MİKRO HACİMLİ MUTFAK MEKÂNLARI VE ERGONOMİSİ

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 3, 186 - 200, 15.12.2022

Defne İşanç , Fatma Ceyda Güney Yüksel

https://doi.org/10.33439/ergonomi.1126370

Öz

Giderek küçülen konutlar ve minimal bir yaşam anlayışı, mikro hacimli yaşam alanları ve bununla birlikte mikro hacimli mutfak mekânları kavramlarını karşımıza çıkarmaktadır. Mikro hacimli mutfak mekânının verimli kullanılabilmesi için fonksiyonel ve ergonomik çözümlere sahip olması gerekmektedir. Mutfak, konutta sıklıkla kullanılan, mekânın en temel alanlarından biri olarak tanımlanırken, aynı zamanda yerel mimari örnekleri için de ocak ile ilişkilendirildiğinde, yaşam alanının kalbi olarak nitelendirilebilmektedir. Değişen mekân dinamikleri, bireyselliği ön plana çıkarırken artan talepler ve ihtiyaçlarla birlikte mikro hacimli yaşam alanlarına olan ilginin artmasına sebep olmuştur. Yapılan bu çalışmanın ilk bölümünde mutfak ergonomisi açıklanmış devamında ergonomiyle ilişkili donatı elemanları, antropometrik veriler ve çalışma üçgeni açıklanmıştır. İkinci kısımda mikro hacimli mekânlar ve mikro hacimli mutfaklar ile bu mekânlarının fonksiyonel olabilmesi için ürün ve mekân bazlı çözümler geliştirilmiştir. Bu çalışma ile birlikte, küçük mutfak mekânının ergonomik ve mikro hacimli çözümlere sahip olabilmesi için kullanım pratikleri gözlemlenmiş, fotoğraflama yapılarak mevcut durum incelenmiş ve öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ergonomi, Anropometri, Mikro Hacim, Mutfak

KITCHEN SPACES AND ERGONOMICS IN MICRO VOLUMES

Öz

Shrinking houses and a minimal understanding of life reveal the concept of micro-volume living spaces and, together with it, micro-volume kitchen spaces . In order to use the micro-volume kitchen space efficiently, it should have functional and ergonomic solutions. While the kitchen is defined as one of the most basic areas of the space , which is frequently used in the residence , it can also be described as the heart of the living space when it is associated with the stove for local architectural examples. While the changing dynamics of space brings individuality to the fore, with increasing demands and needs, the interest in micro-volume living spaces has intensified. In the first part of the study, kitchen ergonomics is explained, and later on, ergonomics-related equipment elements, anthropometric data and working triangle are explained. In the second part, micro-volume spaces and micro-volume kitchens and product and space-based solutions have been developed for these spaces to be functional. With this study, the usage practices have been observed, the current situation has been examined by photographing and suggestions have been made so that the small kitchen space can have ergonomic and micro-volume solutions.

