Bilimsel Faaliyet ve Etik

Yıl 2005, Cilt: 15 Sayı: 44, 173 - 180, 04.12.2005

Samet Bağçe

Öz

Bu makalede, bilginin tanımıyla, bilimsel bilgi, bilimsel faaliyetin rasyonalite teorileri/metodolojileri ve üniversiteler arasındaki ilişki irdelenmektedir. Bu irdeleme çerçevesinde, bilginin
elde edilmesi ve haklı gösterilmesi uğraşısında normatif değerler olarak karşımıza çıkan metodolojik
kriterlerin, hem epistemolojik faaliyette hem de genel olarak üniversitelere, özelde de üniversitelerin
nasıl yapılanmaları ve başarılarının nasıl tespit edilmesi gerektiğine dair etiksel kriterler olarak da
nasıl tezahür ettikleri ortaya konulmaktadır. Günümüzde, bilgiyi bir ürün olarak gören hakim epistemolojik tavnn etiksel kriterlerinin, üniversitelere dair negatif sonuçlarına dikkat çekilerek, yeni bir
epistemolojik tavnn geliştirilmesi gerekliliğine işaret edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

bilgi, bilim, bilimsel bilgi, bilimin rasyonalite teorileri/metodolojileri, etik, üniversite, Lakatos

Scientifıc Activıties and Ethics

Öz

This article is concemed with the question of how a defınition of knovvledge is related to
scientifıc knowledge, rationality theories/methodologies of scientifıc activity and the idea of
university. The analysis the article provides is to establish how the methodological criteria functioning
as normative rules goveming the discovery and justifıcation procedures of scientifıc knowledge also
arise as ethical criteria shaping epistemological activity as well as how university should be structured
and how its success should be assessed. İt is pointed out that a new epistemological attitude needs to
be constructed since the ethical criteria of the presently accepted epistemological attitude have
negative bearings on the idea of university.

Anahtar Kelimeler

knowtedge„ Science, scientifıc knowledge, rationality theories/methodologies of science, ethics, university, Lakatos

Kaynakça

• Atiyah, M.: “Anniversary Address of the President”, Notes and Records of the Royal Society ofLondon, Vol. 46, No. 1, 1992, ss. 155-169.
• Bağçe, S.: “ 17 Ağustos Deprem Felaketinin Yıldönümü Vesilesiyle Bilimin Kısa Bir Hayat Hikayesi”, felsefelogos, 15, 2001, ss. 175-179.
• Lakatos, I.: Philosophical Papers, Vol. I, J. Worrall ve G. Currie (ed.ler), Cambridge: Cambridge University Press, 1978, ss. 102-138.