ORMANDA YÜKSEKTE ÇALIŞMA: “TIRMANICI/BUDAYICI” ORMAN ÇALIŞANLARININ GÜVENLİK PERFORMANSININ GELİŞTİRİLMESİNE YÖNELİK ÖNLEMLER

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 22 - 34, 20.04.2021

Muvaffak Engür

https://doi.org/10.33439/ergonomi.882021

Cited By: 2

Öz

Ormancılıkta ağaca tırmanma farklı amaçlar için gerçekleştirilen bir iştir. Dalları budama, bağlantı oluşturma, ağacı iki veya daha çok parçada kesme, tohum ya da odun dışı orman ürünlerini toplama vb. nedenlerle yapılan ağaca tırmanma çok tehlikeli işlerden birisidir. Araştırmada ele alınan kişiler, çocuk yaştan itibaren “alaylı” olarak ifade edilen bir şekilde yetişmiş ve deneyim kazanmış orman köylüleridir. Bu çalışanların eğitim, güvenlik ve teknik donanım bakımından kabul edilemez eksiklikleri bulunmaktadır. Çalışmanın amacı, yüksek fiziksel güç gerektiren “tırmanıcı/budayıcı” orman çalışanlarını organizasyon, ergonomik iş donanımı, kişisel koruyucular ve güvenli çalışma teknikleri konusunda geliştirmektir. Arazi çalışmaları ve ofis ortamında görüntüler incelenerek çalışanların da ortak edildiği bir risk değerlendirme çalışması yapılmıştır. Matris yöntemiyle yapılan bu risk değerlendirme çalışmasında motorlu testere zinciriyle temas, gürültü, titreşim, fırlayan ve düşen objeler, yüksekte çalışma, kaygan gövde/dal, basılan dalların kırılması, halatın kesilmesi/ kopması, taşınan testerenin düşmesi, halat bağlantılarının kopması gibi tehlikeler tespit edilmiştir. Yüksekten düşerek ölüm, kırıklar, kesikler, baş travmaları ve işitme kaybı gibi birçok yüksek risk düzeyine yol açan tehlikelerin kontrolüne yönelik önlemler belirlenmiştir. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa uygulama ormanında ve Kastamonu-Tosya ormanlarında organizasyonel ve operasyonel anlamda bazı davranış değişiklikleri konusunda da çalışanlar eğitilmiştir. Sonuç olarak düşme, kesilme ve kayma risklerini ortadan kaldıran uygulama pratiği sağlanmış ve bunun yanında günlük çalışma verimi %20 artırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ağaca tırmanma, Budama, İş güvenliği, Kişisel koruyucu donanım, Ergonomi

Teşekkür

Bu çalışmaya kişisel koruyucu donanım ve ekipman yardımında bulunan, çalışmalara teknik ve lojistik destek sağlayan Husqvarna firmasının Türkiye Distribütörü Çullas A.Ş. Genel Müdürü Mertcan Çullas’a ve tüm personeline teşekkür ederim.

WORKING AT HEIGHT IN FOREST: MEASURES TO IMPROVE SAFETY PERFORMANCE OF FORESTRY WORKERS “TREE CLIMBERS”

Öz

Tree climbing in forestry is a task performed for diverse purposes. Being one of the most risky works, it may include various activities from pruning, making connection, cutting down a tree in one or more pieces to collecting seeds or non-wood forest products etc. Persons subjected to the study were self-trained villagers since their childhood and had enough experience as forest worker. These persons were lack of proper training, safety and technical equipment. The objective of this study was to train those “tree climbers” in terms of organization, ergonomic work equipment, personal protection equipment and safe working techniques. A risk assessment study was held along with the tree climbers by watching the visuals in field and office. In this risk assessment by matrix method, dangers such as contact with the chain of chainsaws, noise, vibration, falling/sprung objects, working at height, slippery stem/branch, breaking of branches workers stand on, cutting/breaking off ropes, falling chainsaw down, breaking off rope connections etc. were determined. Measures to prevent dangers causing high risks such as death by falling down, fractures in bones, cuts, head trauma and hearing loss were discussed. Persons dealing with such forest work were also trained at Training and Experimental Forest of Istanbul University- Cerrahpasa and Kastamonu-Tosya Forests with respect to organizational and operational behavior change. In conclusion, risks such as falling down, cut and slipping were eliminated and daily work performance increased by 20%.