Anahtar Kelimeler

Ergonomics, Anthropometry, Micro Volume, Kitchen

Kaynakça

• Albayrak, N. (2012). Konut Mutfaklarının İç Mekân Tasarımında Ergonomik İlkeler. Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Altınparmak, S. R. (2006). Ülkemiz İnsan Antropometrsine Uygun Mutfak Mobilyası Tasarımı İçin Veri bankası Oluşturulması ve Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi), Zonguldak Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Zonguldak.
• Barışık, O. B. (2019). Dar Mekânlarda Esnek ve Fonksiyonel Mutfak Tasarımları, Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Baytin, N. (1980). Konut Islak Mekânları. Tübitak, Ankara.
• Belentepe, A. (2019). Mikro Konutların İç Mekân Tasarımının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Haliç Üniversitesi, Lisansüntü Eğitim Enstitüsü, İstanbul
• Bulut, G. (2021). Konut Mutfaklarının Kullanıcıların Memnuniyeti Açısından İncelenmesi: İstanbul Örneği. Yüksek Lisans Tezi, , T.C.Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Gönen, E., Kalınkara, V., & Özgen, Ö. (1990). Mutfak Çalışma Merkezlerinde Optimum İş Yüksekliği ve Antropometrik Ölçüm İlişkisi Üzerine Ergonomik Bir Araştırma. Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara.
• Gündoğdu, N. (2019). Nüfus Artışına Bağlı Olarak Yaşam Alanı Değişimi: Dar Alanlı Konutlar. Yüksek Lisans Tezi, T.C. Maltepe Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Kanoğlu, A., & Yazıcıoğlu, A. D. (2016). Determınıng Effects Of Kıtchen Desıgn Rules On Kıtchen Functıonalıty In A Comparatıve Way. Academic Research International, 7(3), 25-44.
• Karamehmetoğlu, A. (1990). Küçük Metrekaredeki Toplu Konutun Gerekliliği ve İç Mekân Düzenlemesinde Kullanılan Donatım Elemanlarının Saptanması. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar, Ankara.
• Oruç, Z. (2012). Konut Mutfaklarının Ergonomik Kriterlere Göre İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
• Örs, G. N. (2020). Mutfak Mekânları Tasarımında Teknolojinin Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Yazıcıoğlu, A. D. (2010). Mutfak Tasarım Süreci-Analiz, Karar, Planlama. Literatür, İstanbul.
• Yıldırım, K., & Hacıbaloğlu, M. (2000). Konut Mutfaklarının Mekân ve Donatı Organizasyonunda Ergonomik Yaklaşım. Journal of the Institute of Science and Technology, 1-18.
• Yıldırım, O. (2019). Konut Tasarımlarının Ergonomik Açıdan İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Esenyurt Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Web Adresi 1, Erişim Adresi: https://www.drivenbydecor.com/kitchen-cabinet-storage-organization-ideas/. Erişim Tarihi: 12 Ocak 2022.
• Web Adresi 2, Erişim Adresi: https://www.drivenbydecor.com/kitchen-cabinet-storage-organization-ideas/. Erişim Tarihi: 1 Ocak 2022.
• Web Adresi 3, Erişim Adresi: https://www.houzz.com/discussions/5789907/storage-on-back-of-cabinet-door-yay-or-nay. Erişim Tarihi: 1 Aralık 2021.
• Web Adresi 4, Erişim Adresi: https://i.pinimg.com/originals/37/a0/01/37a001e2b7f0a7a9b663a4ddc6d40206.jpg. Erişim Tarihi: 12 Aralık 2021.
• Web Adresi 5, Erişim Adresi: https://www.interiorbutikker.no/l/kulstad-nygard-kjokken/. Erişim Tarihi: 12 Aralık 2021.
• Web Adresin 6, Erişim Adresi: https://www.drivenbydecor.com/kitchen-cabinet-storage-organization-ideas/. Erişim Tarihi: 12 Aralık 2021.
• Web Adresi 7, Erişim Adresi: https://www.architectureartdesigns.com/17-attractive-kitchen-sink-designs-that-will-catch-your-eye/amp/. Erişim Tarihi: 12 Aralık 2021.
• Web Adresi 8, Erişim Adresi: https://appliancist.com/cooking/cooktops/corner-cooktops-alpes-inox.html. Erişim Tarihi: 12 Aralık 2021.
• Web Adresi 9, Erişim Adresi: https://www.maisonflaneur.com/5-small-kitchen-ideas-how-to-transform-a-tiny-space/. Erişim Tarihi: 12 Aralık 2021.
• Web Adresi 10, Erişim Adresi: https://www.ubuy.com.tr/en/product/1AF643TC8-vevor-pull-down-shelf-2-tier-upper-cabinet-shelf-stainless-steel-pull-down-cabinet-organizer-for-cabinet-length-34-3-x27-x27-pull-down-kitchen. Erişim Tarihi: 5 Ocak 2022.
• Web Adresi 11, Erişim Adresi: https://hideawaysolutions.com/. Erişim Tarihi: 5 OCak 2022.
• Web Adresi 12, Erişim Adresi: https://www.honingahealthyhome.com/our-first-kitchen-remodel/?__cf_chl_f_tk=rYA7a6ngtBc_1KkfKbN1sGR9ihdiTaj9EjXdHonK7v0-1642277947-0-gaNycGzNCaU. Erişim Tarihi: 5 Ocak 2022.
• Web Adresi 13, Erişim Adresi: https://www.homebunch.com/2021-kitchen-renovation-ideas/. Erişim Tarihi: 12 Ocak 2022.
• Web Adresi 14, Erişim Adresi: https://gallerykitchendesign.co.uk/commercial-and-shop-fit-out/mini-kitchens-micro-kitchens-for-business/. Erişim Tarihi: 11 Ocak 2022.
• Web Adresi 15,Erişim Adresi: https://inhabitat.com/this-ultra-compact-micro-kitchen-unfolds-like-a-swiss-army-knife-when-its-time-to-cook/. Erişim Tarihi: 7 Ocak 2022.
• Web Adresi 16, Erişim Adresi: https://www.granddesignsmagazine.com/kitchen/invisible-kitchen-design-ideas/. Erişim Tarihi: 12 Aralık 2021.
• Web Adresi 17, Erişim Adresi: https://foyr.com/learn/best-modern-kitchen-design-ideas/. Erişim Tarihi 12 Aralık 2021.