Unutuş Kavramının Henri Bergson Felsefesindeki Yeri

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 4, 30 - 42, 11.06.2024

Hasan Bayam

Öz

Bu çalışmada yer alan bilgiler, unutuş kavramının insan zihnindeki yeri ve unutmanın felsefi anlamda nasıl bir ele alınacağını belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Felsefe tarihinde önemli bir yere sahip olan “unutma”, “anımsama” ve “hafıza” kavramlarının incelendiği bu çalışmada, unutuşun ontolojik anlamdaki yerine dair çıkarımlar yapılmıştır. Henri Bergson’un eserleri ışığında incelenen unutuş kavramı, bir yok olma değil de hafızanın pasif alanına atılma biçiminde ele alınmıştır. Henri Bergson’un zihin felsefesi üzerinden yaptığı açıklamalar, beynin ve hafızanın birbiriyle olan ilişkisini kavramak açısından önemlidir. Unutuşun yok olma anlamına gelmediğine dair iddia, Bergson felsefesi temelinde desteklenebilmektedir. Bu çalışmanın amacı, unutuşu ontolojik olarak konumlandırmak ve söz konusu düşünürlerin izinde giderek, unutuşun kati bir yok oluş olmadığını savunmaktır.

Anahtar Kelimeler

Bergson, unutuş, anımsama, hafıza

Kaynakça

• ARISTOTELES (1997). Fizik. (Saffet Babür, Çev.), Ankara: İmge Kitapevi.
• BENJAMİN, W, (2021). Pasajlar, (Ahmet Cemal, Çev.), İstanbul: YKY.
• BERGSON, Henri. (1919). Matter and Memory, (Nancy Margaret Paul and W. Scott Palmer, Çev.), London: George Allen & Unwin LTD.
• BERGSON, Henri. (1998). Zihin Kudreti, (Miraç Katırcıoğlu, Çev.), İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• BERGSON, Henri. (2007). Madde ve Hafıza, (Işık Ergüden, Çev.), Ankara: Dost Yayınları.
• BERGSON, Henri. (2011). Metafiziğe Giriş, (Atakan Altınörs, Çev.), İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• BERGSON, Henri. (2022). Zihin ve enerji, (Esat Burak Altıntaş, Çev.), İstanbul, Pinhan Yayıncılık.
• BRIDGEMAN, Teresa. (2007). Time and Space (From Narrative, Edit By David Herman), UK: Cambridge University Press.
• BROCKMEİER, J. (2002). Remembering and Forgetting: Narrative as Cultural Memory, Article in Culture & Psychology, University of Toronto, Canada, and Free University Berlin, Germany.
• DELUZE, GILLES (2008). Spinoza, Pratik Felsefe, (Ulus Baker, Alber Naum, Çev.), İstanbul: Norgunk Yayınları.
• GRANVILLE, M. (1879). Ways of remembering, V. 8, I. 203. Scientific American.
• HAWKING, Stephen (2018). Zamanın Kısa Tarihi. (Barış Gönülşen, Çev.), İstanbul: Alfa Bilim.
• HUSSERL, Edmund (2014). Kesin Bilim Olarak Felsefe. (Abdullah Kaygı, Çev.), Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• JAMESON, F. (2002). Dil Hapishanesi, (Mehmet H. Doğan, Çev.), İstanbul: YKY.
• PROUST, Marcel (2013). Swann’ların Tarafı. (Roza Hakmen, Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• SCHACTER, Daniel (2011). Hafızanın 7 Günahı. (Solina Silahlı, Çev.), İstanbul: Pozitif Yayınları.
• SCHACTER, Daniel (2022). Belleğin İzinde-Beyin Zihin ve Geçmiş. (Eda Özgül, Çev.), İstanbul: YKY.
• WITTGENSTEIN, Ludwig (2014). Felsefi Soruşturmalar. (Haluk Barışcan, Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• WITTGENSTEIN, Ludwig (2016). Tractatus Logico-Philosophicus. (Oruç Aruoba, Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.