Tatar Yazarı Galimcan Gıylmanov’un “Uçan İnsanlar” Adlı Romanında Mitoloji

Yıl 2012, Sayı: 63, 247 - 256, 01.08.2012

Ramilya Yurilina Yıldırım

Öz

Son yıllarda özgürlüğüne kavuşan ve yaratıcılık yoluna çıkan Tatar
nesrinde hem gerçekçilik metodu çerçevesinde, hem romantizm
akımı dışında eserler meydana geldi. Arkaik, kozmik vb. gibi mitolojiyi
edebi eserin temeline alan konular işlendi. Tatar nesrinde arkaik tip
imajlar ve yeni mit yaratma çabalarının yaygın olduğunu görüyoruz.
Çağdaş yazarlar, mitolojik imajları ve eski motifleri ele alarak onları
ana probleme uygun bir şekilde kullanıyorlar, değiştiriyorlar, kendi
mitlerini yaratıyorlar.
G. Gıylmanov’un “Oça Torgan Keşeler” yani “Uçan İnsanlar” adlı
nesrinde kozmik mit ve dağ mitolojik imajı kullanılarak, eski kültürümüz
ile bugünkü hayat arasında bağlantı kuruluyor. Gerçek ve mitolojik
konuların sentezi yardımıyla bizim bildiğimiz gerçek hayata, oradaki
kanunlara, çevremize, hatta kendi yaşam tarzımıza yön veriliyor.
Anahtar Kelimeler: Tatar edebiyatı, Galimcan Cıylmanov, kozmik mit,
mitoloji, dağ poetik imajı, lirik-felsefi bakış.

Anahtar Kelimeler

Tatar edebiyatı, Galimcan Cıylmanov, kozmik mit, mitoloji, dağ poetik imajı, lirik-felsefi bakış

Mythology in Tatar Author Galimcan Gıylmanov’s Novel, “Uçan İnsanlar”

Öz

The Tatar literature, reached liberation and produced its own creativity,
produced proses not only in a realistic method but also outside of
romantic manners. In Tatar literature, archaic and cosmic issues were
done, and these were taking mythology as the base of the literary work.
The Tatar archaic type of prose and images are commonly observed in
order to create a new myth. Using mythological images and old motifs,
the contemporary Tatar writers are changing and creating their own
myths.Galimcan Gıylmanov's Oça Torgan Keşeler (Uçan İnsanlar - Flying People)
prose has mythological images and cosmic myths of mountain, and
connects a relationship between today's life and the old culture.
Making a synthesis of real and mythological subjects, the novel draws
a way to real life, its laws, environment, even our own lives.

Anahtar Kelimeler

Tatar literature, Galimjan Giylmanov, the cosmic myth, mythology, poetic image of the mountain, lyrical-philosophical point of view

Kaynakça

• Bakirov, Marsel (2001), Şigriyet Bişege: Gömumtörki Poeziyenen Yaraluı Hem İn Borıngı Formaları, Kazan:Mefarig Neşr.
• Deületşina, Leyla(2005), “Kileçekke Küz Töbep”, Kazan Utları, S.9, s.154-158.
• Edebiyat Beleme: Terminlar Hem Töşençeler Süzlege, Hazırlayan: Zahidullina D., Emineva V., İbrahimov M. h.b. – Kazan: Megarif Neşr., 2007.
• Edebiyat Beleme Süzleğe (1990), Töz.-Red. Ehmedullin, Azat, Kazan:Tat.Kit.Neşr.
• Gıylmanov, Galimcan (2007), Oça Torgan Keşeler, Kazan:Tat.Kit.Neşr.
• İbrahimov, Marsel(2003), Mif V Tatarskoy Literature XX Veka: Problemı Poetiki, Kazan: Gumanitarya Neşr.
• Mifı Narodof Mira. Ensiklopediya (1980), T.1, Moskova: Sovetskaya Ensiklopediya.
• Şemsutova, Alsu (2005), “Hezerge Tatar Prozasında Mif Tudıru”, Hezerge Tatar Prozası, C.2, Kazan: Heter Neşr., s.5-16.
• Hesenov, Mansur vd.(2002), Tatar Ensiklopediya Süzlege, Kazan:Tat.Ensiklopediya İnstitutı Neşr.
• Urmançe, Fatih (2001), “Tatar Mifologiyese”, Anlatmalı Süzlegen Tözünen Töp Prinsirları”, Folklor Tele.
• – Şiğriyet Tele, Kazan: Fiker Nesr., s.3-4.
• Urmançe, Fatih(2002), Tatar Halık İcatı, Kazan: Megarif Neşr.
• Zakirova, İlsöyer (2001), “Kosmogonik Mif Hem Legendalarnın Telde Saklangan Ezlere”, Folklor Tele – Şiğriyet Tele, Kazan: Fiker Neşr.
• Zahidullina, Daniya(2006), Dönya Sürete Üzgerü: XX Yöz Başı Tatar Edebiyatında Felsefi Eserler, Kazan:Megarif Neşr.