2008). Writing PR history: Issues, methods and politics. Journal of Communication Management, 12(4), 319-335. https://doi.org/10.1108/13632540810919783
• Okay, A., & Okay, A. (2002). Halkla ilişkiler ve medya. MediaCat yayınları.
• Okay, A., & Okay, A. (2005). Halkla İlişkiler: Kavram, strateji ve uygulamaları. Der Yayınevi.
• Önsoy, O. (1983). Osmanlı İmparatorluğu’nun katıldığı i̇lk uluslararası sergiler ve Sergi-i Umumi-i Osmani (1863 i̇stanbul Sergisi). Belleten, 48(185), 195-235.
• Özgen, L. (2007). Bir ulus kendini tanıtıyor. Skylife, 2, 77-84. Taha Toros Arşivi.
• Özkan, A. (2015). 21. Yüzyılın stratejik vizyonu kamu diplomasisi ve Türkiye’nin kamu diplomasisi imkanları (Stratejik rapor Sy 70). Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi (TASAM). https://tasam.org/Files/PDF/Raporlar/STR70_21._Yuzyilin_Stratejik_Vizyonu.pdf_66fb77c9-cd79-481e-a185-9a9c26ffe7b7.pdf
• Özkan, G. (2021). Erken dönem kamu diplomasisi ve halkla ilişkiler örneği olarak Seyyar Sergi Karadeniz Vapuru. İçinde Ö. Toprak (Ed.), Atatürk ve iletişim medya, iletişim ve toplumsal dönüşüm (ss. 199-229). Akademisyen yayınevi.
• Peltekoğlu, F. (2016). Halkla ilişkiler nedir (9. bs). Beta Yayınları.
• Resmi Ceride. (1343/1925). Türkiye Mahsulat ve Masnuatını İlk Defa Olarak Bahr-i Sefid, Bahr-i Muhit-i Atlasî ve Amerika’nın En Mühim Limanlarında Teşhir Maksadıyla Tertip Edilen Seyyar Sergi Hakkında Ticaret Vekâlet-i Celilesinden: Türkiye Cumhuriyeti.
• Seitel, F. P. (2016). Halkla ilişkiler uygulaması (S. Mengü, Çev.). Nobel.
• Sevgili, S. (2006, Nisan 21). Karadeniz: Seyri Türkiye [Belgesel].
• Sezgin, M. (2007). Meslek yüksekokulları için MEB-YÖK uyumlu halkla ilişkiler (1. bs). Yücemedya.
• Solmaz, B. (2006). Halkla ilişkilerde proaktif ve reaktif stratejiler. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 25, 143-154.
• Tanyeri, E. (2015). Destinasyon tanitiminda halkla iliskiler: (Turistik tüketici perspektifinden diyalog eksenli bir bakis). LiteraTürk academia.
• Tortop, N. (1998). Halkla İlişkiler. Yargı yayınları.
• Turan, F. (2020). Seyahatname-i Avrupa’nın yazarı Mehmed Rauf’un kimliğine dair yeni bilgiler ve tespitler. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 60(2), 747-760.
• Uludağ, A. (2008). Halkla ilişkilerde stratejik süreç. İçinde A. Kalender & M. Fidan (Ed.), Halkla İlişkiler (ss. 79-120). Tablet yayınları.
• Ustakara, F. (2020). Halkla ilişkiler- geniş bir açıdan: Türk halkla ilişkiler tarihi dönemleriyle. Akademisyen kitabevi.
• Yamanoğlu, M. A., Hızal, G. S. G., & Özdemir, B. P. (2013). Türkiye’de halkla ilişkiler tarihi: Kurumsallaşma yılları 1960-1980 (Birinci baskı). De Ki.