Poetik Bir Metin Olarak Ebubekir Eroğlu’nun “Yol Elçisi” Şiiri

Yıl 2017, , 5 - 24, 18.12.2017

Münire Kevser Baş

https://doi.org/10.32704/erdem.471250

Cited By: 1

Öz

Ebubekir Eroğlu’nun “Yol Elçisi” isimli şiiri, şairin poetikasına ilişkin önemli ipuçları içeren bir metindir. Klasik literatürdeki, ruhsal arınma ve kendini gerçekleştirme teması ile birlikte düşünülmeye elverişli bir metin olan “Yol Elçisi”nin kurgusunda, üç önemli izleğin birlikte işler kılındığını söylemek mümkündür. Bu bağlamda metin hem poetik anlamda kendini gerçekleştirme sürecine hem ruhun arınması ve manevi yücelme sürecinin basamaklarına hem de insanın yetkin bir varlık haline gelebilmesi için sorumlu uzuvlarının terbiye ve tezkiyesine ilişkin göndermeler içerir. Nihai anlamda birbiriyle büyük ölçüde mütekabiliyet içeren söz konusu izlekler şiirde sofistike bir bütünlüğe ulaşırlar. Böylelikle Eroğlu, klasik literatürdeki cennete ulaşma ve insan-ı kâmil olma yolundaki zorlu süreci anlatan “yolculuk” konulu mesnevileri çağımızda kendini gerçekleştirme sürecine denk kabul eden bir yaklaşımla yeniden yapılandırır. İbn Arabi’nin insanın sekiz organının tezkiye ve terbiyesine ilişkin yaklaşımı ile Attar’ın manevi yücelme ve ruhsal arınma basamaklarını temsil eden yedi vadisini anlatan Mantıku’t- Tayr’ının Eroğlu’na ilham verdiği tahmin edilebilirse de şair, ruhsal yolculuk temasını kendini gerçekleştirme süreci olarak yeniden yazmış ve böylelikle klasik bir formu modern şiir estetiği içinde yenilemiş ve güncellemiştir. Çalışmada Eroğlu’nun poetikasına ilişkin belirlemelere ulaşabilmek amacıyla “Yol Elçisi” şiirini oluşturan sekiz metin ayrı ayrı yorumlanarak genel bir değerlendirme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ebubekir Eroğlu, Yol Elçisi, yolculuk, kendini gerçekleştirme, poetika

Kaynakça

• Attar, Feridüddin (1963). Mantık al-Tayr II, Çev. Abdülbaki Gölpınarlı, İstanbul: MEB.
• Burckhardt, Titus (1995). İslam Tasavvuf Doktrinine Giriş, Çev. Fahreddin Arslan, İstanbul: Kitabevi.
• Cebecioğlu, Ethem (2011). Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Ankara: Ağaç.
• Daşçıoğlu, Yılmaz (2011). “Şiirin Varlığa Doğru Atılımı-Ebubekir Eroğlu’nun Şiiri Üzerine Düşünceler”, Türk Edebiyatı 455, s.64-65.
• Eroğlu, Ebubekir (2011). “Yol Elçisi”, Berzah-Toplu Şiirler 1968-2006, İstanbul: YKY.
• Eroğlu, Ebubekir (2013). Geçmişin İçindeki Geçmiş-Şi’r-i Kadîm Üstüne Denemeler, İstanbul: YKY.
• Eagleton, Terry (2011). Şiir Nasıl Okunur, Çev. Kaya Genç, İstanbul: Agora Kitaplığı.
• İbn Arabî (1999). Fusûsu’l-Hikem, Çeviri ve şerh: Ekrem Demirli, İstanbul: Kabalcı.
• İbn Arabî (2006) Fütûhât-ı Mekkiyye 3, trc. Ekrem Demirli, İstanbul: Litera.
• Koç, Turan (2009). İslam Estetiği, İstanbul: İSAM Yay.
• Maturidî (2003). Kitabü’t-Tevhid, nşr: Bekir Toplaoğlu-Muhammed Aruçî, C.I, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, s.11.
• Nesefî (2004). Tebsiratü’l-Edille f î Ûsûli’d-Dîn, nşr: Hüseyin Atay, C.I, Ankara: s.23; Ömer en-Nesefî, (1292). El-Akaid, İstanbul: Matbaatu’l-Amire, s.2.
• Pürcevadi, Nasrullah (1998). “Önce Firdevsi’nin Sonra Attâr’ın “Fuka’ Açması”, Can Esintisi-İslam’da Şiir Metafiziği, Çev. Hicabi Kırlangıç, İstanbul: İnsan Yayınları, s.81-129.
• Ünal, Hayriye (2015). “Ebubekir Eroğlu ile Söyleşi”, Hece 228, s.73-77.
• Yetik, Erhan (1998). “Hayret”, İslam Ansiklopedisi, C.XVII, İstanbul: TDV, s.60-61.