GÜVENLİK İKLİMİ ALGISI VE İŞTEN AYRILMA NİYETİ İLİŞKİSİ: MADEN SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 3, 167 - 177, 15.12.2022

Ahmet Gökçe , Selçuk Sarı

https://doi.org/10.33439/ergonomi.1149592

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmada, insan kaynağının korunmasının yanı sıra, nitelikli işgücü üzerinde örgütte kalma konusunda pozitif bir algı oluşturan, örgütte sağlık, güvenlik ve ergonomi koşullarına verilen önemin bir yansıması olan güvenlik iklimi ile çalışanların işten ayrılma niyetleri arasındaki ilişkinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca demografik faktörler ile güvenlik iklimi algısı ve işten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin ortaya konulması bir diğer amaç olarak oluşmuştur. Gümüşhane ilinde madencilik sektöründe çalışan 257 kişinin katılımıyla gerçekleştirilen bu araştırmada veri toplama aracı olarak nicel araştırma yöntemlerinden biri olan anket yöntemi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre güvenlik iklimi algısı ile işten ayrılma niyeti arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcılara ait demografik faktörlerden; medeni durum, eğitim düzeyi ve çalışılan birim gibi değişkenler ile güvenlik iklimi ve işten ayrılma niyeti arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark gözlenmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Güvenlik İklimi, İşten Ayrılma Niyeti, Maden Sektörü

THE RELATIONSHIP BETWEEN PERCEPTION OF SAFETY CLIMATE AND INTENTION TO LEAVE: A RESEARCH IN THE MINING INDUSTRY

Öz

In this research, it is aimed to determine the relationship between safety climate, which is a reflection of the importance given to health, safety and ergonomics in the organization, and intention to leave the job, which creates a positive perception on the qualified workforce to stay in the organization, as well as the protection of human resources. In addition, revealing relationships between demographic factors, perception of safety climate and intention to leave was another aim of the research. In this research, which was carried out with the participation of 257 people working in the mining sector in Gümüşhane, the survey method, which is one of the quantitative research methods, was used as a data collection tool. According to research findings, a negative relationship was found between perception of safety climate and intention to leave. In addition, demographic factors of the participants; no statistically significant difference was observed between variables such as marital status, education level and unit of work, safety climate and intention to leave.

