EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE DENKLEŞTİRME (TMK. md. 230)

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 1, 71 - 99, 18.05.2018

Gökhan Şahan

Öz

Edinilmiş mallara katılma rejiminde denkleştirme TMK’nun 230. maddesinde
düzenlenmiştir. Buna göre bir eşin bir mal grubundan, diğer mal grubuna
kaymalar söz konusu olduğunda denkleştirme gerçekleştirilmelidir. TMK’nun 230.
maddesinin I. fıkrasına göre bir eşin kişisel malları ile edinilmiş mallara ilişkin
borcu ödenmiş ise, bu değer artık değerden çıkartılır kişisel mallara eklenir. Bir eşin
edinilmiş malları ile kişisel mallara ilişkin bir borcu ödenmiş ise, bu değer artık
değere eklenir. TMK’nun 230 maddesinin I. fırkasında düzenlenen klasik denkleştirmede, ortaya çıkan değer artışları ve azalmaları dikkate alınmaz. TMK’nun 230.
maddesinin III. fıkrasına göre ise denkleştirme, bir eşin bir mal grubundan diğer
mal grubundaki bir malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına katkı
sağlanmışsa söz konusu olmaktadır. Bir mal grubundan diğer mal grubundaki bir
malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına katkı sağlanması sebebiyle
yapılacak değişken denkleştirmede, söz konusu mal değerindeki artışlar ve azalmalar
da dikkate alınmalıdır. Bu sebeple söz konusu malvarlığı açısından, katkının
yapıldığı tarih ile tasfiyenin yapıldığı tarih arasında meydana gelen değer değişiklikleri
denkleştirmede etkili olmaktadır. Kişisel mallardan edinilmiş bir mala katkı
sağlanmışsa belirlenen değer artık değerden çıkartılmalıdır. Tam tersi edinilmiş mallardan kişisel mallara katkı sağlanmış ise belirlenen değer artık değere eklenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Denkleştirme, Mal rejimi, Edinilmiş mal, Kişisel mal, Artık değer

Equalization In The Regime of Participating to Acquired Properties (TMK Article 230)

Öz

Equalization in the regime of participating to acquired properties is regulated
in Article 230 of the TMK. Therefore, when a group of property of one of the
spouses shifts to another group, the equalization must be realized. In accordance
with Article 230 law paragraph I of TMK, if a debt of an acquired property is paid
with a personal property of a spouse, this value is removed from the remnantal value
and added to the personal properties. If a debt of a personal property is paid with
the acquired properties of one of the spouses, this value is added to the remnantal
value. In a classical equalization, which is regulated in Article 230 TMK, increases
and decreases in value are not taken into consideration. In accordance with Article
230 law paragraph III, the equalization occurs when an acquisition, an improvement
or a protection of another group of property is contributed by a group of property of
one of the spouses. In variable equalization, which occurs when an acquisition, an
improvement or a protection of a group of property is contributed by another group
of property; increases and decreases of the value of property, that is being talked of,
are must be taken into consideration too. Because of that, from the standpoint of
that property, changes in value, which occur between contribution and liquidation
dates, are effective in equalization. If an acquired property is contributed by a personal
property, the determined value must be subtracted for the remnantal value. On
the contrary, if a personal property is contributed by an acquired property, the determined
value must be added to the remnantal value. 

Anahtar Kelimeler

Equalization, regime of property, acquired property, personal property, remnantal value

Kaynakça

• Acar, Faruk; Aile Konutu – Mal Rejimleri, Ankara 2016.
• Anıl, Yaşar Şahin/Taner, Yonca; Eşler Arasındaki Mal Rejimleri, İstanbul, 2011.
• Demir, Mehmet; Türk Medeni Kanunu’na Göre Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Değer Artış Payı ve Denkleştirme Alacağı, TBB Dergisi, S. 61, 2005, s. 292-303. (Demir, Denkleştirme)
• Demir, Şamil; Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Artık Değerinin Hesap-lanması ve Paylaştırılması, Ankara Barosu Dergisi, Y. 72, S. 1, 2014, s. 245-269. (Demir, Artık Değer)
• Dural, Mustafa/Öğüz, Tufan/Gümüş, Mustafa Alper; Türk Özel Hukuku, Aile Hukuku, C. III, İstanbul 20
• Gençcan, Ömer Uğur; Mal Rejimleri Hukuku, Ankara 2018.
• Gümüş, Mustafa Alper, Evliliğin Genel Hükümleri ve Mal Rejimleri, İs-tanbul 2008.
• Hausheer, Heinz/Reusser, Ruth/Geiser, Thomas; Berner Kommentar, Kommentar zum schweizerischen Privatrecht: Das Familienrecht, Das Eherecht, Das Güterrecht der Ehegatten, Allgemeine Vorschriften, Art. 181-195a ZGB; Der ordentliche Güterstand der Errungenschaftsbeteiligung, Art. 196-220 ZGB, Band II, 1. Abteilun, 3. Teilband, 1. Unterteilband, Bern 1992.
• Karamercan, Fatih; Katkı-Değer Artış Payı ve Katılma Alacağı Davaları, 2. Baskı, Ankara 2015.
• Kılıçoğlu, Ahmet M.; Aile Hukuku, Ankara 2017.
• Özuğur, Ali İhsan; Mal Rejimleri, Ankara 2015.
• Sarı, Suat; Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi, İstanbul 2007.
• Şeker, Muzaffer; Yeni Türk Yasal Mal Rejimi Olan Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Kaynak Kanun’dan Farklı Olan Yönleri, Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Uygulama Sorunları, Uygulamalı Aile Hukuku Sertifika Programı III. Dönem 17-18 Kasım 2006, İstanbul 2007, s. 133-158.
• Şıpka, Şükran/Özdoğan, Ayça; Eşler Arasında Malvarlığı Davaları, Ankara 2015.
• Uluç, Yusuf; Mal Rejimleri ve Tasfiyesi, Ankara 2014.
• Zeytin, Zafer; Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Tasfiyesi, Ankara 2017