Christopher Marlowe’a Göre Timur

Yıl 2005, Cilt: 15 Sayı: 43, 1 - 14, 01.05.2005

Erkan Türkmen

Öz

Bu araştırmaya göre M arlowe’un “Tamburlaine the Great” adlı oyunu gerçek tarihi olaylardan
oldukça uzaktır. Marlovve, Orta Asya Türkleri ve İslam hakkında da pek bilgi sahibi değildir. Timur,
saygın bir aileye (Barlas) mensub olup, bir beyin oğludur. Marlovve onun dinsiz bir çobanın oğlu
olduğunu iddia eder. Halbuki, o Beyazid’e göre daha katı şeriatçı ve sert yapıya sahip bir hükümdar
idi. Böyle olmakla beraber, dervişlere ve âlimlere saygısı büyüktü. Onlar için Kazakistan ve Özbekistan’da görkemli binalar yaptırmıştır. Beyazıt’i hapse atmayıp, evlatlarını atfetmiştir. Karısının etini
yemesini de emretmemiştir. Sonuç olarak, AvrupalIları Türk tarihi hakkında yanıltan bu tür eserler
eleştiri süzgecinden geçirilmelidir

Anahtar Kelimeler

Christopher Marlovve, Timur, Eleştiri, Pedro Maxia, Zenokrat

A Crıtıcal Approach To Christopher Marlow E’s

Öz

A critical study o f Christopher Marlovve’s “Tamburlaine the Great” shovvs that he had based his
play on non-historical facts. He seems to knovv very little about İslam and the Turkic people o f Central
Asia. Timur belonged to a respectful family and was son of a Bey (Lord), vvho vvas highly respected
by his tribe Barlas. Timur vvas neither a shepherd nor an infidel as claimed by Marlovve. He vvas, on
the contrary, a fanatic Müslim as compaıed to Beyazid and a strict ruler. Hovvever, he had great
respect for scholars, God-loving men and dervishes for vvhom he erected huge buildings that remain
intact today in Kazakhistan and Uzbekistan. He never put Beyazid in a cave or ordered hini to eat his
vvife’s flesh. Zenocrate is also totally an imaginary figüre. It is believed that Europe has a lot to leam
about the Turkish history and literatüre if they intend to be more universalized.

Anahtar Kelimeler

Cristopher Marlovve, Tamburlaine, Criticism, Pedro Maxia, Zenocıat

Kaynakça

• Symonds, J.A, Christopher Mcırlowe , Emest Benn Ltd. London 1951.
• Hamid Çalışkan, Christopher MarIowe Bütün Oyunlar, Yapı Kredi Yayınları, 1996.
• Emir Timur Amanatı, Kazakçaya çeviren: İsrail Saparbaev, Almaata 1991.
• İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, TTK, Ankara.
• Nizamüddin Şâmi, Zaferııame, TTK Basımevi, Ankara 1987.
• İsmail Aka, Timur ve Devleti, TTK Basımevi, Ankara 1991.
• Baron Joseph von Hammer Purgstall, Büyük Osmanlı Tarihi, Medya Ofset.
• Legouis and Cazamian, Histoıy o f English Literatüre, J.M.Dent and Sons Ltd.,London.
• X.J. Kennedy, Literatüre, Harper Collins College Publishers, New York 1995.
• Judith O ’Neil, Critics on Marlowe, George Ailen and Unwin Ltd., London 1969.
• Yılmaz Öztuna, Büyük Türkiye Tarihi, II c. Ötüken Yayınevi, İstanbul 1977.
• Mehmed Maksudoğlu, Osmanlı Tarihi, Boğaziçi Yayınları, İstanbul.
• Zeki Velidi Togan, Umumi Türk Tarihine Giriş, İstanbul.