Anahtar Romanının Yapı ve Tema Bakımından İncelenmesi

Yıl 2007, Cilt: 17 Sayı: 49, 77 - 96, 02.12.2007

Mutlu Deveci

Öz

Mustafa Necati Sepetçioğlu’nun Anahtar adlı romanında, Malazgirt Zaferi sonrası Anadolu’daki Türk varlığının toprağı vatanlaştırma serüveni anlatılır. Bu süreç içerisinde toprağa kök salma, değer oluşturma
ve geçmişteki yaşatıcı ülküdeğerlerin hal’e taşınması gibi problematik
varoluş unsurları, romanın dramatik aksiyonunu kuran temel epizotlar
olarak karşımıza çıkar.

Romanda ayrıca Türk milletinin tarihsel tinini oluşturan değerlerin
alperen arketipi ile kişileştiğini görürüz. Yazar, karakterdeki bu temel
dönüşüme ağırlık verdiğinden tarihsel bir roman olmasına rağmen
Anahtar, kuru bir epik söylem tuzağına düşmez. Bu bakımdan Alparslan
ve oğlu Melikşah, birbirini tamamlayan biçimde içsel bir gelişme ve
olgunlaşma süreci yaşarlar.

Tebliğde, Türk milletinin varoluş serüvenine ışık tutan Anahtar romanı, bütün bu içerik düzlemi yanında yapı bakımından da tahlil edilecektir. 

Anahtar Kelimeler

Anahtar, Anadolu, ölüm, varoluş, devlet

The Structural and Thematic Analysis of the Novel of Anahtar

Öz

The subject of Sepetçioğlu’s novel, Anahtar, is the settlement of the
Turks in Anatolia after the Malazgirt Victory. In this novel, the basic
episodes are such problematic elements of emergence as the settlement on land, the creation of values and the transfer of past values to
te present.

It can also be seen in the novel that the ideals that form the historical spirit of the Turkish nation is characterized in the archetype of
alperen. The outhor is not trapped in a firm epic writing, since he gives
importance to this basic transformation, though the piece, Anahtar is a
historical novel. In this sense, Alparslan and his son Melikşah experience a process of internal progress and maturation, complementarily.

This study analyzes Anahtar, which explains the precess of the emergence of Turkish nation, in a perspective of content and structure
analysis. 

Anahtar Kelimeler

Key, Anatolia, death, existence, state

Kaynakça

• Aktaş, Şerif (1996), Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş, Ankara: Akçağ Yay.
• Argunşah, Hülya (2002), “Tarihi Romanın Yükselişi”, Hece (Türk Romanı Özel Sayısı), S. 65-66-67, Mayıs-Haziran-Temmuz, s.440-449.
• Campbell, Joseph (2000), Kahramanın Sonsuz Yolculuğu (Çev. Sabri Gürses), İstanbul: Kabalcı Yay.
• Çelik, Yakup (2007), “Tarih Roman İlişkisi - Tarihi Romanda Kişiler”, Turcology in Turkey, Szeged, s.107-121.
• Geçtan, Engin (1999), Varoluş ve Psikiyatri, İstanbul: Remzi Kitabevi Yay.
• Göğebakan, Turgut (2004), Tarihsel Roman Üzerine, Ankara: Akçağ Yay.
• Korkmaz, Ramazan (1997), Sabahattin Ali İnsan ve Eser, İstanbul: Yapı Kredi Yay.
• Korkmaz, Ramazan (2004), Aytmatov Anlatılarında Ötekileşme Sorunu ve Dönüş İzlekleri, Ankara: Türksoy Yay.
• Korkmaz, Ramazan (2007), “Romanda Mekanın Poetiği”, Edebiyat ve Dil Yazıları (Mustafa İsen’e Armağan), Ankara: Grafiker Yay. s.399-415.
• Kumsuz, Nurkal (2006), “Mustafa Necati Sepetçioğlu ve Eserleri”, Erciyes, S.345, Eylül, s.17-18.
• Sepetçioğlu, Mustafa Necati (2005), Anahtar, İstanbul: İrfan Yay.
• TDK (2005), Türkçe Sözlük, Ankara.
• Uraz, Murat (1994), Türk Mitolojisi, İstanbul: Düşünen Adam Yay.
• Yavuz, Hilmi (1977), Roman Kavramı ve Türk Romanı, Ankara: Bilgi Yay: