TÜRKİYE-SURİYE SINIRI HAVA SAHASINDA TÜRKİYE’NİN UYGULADIĞI ANGAJMAN KURALLARI

Yıl 2017, Cilt: 12 Sayı: 1, 91 - 111, 30.06.2017

M. Ezgi Erten

Öz

Askeri çatışmalarla başlayan ve sonrasında iç savaş haline dönüşen Suriye
krizinde Türkiye, sınır güvenliği politikasında geniş kapsamlı değişikliklere
gitme ihtiyacı duymuş, Ağustos 2011 tarihinden itibaren, askeri önlemler alarak
muhalefeti baskı altına alan Esad rejimine karşı, siyasi duruşunu önemli ölçüde
değiştirmiştir. Suriye rejiminin giderek artan askeri tehditleri doğrultusunda
meydana gelen güvenlik boşluğu ve ihlali, Türkiye'nin angajman kurallarını
yeniden gözden geçirme gereğini gündeme getirmiştir. 22 Haziran 2012 tarihinde
Türk RF-4 Phantom savaş uçağının Suriye hava sahasını ihlal ettiği gerekçesiyle
Suriye güçleri tarafından vurulması üzerine de Türkiye, angajman
kurallarını değiştirme yoluna gitmiştir. Türk Silahlı Kuvvetlerinin yönergesinde,
güney-güneydoğu sınırından gelebilecek her türlü tehditte hava, deniz ve karadan
derhal müdahale edileceği belirtilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Angajman Kuralları, Hava Sahası, Sınır Güvenliği

Kaynakça

• ASLAN Yasin, Savaş Hukuku ve Angajman Kuralları, Bilge Yayınevi, Ankara, 2016. ATA KESKİN Funda, “Uluslararası Hukuk Açısından Türk Askeri Uçağının Suriye Tarafından Düşürülmesinin Bir Değerlendirmesi”, Ortadoğu Analiz, C.4, S.44, Ağustos 2012, s.16-29. BENLİ ALTUNIŞIK Meliha, “The Inflexibility of Turkey’s Policy in Syria”, IEMed. Mediterranean Yearbook 2016, s.39-44. BODENS HOSANG Hans, “Rules of Engagement. Rules on the Use of Force as Linchpin for the International Law of Military Operations”, University of Amsterdam, http://www.uva.nl/binaries/ content/assets/uva/en/research/phd/summaries/2017/01/summary-boddenshosang.pdf?2970845345207.
• BOZKURT Enver - KÜTÜKÇÜ M. Akif - POYRAZ Yasin, Devletler Hukuku, Yetkin Yayınları, 8.Baskı, Ankara 2015. Chairman of The Joint Chiefs of Staff Instr. 3121.01B, Standing Rules of Engagement (SROE)/Standing Rules for The Use of Force (SRUF) For U.S. Forces (13 June 2005), “Rules of Engagement”,Operational Law Handbook, 2015, s.81-110, s.81, https://www.loc.gov/rr/frd/ Military_Law/pdf/OLH_2015_Ch5.pdf. Council of the European Union, European Union Concept for EU-led Military Operations and Missions, 19 December 2014, s.1-34, http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-17107-2014-INIT/ en/pdf. FAIX Martin, “Rules of Engagement-Some Basic Questions and Current Issues”, Czech Yearbook of International Law (CYIL), 2010, C.1, s.133- 145. FOURNIER Sylvain, "NATO Military Interventions Abroad: How ROE Adopted and Jurisdictional Rights Negotiated", Criminal Law between War and Peace, Ediciones de La Universidad de Castilla-La Mancha, Cuenca, 2009, s.113-122. IVANCIU Cosmin, “The Status of Armed Conflicts. Case Study: The Conflict in Syria”, Scientific Research and Education in the Air Force, 2016, s.583-593. KESER A./ MERAL Ö.E., “Türk Hava Sahasını İhlal Eden Rus Uçağının Düşü- rülmesi: Uluslararası Anlaşmalar ve Hukuk Çerçevesinde Bir İnceleme”, Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1 (1), Nisan 2016, ss.28-44. MCLAUGHLIN Rob, "Protecting Civilians in Armed Conflict Through Rules of Engagement", Protecting Civilians During Violent Conflict: Theoretical and Practical Issues for the 21st Century, Routledge, 2016, s.119-140. ORHAN Oytun, “Suriye ile Jet Krizi, Rusya’nın Rolü ve Türk Dış Politikası”, Ortadoğu Analiz, C.4, S.44, Ağustos 2012, s.8-15. ÖZEL Soli, “The Crisis in Turkish-Russian Relations”, Center for American Progress, May 10, 2016, pp.1-9, https://cdn.americanprog ress.org/wpcontent/uploads/2016/05/10020035/TurkishEssay-Ozel-05.11.16.pdf.
• PAMUK İsmail, “Angajman Kuralları: Tanımı, Kapsamı ve Uygulanmasına İlişkin Bir İnceleme”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, C.32, S.2, 25 Temmuz 2015, s.105-145. PIERINI Jean Paul, "Rules of Engagement, Status of Forces Agreements and Criminal Law: Different Approaches as to The Legal Base of The Use of Force in Military Operations and Conflicts of Jurisdiction in Respect of Foreign Friendly Fire", Criminal Law between War and Peace, Ediciones de La Universidad de Castilla-La Mancha, Cuenca, 2009, s.123-161. Sanremo Handbook on Rules Engagement, International Institute of Humanitarian Law, Sanremo, November 2009, s.17-19, http://www.iihl.org/wp-content/uploads/2015/12/ROE-HANDBOOKENGLISH.pdf. SORGUCU Ayhan, Hava ve Uzay Hukuku, Adalet Yayınevi, 3.Baskı, Ankara 2015. TAŞÇI Tekin Aycan, Türk-Rus İlişkilerinde Yeni Bir Başlangıç: Rus Uçağı- nın Düşürülmesi, Erciyes Üniversitesi Stratejik Araştırmalar Merkezi, 4 Aralık 2015. Türkiye - Suriye Hududunda Harita Yapımı İçin Hava Fotoğraflarının Alımı Hakkında Teknik İşbirliği Protokolü, http://www.resmigazete .gov.tr/arsiv/13524.pdf. Türkiye - Suriye Hudut Komisyonu Toplantıları Protokolü, 15 Numaralı Karar, http://www.resmi gazete.gov.tr/arsiv/13993.pdf. YEŞİLTAŞ Murat, “İç Savaşa Komşu Olmak Türkiye’nin Suriye Sınır Güvenliği Siyaseti”, Analiz, S.136, Ağustos 2015. YEŞİLTAŞ Murat, Neighboring a Civil War: Turkey’s Border Security with Syria, Seta, October 2015, No.17. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&kelime=BA%C4%9ELANT I https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/pdf01/3-30.pdf. https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc 027/kanuntbmmc027/kanuntbmmc02704749.pdf. 1982 Tarihli Hudut Bölgeleri Uçuş Yönetmeliği, http://www.resmi gazete.gov.tr/ arsiv/17900.pdf 21252218-310-2016 Sayılı Soru Önergesine İlişkin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Cevabı, http://www2.tbmm.gov.tr/d26/7/7-2334sgc.pdf “Angajman Kuralları 2012'de Değişti”, Sabah Gazetesi, 2015, http://www.sabah. com.tr/galeri/ yasam/angajman-kurallari-2012de-degisti