İstanbul Divan Edebiyatı Müzesindeki İki Rahle

Yıl 2005, Cilt: 15 Sayı: 42, 157 - 166, 01.01.2005

Demet Karaçağ

Öz

Türk sanatında, ahşap üzerine yapılan çalışmalar, oldukça sınırlıdır. Ahşap eserlerin gelişimi,
meydana getirilen ekoller, sanatkarlar ve diğer kültür çevreleri ile karşılaştırılmasından oluşan bilgiler
oldukça sınırlıdır. Zaman içerisinde tahrip olan ya da tamamen yok olmuş ahşap sanat eserlerinin bir
gurubunu rahleler oluşturmaktadır. Terim anlamıyla rahle; "üzerinde kitap okunan veya çizim ya da
yazı çalışmaları yapılan, bazıları açılır kapanır tarzda hareketli, bazıları sehpa ya da masa şeklinde
sabit olan eşyalar" dır. Ana malzemesi ahşaptır. İlk dönemlerde sade olarak kullanılan ahşap zaman
içinde değişikliğe uğrayarak sedef, bağa, fildişi, boynuz, gümüş ve değerli taşların kakılması ve
kaplanması ile değişerek ve gelişerek günümüze kadar varlığını devam ettirmiştir.
Bu araştırmada incelenen iki rahle, açılır kapanır tarzda, ahşap üzerine kadife kaplı olup, birinci
örnekte kumaş, ikinci örnekte ise gümüş plaka aplikasyon tekniği uygulanmıştır. Bu incelenen
rahlelerden birinci örnekte görülen kumaş üzerine kumaş aplikasyonu, Türk sanatında kıyafetlerde
yoğun kullanılmıştır. Kumaş üzerine metal aplikasyon uygulaması yapılmış ikinci örnek ise Türk
sanatında ender olarak yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Aplikasyon, Rahle, Ahşap

Two "Rahles" From Museum Of "Divan Edebiyatı" In İstanbul

Öz

In Turkish Art, the fine art works on wood, development of these works, different styles, the
artists and information developed due to the comparison of other cultural enviroments are very
limited. Low reading desks (Koran Stands) are those of wooden art works that were destroyed or
vanished completely in time. As a term "rahle" is a low desk on which reading, vvriting and dravving
works can be performed, some of which are not fixed while the others are fixed like tripods or tables
in shape. Basic material used for these fumitures is wood. The pre-works were completely and simply
made of wood but the wood continued to survive and develop up to date which was covered & inlaid
with different materials like mother of pearl, ivory, animal horns, silver and valuable stones.
In this research the two low reading desks are openable and closable ın style. Both are covered
with velvet. In the fırst case, fabric aplication technic and in the second case, silver plate aplication
technic was used.The cloth on cloth aplication used in the first case is commonly used vvhile the metal
on cloth aplication in the second case is rarely seen in Turkish Clothing Art.

Anahtar Kelimeler

Aplication, Koran stands, Wood

Kaynakça

• -