Anahtar Kelimeler

Tree climbing, Pruning, Occupational safety, Personal protection equipment, Ergonomics

Kaynakça

• Acar, H.H. ve Üçüncü, K. (2020). İş Sağlığı ve Güvenliği. Nobel Tıp Kitapevleri Tic. Ltd. Şti., ISBN 978-605-335-518-2, İstanbul.
• AÇSHB. (2019): Tarım Ormancılık ve Balıkçılık Sektörü İş Kazaları, Erişim adresi: http://www.guvenlitarim.gov.tr/files/Tarim_is_Kazalar%C4%B1.pdf Erişim tarihi: 20 Aralık 2020
• AF. (2021). Erişim adresi: https://www.americanforests.org/blog/up-close-and-personal-tree-climbing/ Erişim tarihi: 24 Ocak 2021).
• AFAG. (2009). Tree Climbing Operations. Arboriculture and Forestry Advisory Group 401 (rev1), printed and published by the Health and Safety Executive.
• Arboriculture Australia. (2018). Minimum Industry Standards. Erişim adresi: http://arboriculture.org.au/Uploads/Editor/Doc/pdf/MIS-brochure.pdf Erişim tarihi: 18 Ocak 2018.
• ANSI Z133 Safety Standard(2017). Erişim adresi: https://wwv.isa-arbor.com/store/product/122/ Erişim tarihi: 17 Ocak 2020.
• Ayan, S. (2007). Orman Ağaçlarında Tohum Toplama Teknikleri. Kastamonu Orman İşçiliği Pilot Projesi Eğitim Notları, Kastamonu Köy Kalkınma ve Diğer Tarımsal Amaçlı Kooperatifler Birliği Yayın No 4, ISBN 983-975-01687-0-3, Kastamonu.
• Ball, J. & Vosberg, S. (2003). Tree Care Industry: How accidents happen and why: Arboricultural safety in the United States. Tree Care Industry ,14(8):50-54.
• Ball, J. & Vosberg. S. (2010). A Survey of United States Tree Care Companies: Part I -Safety Training and Fatal Accidents. Journal of Arboriculture, 36(5):224-229.
• Blair, D. F. (1989). Safety for the professional and the non-professional. Journal of Arboriculture, 15(9):209-214.
• ÇSGB. (2013). Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=18928&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
• Dozier, H. & Machtmes, K. (2005). Arborist in Louisiana, U.S.: A baseline assessment of safety and professionalism. Journal of Arboriculture, 31(5):228-234.
• Eckert, K.K. (2012). General Arboriculture Safety Standards and Practices. Arbor Global, Arboriculture & Vegetation Management Consulting, USA.
• Engür, M.O. (2014). Odun Üretiminde Çalışanların Eğitimi – Ağaç Kesme ve Boylama Operatörü. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Yayını ISBN No: 978-605-4610-53-2, s.306- 322, Ankara.
• Engür, M.O. ve İmer, B. (2016). Orman İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği (çevri kitap). Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Yayın No 49, ISBN 978-975-455-256-0, Ankara.
• HSE. (2012). Tree-climbing Operations Leaflet AFAG401(rev2), Health and Safety Executive Books 2012 www.hse.gov.uk/pubns/afag401.htm
• HSE. (2013). Aerial Tree Rescue Leaflet AFAG402(rev1), Health and Safety Executive Books 2013 www.hse.gov.uk/pubns/afag402.htm
• HSE. (2015). Health & Safety Executive. Erişim adresi: http://www.hse.gov.uk/pubns/afag308.pdf Erişim tarihi: 17 Mayıs 2015.
• HSE. (2020). Health & Safety Executive. Erişim adresi: https://www.hse.gov.uk/treework/safety-topics/height.htm Erişim tarihi: 23 Aralık 2020.
• HSE. (2021). Health & Safety Executive. Erişim adresi: https://www.hse.gov.uk/treework/areyou/tree-surgeon.htm Erişim tarihi: 29 Ocak 2021.
