Özel Gereksinimli Çocuklarda Ev Programlarının Uygulanmasını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi

Yıl 2017, , 179 - 188, 27.12.2017

Burcu Semin Akel , Zeynep Kaya

https://doi.org/10.30720/ered.442497

Öz

Amaç: Bu çalışma, özel gereksinimli çocuklar için verilen ergoterapi ev programlarının ebeveynler
tarafından uygulanma sürecini etkileyen faktörleri incelemek amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntem:
Ergoterapi müdahalesi kapsamında ev programı almakta olan özel gereksinimli 15 çocuğun
ev programını uygulamayı üstlenen ebeveyni ile yarı yapılandırılmış görüşme yapıldı. Çalışmaya
katılan özel gereksinimli çocuklar; serebral palsi, otizim spektrum bozukluğu ve öğrenme güçlüğü
tanılarından birini almış çocuklardır. Çocukların yaş aralığı 5 ile 15 arasında rastgele dağılım
gösterdi. Görüşmede verileri içerik (nitel) analizi ile çözümlendi ve temel sonuçlar kategorize
edildi. Ebeveynlerin ev programı uygulamalarını etkilediğini belirten faktörler olumlu ya da olumsuz
yönleriyle ortaya konuldu. Sonuç: Çalışmamıza katılan ebeveynlerin %73,3 ü anne, %20 si
baba, %6,7 si ise büyükanne idi. Ev programlarının tek bir yöntemle ebeveyne öğretilmesi, maddi
yetersizlikler, ebeveynlerin ev programı hakkında stres yaşaması, programı uygularken çocukların
ebeveynlere zorluk çıkarmaları, çocukların uygulama sırasında sıkılmaları, ebeveynlerin çok
fazla fiziksel çaba harcıyor olmaları, ebeveynlerin iş ve üretici aktiviteleri, çocukların katılmakta
olduğu diğer programlar, çocuğun gün içindeki ruh hali ve karakteristik özellikleri ev programı
uygulamalarına olumsuz yansıyan faktörler olarak bulundu. Tartışma: Ergoterapist, ebeveynlere
ev programı verirken bu faktörleri göz önünde bulundurmalı ve uygulamayı etkin kılacak
öneriler ve modifikasyonlar yapmalı. Aile eğitimi kapsamında ev programlarının uygulanmasını
denetlemelidir.

Anahtar Kelimeler

Ergoterapi; Ev programı; Aile katılımı; Özel gereksinimli çocuk

Kaynakça

• 1- Case-Smith, J., & Nastro, M. A. (1993). The effect of occupational therapy intervention on mothers of children with cerebral palsy. Am J of Occup Ther,47(9), 811-817.
• 2- Case-Smith, J., & O’Brien, J. C. (2013). Occupational therapy for children: Elsevier Health Sciences.
• 3-Dunn, W., Campbell, P., Oetter, P., Hall, S., Berger, E., & Strickland, R. (1989). Guidelines for occupational therapy services in early intervention and preschoolservices. Rockville, MD: American Occupational Therapy Association.
• 4- Hinojosa, J. (1990). How mothers of preschool children with cerebral palsy perceive occupational and physical therapists and their influence on family life.OTJR: Occupation, Participation and Health, 10(3), 144-162.
• 5- Hinojosa, J., & Anderson, J. (1991). Mothers’ perceptions of home treatment programs for their preschool children with cerebral palsy. Am J of Occup Ther,45(3), 273-279.
• 6- Katz-Leurer, M., Rotem, H., Keren, O., & Meyer, S. (2009). The effects of ahome-based’task-oriented exercise programme on motor and balance performancein children with spastic cerebral palsy and severe traumatic brain injury. Clin Rehabil, 23(8), 714-724.
• 7- Kleim, J. A., & Jones, T. A. (2008). Principles of experiencedependent neural plasticity: implications for rehabilitation after brain damage. Journal of Speech,Language, and Hearing Research, 51(1), S225-S239.
• 8- Liao, S.-T., Hwang, Y.-S., Chen, Y.-J., Lee, P., Chen, S.- J., & Lin, L.-Y. (2014). Home-based DIR/Floortime™ Intervention Program for Preschool Children withAutism Spectrum Disorders: Preliminary Findings. Phys Occup Ther Pediatr, 34(4), 356-367
• 9- Mutlu, A., Tarsuslu, T., Günel, M. K., & Livanelioğlu, A. (2007). Serebral paralizili çocuklarda ev egzersiz programının etkinliğinin incelenmesi Orijinal Araştırma. Türk Pediatri Arşivi, 42(3).
• 10- Novak, I. (2011). Parent experience of implementing effective home programs. Phys Occup Ther Pediatr, 31(2), 198-213.
• 11- Novak, I., & Cusick, A. (2006). Home programmes in paediatric occupational therapy for children with cerebral palsy: Where to start? Aust J of Occup Ther,53(4), 251-264.
• 12- Novak, I., Cusick, A., & Lannin, N. (2009). Occupational therapy home programs for cerebral palsy: doubleblind, randomized, controlled trial. Pediatrics, 124(4),e606-e614.
• 13- Novak, I., Cusick, A., & Lowe, K. (2006). A pilot study on the impact of occupational therapy home programming for young children with cerebral palsy. The American Journal of Occupational Therapy: official publication of the American Occupational Therapy Association, 61(4), 463-468.
• 14- Ozonoff, S., & Cathcart, K. (1998). Effectiveness of a home program intervention for young children with autism. J Autism Dev Disord, 28(1), 25-32.
• 15- Parette, H. P., & Hourcade, J. J. (1985). Parental participation in early therapeutic intervention programs for young children with cerebral palsy: anunresolved dilemma. Rehabilitation Literature.
• 16- Stewart, J., Galvin, J., Froude, E. H., & Lentin, P. (2010). Evaluation of the Australian adaptation of the Keeping It Together (KIT-Australia) information package with carers of children with special needs. [Evaluation Studies Research Support, Non-U.S. Gov’t]. Aust Occup Ther J, 57(4), 268-275. doi: 10.1111/j.1440-1630.2010.00858.x
• 17- Straus, S. E., Richardson, W. S., Glasziou, P., & Haynes, R. B. (2005). Evidence-based medicine: how to practice and teach EBM. Thompson, K. M. (1998). Early intervention services in daily family life: mothers’ perceptions of ‘ideal’versus ‘actual’service provision. Occup Ther Int, 5(3), 206- 221.
• 18- Washington, K., & Schwartz, I. S. (1996). Maternal Perceptions of the Effexts of Physical and Occupational Therapy Services on Caregiving Competency. PhysOccup Ther Pediatr, 16(3), 33-54.
• 19- Wuang, Y.-P., Ho, G.-S., & Su, C.-Y. (2013). Occupational therapy home program for children with intellectual disabilities: A randomized, controlled trial. Researchin Developmental Disabilities, 34(1), 528-537.