Felsefi Bir Söylem Biçimi Olarak Susku

Yıl 2016, Sayı: 70, 75 - 84, 01.11.2016

Vefa Taşdelen

https://doi.org/10.32704/erdem.536838

Öz

Felsefe, hep söylemek eylemi üzerine kendini inşa eder, söylemek eyleminde kendini gerçekleştirir. Söylemeyen, söylemeye eğilim duymayan bir felsefe düşünemeyiz bile. Susku hali, zaman zaman felsefenin
gündemine girmiştir. Bunun en ileri örnekleri Kant, Kierkegaard ve
Wittgenstein’da görülebilir. Bunlar öylesine anlamlı suskulardır ki,
adeta felsefenin temel soruları karşısında verilmiş en sahih cevaplardır.
Özellikle metafizik konular söz konusu olduğunda –ki buna ölüm de
dâhildir– felsefenin, derin susku sularına gömüldüğü görülebilir. Sorun
şudur: Susku, sözü bitirir mi yoksa yeni bir konuşma mı başlatır? Susmak, gerçekten susmak mıdır, yoksa Rilke’nin dediği gibi “yeni bir başlangıç, yeni bir işaret ve yeni bir değişim” midir? Sustuğumuz zaman,
konuşmayı bitirmiş mi oluruz, yoksa asıl konuşma o zaman mı başlar?
Eğer susku da bir konuşma tarzıysa, felsefi bir söylem biçimi olarak
ortaya çıkma durumu söz konusu olabilir. Bu bağlamda sorulabilecek
bir başka soru da şudur: Ölümün getirdiği ebedi susku, felsefi değerde
midir? 

Anahtar Kelimeler

Felsefe, söylem, susku, ölüm

Kaynakça

• Augustine (1999). The Confessions of Augustine, Çev. Edward B. Pusey, New York: Modern Library.
• Bozkurt, Nejat (1995). 20. Yüzyıl Düşünce Akımları, İstanbul: Sarmal Yayınevi.
• Camus, Albert (1988). Sisyphos Söyleni, Çev. Tahsin Yücel, İstanbul: Adam Yayınları.
• Demirbağ, Ömer (1998). “Gazel”, Seyir Estetik ve Sanat Dergisi 5-6, s.22.
• Ferideddin-i Attar (1990). Mantık al-Tayr II, Çev. Abdulbaki Gölpınarlı, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Kant, Immanuel (1853). Kritik der reinen Vernunft, Leipzig: Leopold Voss.
• Kierkegaard, Søren (2002). Korku ve Titreme, Çev. İbrahim Kapalıkaya, İstanbul: Anka Yayınları.
• Kranz, Walther (1984). Antik Felsefe, Çev. Suat Baydur, İstanbul: Sosyal Yayınlar.
• Lucian (1919). Lucian II, Çev. A. M. Harmon, London: William Heinemann Press.
• Megill, Allan (1998). Aşırılığın Peygamberleri, Çev. Tuncay Birkan, Ankara: Bilim Sanat Yayınları.
• Mevlâna (1988). Mesnevi II, Çev. Veled İzbudak, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Platon (1989). Gorgias, Çev. Reyhan Erben, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• —— (1990). Theaitetos, Çev. Macit Gökberk, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Rilke, Rainer Maria (2014). Orpheus’a Soneler, Çev. Yüksel Özoğuz. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Safa, Peyami (2000). Fatih-Harbiye, İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Sartre, Jean-Paul (1994). Denemeler, Çev. Sabahattin Eyüboğlu ve Vedat Günyol, İstanbul: Say Yayınları.
• Schopenhauer, Arthur (1966). The World as Will and Representation, Vol. 1, Çev. E. F. J. Payne, New York: Dover Publications.
• Topçu, Nurettin (1998). Türkiye’nin Maarif Davası, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Wittgenstein, Ludwig (1961). Tractatus Logico-Philosophicus, Çev. D. F. Pears ve B. F. McGuinness, London: Routledge-Kegan Paul.