• ILO. (1998). Safety and Health in Forestry Work. International Labour Organization, Geneva. International Society of Arboriculture. (2011). Why Hire an Arborist? Champaign, IL 61826-3129, USA.
• Jepson, J. (2000). The Tree Climber's Companion: A Reference and Training Manual For Professional Tree Climbers, MN: Beaver Tree Publishing. 2nd Edition, ISBN-13: 978-0615112909, 104 p.
• Julius, A. K., Kane, B., Bulzacchelli, M. T. & Ryan, H D. (2014). Compliance with the ANSI Z133.1 - 2006 safety standard among arborists in New England. Journal of Safety Research, 51:65-72.
• KAYA, 2005. İş sağlığı ve Güvenliğinde Yüksekte Çalışma Temel Yeterlilik ve Teknikleri, Kaya Grubu Yayınları, ISBN 975-00363, İstanbul.
• KAYA, 2013. Yüksekte Çalışma İş Güvenliği İçin Yeni Bir Proaktif Eğitim Programı (No Fall Project), Kaya Grubu, Zafer Ofset 0-264-2747292, İstanbul.
• Lilly, S. (2005). Tree climber’s guide. International Society of Arboriculture. Hagerstown, IN: Exponent Publishers, 3rd Edition,143 p.
• Longo, D., Caruso, L., Conti, A., Camillieri, D. & Schillaci, G. (2013). A Survey Of Safety İssues İn Tree-Climbing Applications For Forestry Management. Journal of Agricultural Engineering, Volume XLIV(s2):e141, Italy.
• MIOSHA. 2015. Erişim adresi: http://www.michigan.gov/documents/dleg/wsh_tree_trimmer_246872_7.ppt Erişim tarihi:10 Haziran 2015.
• MYK. (2017). Odun Dışı Ürün Toplayıcısı (Yerden). Mesleki Yeterlilik Kurumu 17UY0284-3, Yayın Tarihi:18.01.2017, Ankara.
• MYK. (2015). Orman Üretim İşçisi. Mesleki Yeterlilik Kurumu 15UY0236-3, Yayın Tarihi:27.10.2015, Ankara.
• MYK. (2012). Ağaç Kesme ve Boylama Operatörü. Mesleki Yeterlilik Kurumu Standardı Onay Tarihi 18.01.2012, sayı 2012/08, Resmi Gazete Yayın/Sayı:21.03.2012, 28240, Ankara.
• Peşan, S. (2011). Yapı İşlerinde Yüksekten Düşmeyi Önleme Sistemleri. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, Ankara.
• Proto, A. R., Mazzocchi, F., Cossio, F., Bortolini, L., Pascuzzi, S., Caruso, L., Diano, M. & Zimbalatti. G. (2016). A Survey on Occupational Injuries in Works on Trees in Italy. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 223:435-441.
• Robb, W. & Cocking, J. (2014). Review of European chainsaw fatalities, accidents and trends. Arboricultural Journal, 36(2):103-126.
• Sosyal Güvenlik Kurumu İş Kazası ve Meslek Hastalıkları İstatistikleri. (2018): Erişim adresi: http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari Erişim tarihi: 24 Kasım 2020.
• Tree climbing coalition. (2021). Erişim adresi: http://www.treeclimbercoalition.org/the-history-of-tree-climbing/ Erişim tarihi: 24 Ocak 2021.
• USDA. (2005). National Tree Climbing Guide, Technology & Development Program, 6700 Safety & Health 0567-2819-MTDC.
• USDA. (2015). National Tree Climbing Guide, Electronic Edition, United States Department of Agriculture.
• Wiatrowski, W.J. (2005). Fatalities In The Ornamental Shrub and Tree Services Industry. Washington, DC: US Department of Labor, Bureau of Labor Statistics.
• WorkSafe New Zealand. (2012). Approved Code of Practice for Safety and Health in Arboriculture. ISBN: 978-0-478-40134-9(print), ISBN:978-0-478-40133-2 (online), 46 p., Wellington.