Anahtar Kelimeler

Safety Climate, Turnover Intetion, Mining Industry

Kaynakça

• AB (2022). https://www.ab.gov.tr/isyerlerinde-is-sagligi-ve-guvenligi-kosullarinin-iyilestirilmesi_52913.html Erişim Tarihi 21/07/2022.
• Aksüt, G., Eren, T. & Tüfekçi, M. (2020). Ergonomik Risk Faktörlerinin Sınıflandırılması: Bir Literatür Taraması. Ergonomi, 3 (3), 169-192. Doı: 10.33439/ergonomi.773896.
• Amponsah-Tawiah, K., Ntow, M.A. & Mensah, J. (2015). Occupational Health and Safety Management and Turnover Intention in the Ghanaian Mining Sector. Safety and Health at Work, 7(1), 1-6, http://dx.doi.org/10.1016/j.shaw.2015.08.002.
• Aydın, Nuriye B. (2019). İşyerindeki Güvenlik İklimi Algısının Psikososyal Risk Faktörleri Üzerindeki Etkisi: Adana Büyükşehir Belediyesi’ne Bağlı Olarak Çalışan Özel Güvenlik Görevlileri Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi-Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bayram, N. (2012). Sosyal Bilimlerde SPSS ile Veri Analizi, 3. Baskı, Bursa: Ezgi Kitapevi.
• Blau, G., & Boal, K. (1989). Using Job Involvement and Organizational Commitment Interactively to Predict Turnover. Journal of Management, 15(1), 115-127.
• Cooper, M. D. & Phillips, R. A. (2004). Exploratory Analysis of The Safety Climate And Safety Behavior Relationship. Journal of Safety Research, 35, 497– 512.
• Coşkun, R., Altunışık, R. & Yıldırım, E. (2019). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Cotton, J. L. &J.M. Tuttle. (1986). Employee Turnover: A Meta-Analysis and Review with Implications for Research. Academy of Management Review, 55-70.
• Dursun, S. (2012). İş Güvenliği Kültürü. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Fleıshman, E. A. (1935). Leadership Climate, Human Relations Training, And Supervisory Behavior. Personnel Psychology, 6(2), 205-222.
• Fong, Y. L. & Mahfar, M. (2013). Relationship Between Occupational Stress and Turnover Intention Among Employees in A Furniture Manufacturing Company in Selangor. Jurnal Teknologi, 64 (1), 33-39.
• Gökçe, A. (2018). Endüstri İlişkileri ve İkili Bağlılık. Bursa: Dora Yayıncılık.
• Hofmann, D. A., Stetzer, A. (1996). A Cross-Level İnvestigation of Factors Influencing Unsafe Behaviors and Accidents. Personnel Psychol, 49, 307-339.
• Huang, Y. H., Lee, J., McFadden, A. C., Murphy, L. A. & Zohar, D. (2016). Beyond Safety Outcomes: An Investigation of the Impact of Safety Climate on Job Satisfaction, Employee Engagement and Turnover Using Social Exchange Theory as the Theoretical Framework. Applied Ergonomics, 55, 248-257.
• ILO (2022). https: //www.ilo.org/global/topics/safety-and-health-at-work/ industries-sectors/WCMS_219026/lang--en/index .htm. Erişim Tarihi 21/07/2022. İSİG (2022). https://www.isigmeclisi.org/ Erişim Tarihi 23/07/2022.
• Jeripotula, S. K., Mangalpady, A., & Mandela, G. (2020). Ergonomic Assessment of Musculoskeletal Disorders Among Surface Mine Workers in India. Mining, Metallurgy & Exploration, 38, 1-6. Doı: 10.1007/s42461-020-00200-1
• Kath, L.M., Magley, V.J. & Marmet, M. (2010). The Role of Organizational Trust ın Safety Climate's Influence on Organizational Outcomes. Accident Analysis & Prevention, 42(5), 1488-1497, doi: 10.1016/j.aap.2009.11.010.
• Lewin, K., Lıppıtt R. & White, R. K. (1939). Patterns of Aggressive Behavior in Experimentally Created “Social Climates".The Journal of Social Psychology, 10 (2), 271-299.
• Lingard, H., Choudhry, R. M. & Fang, D. (2009). Measuring Safety Climate of A Construction Company. Journal of Construction Engineering and Management, 135(9), 890–899.
• Neal, A. & Griffin M.A. (2002). Safety Climate and Safety Behaviour. Australian Journal of Management, 27, 67-78.
• Nixon, A. E., Lanz, J. J., Manapragada, A., Bruk-Lee, V., Schantz, A. & Rodriguez, J. F. (2015). Nurse Safety: How is Safety Climate Related to Affect and Attitude?. Work & Stress, 29 (4), 401-419.
• Örücü, E. & Özafşarlıoğlu, S. (2013). Örgütsel Adaletin Çalışanların İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Güney Afrika Cumhuriyeti’nde Bir Uygulama. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (23), 335-358.
• SGK (2022). https://www.sgk.gov.tr/ Erişim Tarihi 21/07/2022.
• Şantaş, F., Şantaş, G., Özer, Ö. & Say Şahin, D. (2018). Sağlık Çalışanlarının Güvenlik İklimi Algılarının Belirlenmesine ilişkin Bir Kamu Hastanesinde Araştırma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30, 297–307.
• Şengül, B. (2020). Çalışanların İş Güvenliği İklimi Algısı ve Güvenlik Performansı İlişkisi: Bir Alan Araştırması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Tanrıöver, U. (2005). The Effects of Learning Organization Climate and Self Directed Learning on Job Satisfaction, Affective Commitment and Intention to Turnover. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Istanbul: Marmara Üniversitesi.
• Tomas, J.M., Oliver, A. & Cheyne, A. (2010). Explaining Safe Behaviour Across Different Work Groups. Safety Science Monitor, 1, 1-9.
• Türen, U., Gökmen, Y., Tokmak, G. & Bekmezci, M. (2014). Güvenlik İklimi Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Süleyman Demirel İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(4), 171–190.
• Türen, U., Gökmen, Y., Tokmak, Ġ. & Bekmezci, M. (2014). Güvenlik İklimi Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Süleyman Demirel İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(4), 171-190.
• Wang, C. & Yen C. (2015). Leadership and Turnover Intentions of Taiwan TV Reporters: The Moderating Role of Safety Climate. Asian Journal of Communication. Vol:25, No:3, pp. 255–270.
• Wiegmann, D. A, Zhang, H., Thaden, T.., Sharma, G. & Mitchell, A (2002). A Synthesis of Safety Culture and Safety Climate Research, Technical Report ARL-02-3/FAA-02-2. Aviation Research Lab Institue of Aviation.
• Wiehagen, W. J. & Turin, F. C. (2004). Ergonomic Assessment of Musculoskeletal Risk Factors at Four Mine Sites: Underground Coal,Surface Copper, Surface Phosphate, and Underground Limestone. DHHS (NIOSH) Publication No. 2004–159.
• Yavuzel, K. & İplikçioğlu, İ. (2021). Güvenlik İklimi ile İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Kamu Üniversitesinde Bir Çalışma. Uluslararası Medeniyet Çalışmaları Dergisi, 6(1), 78-96.
• Yavuzel, K. (2019). Güvenlik İklimi ile İşten Ayrılma Niyeti İlişkisine Yönelik Kamu Üniversitesinde Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi, Bilecik: Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
• Yenihan, B., Öner, M. & Çiftyıldız, K. (2014). İş Stresi ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki: Otomotiv İşletmesinde Bir Araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi, 5 (1), 38-49.