Millî İstiklal Şairi Bahtiyar Vahapzade

Yıl 2010, Sayı: 57, 101 - 114, 01.08.2010

İsa Habibbeyli

Öz

Seçkin Azerbaycan halk şairi Bahtiyar Vahapzade, yaratıcılığının tüm
aşamalarında zengin geleneklerine sahip Azerbaycan lirikasını orijinal
lirik şiirleriyle zenginleştirmiştir. Sosyal - felsefî lirikanın tercih edildiği yıllarda da Bahtiyar Vahapzade ince ruhlu şiirler yazmak geleneğine
sadık kalmıştır. XX. yüzyılın 60. yıllarında yazılmış «Dudakta gez», «Biri
sensin, biri ben», «Behanem» şiirleri, 70-80.yıllarda kaleme alınmış

«Kelebek», «İnsan gökte ay gibidir», «Küsende» gibi poetik örnekler
yalnız meydana geldiği dönemin değil, genellikle, Azerbaycan lirik poeziyasının örneğidir. Veya geçen yüzyılın sonu, yeni yüzyılın başlarında Bahtiyar Vahapzade’nin meydanlarda yürüyüşlerde önde gittiği dönemlerde, bağımsızlığın kuvvetlendirilmesi yıllarında mucadele yaptığı zaman yazdığı «Ömür treni», «Ben aldanmak istemiyorum», «Sensizliğin içinde», «Borcludur» vs lirik şiirleri halk şairinin kalbinin derinliklerindeki lirikanın sonsuzluğunu, bitmemezliğini yansıtıyor. Bu şiirlerin bir çoğuna Azerbaycan’ın ünlü bestecilerinin şarkılar bestelemesi bu bedii örneklerdeki beklenmez lirizmin, ahenktarlığın, samimiyetin
kolaylıkla müziğe dönüşmesi ile ilgilidir.

Genellikle, Bahtiyar Vahapzade Azerbaycan edebiyatının milli poetik istiklâlnamesinin kudretli kurucularından biridir. Halk şairinin
Azerbaycan’ın en yüksek devlet taltiflerinden olan «İstiklâl» nişanına
layik bilinmesi hem de onun milli istiklâla saygı ile hizmet etmesine
verilen yüksek değeri gerçek biçimde yansıtıyor. Milli istiklâlın büyük
habercisi Bahtiyar Vahapzade’nin ismi ve sanatı Azerbaycan’ın ve genellikle Türk dünyasının edebi milli servetidir

Anahtar Kelimeler

Bahtiyar Vahabzade, milli, istiklal, şair, «Gülüstan», «İstiklal»

Bakhtiyar Vahabzade, the Poet of National Independence

Öz

During all his stages of creativity, the prominent Azerbaijan poet,
Bakhtiyar Vahabzade enriched the traditionally rich Azerbaijan poetry with his original lyrical poems. In the years when social-philosophical
lyrics were predominant Bakhtiyar Vahabzade remained faithful to the
tradition of writing pleasant poems. The poems “Dodagda gez” (make
noise in the world), “Biri sansan, biri man” (one is you, one is me),
“Bahanem” (my excuse) written in the 1960s, and the poetic samples
“Kapanak” (butterfly), “Insan goyde ay kimidir” (human is like a moon
in the sky), “Kusende” (when quarrelled) written in the 1970s and 1980s
were not only examples of the period in which they were written, but
also, all in all, of the whole Azerbaijan lyrical poetry. Yet, in the periods
when Vahapzade walked ahead in the street demonstrations at the
end of the last century, and when he was struggling for strengthening
the independence of his motherland, the lyrical poems such as “Omur
gatari” (life train), “Man aldanmaq istemiram” (I do not want to be
deceived), “Sansizliyin ichinde”(in your absence), “Borcludur” (he is
in debt) reflect the infiniteness and inexhaustibleness of lyrics in the
depth of the poet’s heart. That the celebrated Azerbaijani composers
compose the majority of his poems is closely connected with the easy
transformation of exceptional lyrical poetry, harmony and sincerity
into music.

In general, Bakhtiyar Vahabzade is one of the greatest founders of
national-poetic independence of the Azerbaijan literature. That he was
awarded with the “Independence” order which is one of the superior
awards displays visually the high estimation given to the people’s poet
who served honestly for the independence. The name and profession
of Bakhtiyar Vahabzade, the great herald of the national independence,
are the literary-national treasure of Azerbaijan and the whole Turkish
world.

Anahtar Kelimeler

Bakhtiyar Vahabzade, national independendce, poet, “Gulustan”, “Independence”

Kaynakça

• Vahabzade, Bahtiyar (2004), “Seçilmiş Eserleri”, 2 ciltte, c.I, Bâkü: Önder Yayınevi.
• Vahabzade, Bahtiyar (2008), “Eserleri”, 12 ciltte, c.I, Bâkü: İlm Yayınevi.
• Vahabzade, Bahtiyar (2009), “Sen Olmasaydın”, Bâkü: Araz Yayınevi.