Şemseddin Sivasî’nin Bilinmeyen Bir Eseri: Pendnâme

Yıl 2015, Sayı: 69, 101 - 112, 01.12.2015

Alim Yıldız

https://doi.org/10.32704/erdem.537388

Öz

Şemseddin Sivasî, 16. yüzyılda yaşamış mutasavvıf bir şairdir. Manzum
ve mensur olarak çok sayıda eser kaleme almıştır. Bu eserlerinden biri
de Pendnâme’dir. Pendnâmeler dinî ve ahlakî öğütler ihtiva eden eserlerdir. Atasözleri, deyimler, ayet ve hadisler içeren bu eserler genelde
manzum olarak kaleme alınırlar. Şemseddin Sivasî’nin, kaside nazım
şekliyle kaleme aldığı Pendnâme, 69 beyitten oluşmaktadır. Şimdiye
kadar bilinmeyen bu eserin dört ayrı nüshası tespit edilerek yayıma hazırlanmıştır. Bu makalenin ilk kısmında pendnâmeler ve Şemseddin
Sivasî’nin eseri hakkında bilgi verilmiştir; ikinci kısımda ise özgün metin yer almaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Türk İslam Edebiyatı, pendnâmeler, Şemseddin Sivasî, Pendnâme

Kaynakça

• Aclûnî, İsmâil b. Muhammed (1351). Keşfü’l-Hafa, Beyrut.
• Arslan, Mehmet (1994).Pendnâme-i Zarîfî, Sivas.
• Dilçin, Cem (2000). Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Es-Suyûtî, Celâleddîn b. Ebû Bekr (1981). el-Câmi‘u’s-Sağîr, Beyrut.
• Günay, Umay-Horata, Osman (1994). Yunus Emre Risâletü’n-Nushiyye, Ankara.
• Güzel, Abdurrahman (2000). Dinî-Tasavvufî Türk Edebiyatı, Ankara: Akçağ Yayınları. Hz. Ali’nin Bir Devlet Adamına Emirnamesi (1963). Çev. Mehmet Akif Ersoy, İstanbul.
• İmâm-ı Gazalî (1967). Eyyühe’l-Veled Tercümesi, İstanbul: Salah Bilici Kitabevi Yayınları.
• Kaplan, Mahmut (1992). “Divan Edebiyatında Manzum Nasihat-Nâme Yazan Şairler ve Eserleri I”, YÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 3, s.23-68. –––– (2001). “Manzum Nasihat-Nâmelerde Yer Alan Konular”, SÜ Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Dergisi 9, s.133-185.
• Levend, Agah Sırrı (1963). “Ümmet Çağında Ahlak Kitaplarımız”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı, Belleten, s.96-97. —— (1988). Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Merçil, Erdoğan (1975). “Sebüktegin’in Pendnâmesi (Tanıtma, Farsça metin ve Türkçe’ye Tercümesi)”, İslâm Tetkikleri Enstitüsü Dergisi, C.6, Cüz 1-2, İstanbul.
• Nâbî (1989). Hayriyye, Haz. İskender Pala, İstanbul: Bedir Yayınları.
• Pekolcay, Necla vd. (1994). İslâmî Türk Edebiyatında Şekil ve Nev’îlere Giriş, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• Şemseddin Sivasî, Süleymaniye Ktp. H. Şemsi-F. Güneren Bl. No: 34, yk. 195a-196b
• Şemseddin Sivasî, Pend-i Şeyh Şems-i Azîz kuddise sırruhü’l-’azîz, Süleymaniye Ktp. H. Şemsi-F. Güneren Bl. No: 90, yk. 28a-29b
• Şemseddin Sivasî, Pendnâme, Süleymaniye Ktp. H. Şemsi-F. Güneren Bl. No: 2, yk. 223a-b
• Şemseddin Sivasî, Pendnâme-i Şems-i Sivasî kuddise sırruh, Süleymaniye Ktp. H. Şemsi-F. Güneren Bl. No: 93, s. 58-61.
• Şişmaoğlu, M. Nazif (1991). “Attar Feridüddin”, DİA, İstanbul, IV/98.