Yenisey Yazıtlarındaki “ Sekiz Adaklığ Barım” Üzerine

Yıl 1987, Cilt: 3 Sayı: 8, 357 - 366, 01.05.1987

Masao Mori

Öz

 Yenisey Yazıtlarındaki “ sekiz adaklığ barım” ifadesi, “ sekiz ayaklı
at” anlamındadır. “ Sekiz ayaklı at” , “ pekâlâ şamanistik bir at” yada “ tipik olarak
şamanistik” at idi. Yenisey Yazıtlarında, ölünün birinci şahısla anlatılması, Eski
Türklerin, bir tür büyücü olan şamana, kendinden geçme durumunda
ölünün sözlerini kendi ağzından söyleme görenek ve geleneğine dayalıdır. “ Sekiz ayaklı at” ın, ölünün hayatta iken sahip olduğu çok sayıda
mallarla birlikte yazılması, olasılıkla, “ tipik olarak şamanistik” at olan
“ sekiz ayaklı at” ı şamanın, ölünün mallarından sözederken kendi
söylediklerinin kalıntısının olduğu gibi muhafaza edilmesi ve dolayısıyla
“ sekiz ayaklı at” ın adeta ölenin malları gibi görülmesinin sonucu olacaktır. Yalnız “ sekiz ayaklı at” tan sözedildiği zaman, “ at” , “ yunt” veya
“ yılkı” sözcüğü değil de, “ mal” anlamında olan “ barım” sözcüğünün
kullanılması, “ sekiz ayaklı at” ın, “ tipik olarak şamanistik” bir kutsal at
olarak görülmesi nedeniyle, “ at” , “ yunt” veya “ yılkı” sözcüğünün “ tabu
sözcük” olmasından kaynaklanmaktadır. Kısacası, “ barım” sözcüğü, “ at” ,
“ yunt” veya “ yılkı” sözcüğünün yerine kullanılmış olsa gerek.

Anahtar Kelimeler

-

On the “ Sâkiz Adaqlıy Barım” in the Yenisei Inscriptions

Öz

Kaynakça

• -