AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ’NDE BAŞKAN YARDIMCISI İLE TÜRKİYE’DE CUMHURBAŞKANI YARDIMCISININ KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 1, 509 - 534, 18.05.2018

Abdulkadir Yıldız

Öz

6771 sayılı Anayasa değişikliği hakkındaki kanunun 16.4.2017 halkoylaması ile kabul edilmesiyle, başkanlık sistemi Türkiye’ye özgü yönleriyle cumhurbaşkanlığı sistemi olarak benimsenmiş oldu. Başkanlık sistemleri içinde hem başarılı hem de demokratik olması yönleriyle temel örnek olarak alınan Amerika Birleşik Devletleri başkanlık sistemi modeli, Türkiye açısından da belirleyici olmasının yanında, belirli açılardan cumhurbaşkanlığı sistemi ile ayrılmaktadır. Bu ayrılma noktalarından birisi de cumhurbaşkanı yardımcıları ile başkan yardımcısıdır. Bu makalede Amerika Birleşik Devletleri’nde başkan yardımcısı ile cumhurbaşkanı yardımcısının benzeyen ve farklılaşan yönleri incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Başkan yardımcısı, Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Başkanlık Sistemi, Cumhurbaşkanlığı Sistemi, 6771 sayılı Kanun

Comparison Between The Vice President In Turkey And The US

Öz

With the adoption of the law on amendment of the Constitution No. 6771 with the referendum of 16.4.2017, the presidential system was adopted in Turkey. The US presidential system model, which is taken as a basic example in terms of being both successful and democratic in presidential systems, is distinguished from Turkey in terms of presidential system as well as being determinative. One of these separation points is the vice-president. This article examines similar and different aspects of the vice president between Turkey and United States.

Anahtar Kelimeler

Vice President, Turkish Vice President, Presidential System, Turkish Presidential System, Constitutional Amendment of Turkey Law No 6771

Kaynakça

• AKÇAY, Erkan: “Cumhurbaşkanlığı Sisteminde Siyasi Denetim: İdarenin TBMM Tarafından Denetlenmesi”, Ombudsman Akademik, Y.3, S.5, ss.37-68, 2017.
• Amerika Hakkında: Amerika Birleşik Devletleri Anayasası, http://photos.state.gov/libraries/turkey/231771/PDFs/abd-anayasasi.pdf, E.T.23.8.2017.
• BAUMGARTNER, Jody C. ve CASE, Rhonda Evans: “Constitutional Design Of The Executive: Vice Presidencies In Comparative Perspective”, Congress & the Presidency, 36:2, 148-163, 2009.
• CHEMERINSKY, Erwin: Constitutional Law: Principles and Policies, 4’th Edition, Wolters Kluwer, 2011.
• COHEN, Jeffrey E.: “The Polls: Popular Views of the Vice President: Vice Presidential Approval”, Presidential Studies Quarterly, Vol. 31, No.1, pp. 142-149, 2001.
• ÇAM, Esat: Devlet Sistemleri, Der Yayınları, İstanbul, 1993.
• EROĞUL, Cem: Çağdaş Devlet Düzenleri, 4. Baskı, Ankara, Kırlangıç Yayınları, 2005.
• ESEN, Selin: “2016 Anayasa Değişiklik Teklifinin Değerlendirilmesi”, Ankara Barosu Dergisi, 2016/ 4.
• FRIEDMAN, Richard D.: “Some Modest Proposals on the Vice-Presidency”, Michigan Law Review, Vol. 86, No.7, pp. 1703-1734, Jun., 1988.
• GILBERT, Robert E.: “The Contemporary Presidency: The Twenty-Fifth Amendment: Recommendations and Deliberations of the Working Group on Presidential Disability”, Presidential Studies Quarterly, Vol. 33, No.4, pp. 877-888,Dec., 2003.
• GOLDSTEIN, Joel K.: “The Rising Power of the Modern Vice Presidency”, Presidential Studies Quarterly, Vol. 38, No.3, pp. 374-389, September 2008.
• GÖZLER, Kemal: “Cumhurbaşkanlığı Sistemi mi, Başkanlık Sistemi mi, Yoksa Neverland Sistemi mi? 16 Nisan’da Neyi Oylayacağız?”, http://www.anayasa.gen.tr/neverland.htm, E.T. 23.8.2017.
• GÜLENER, Serdar ve BİRİCİKOĞLU, Hale: “Türkiye’de Bürokrasinin Hesap Verebilirlik Açığı ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminde Yürütmenin Hesap Verebilirliği, Ombudsman Akademik, Y.3, S.5, ss.69- 89, 2017.
• KÜÇÜK, Adnan: “Yeni Anayasa Değişikliği ile Getirilmek İstenen Türkiye’ye Özgü Başkanlık Sistemi: Korkular, Algılar, Beklentiler”, Liberal Düşünce Dergisi, Yıl: 22, Sayı: 85, ss. 157-189, Kış 2017.
• KABOĞLU, İbrahim: “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (10 Aralık 2016)”, Ankara Barosu Dergisi 2016/ 4.
• MYERS, James D.: “Bringing the Vice President into the Fold: Executive Immunity and the Vice Presidency”, Boston College Law Review, Vol.50, Issue.3 No.3, 2009.
• NATOLI, Marie D.: “Perceptions of the Presidency, Leadership and Statesmanship”, Presidential Studies Quarterly, Vol. 12, No. 4, pp. 598- 602, Fall 1982.
• ÖZBUDUN, Ergun: Türk Anayasa Hukuku, Yetkin, 17. Basım, Ankara, 2017.
• RELYEA, Harold C.: “The Law: The Executive Office of the Vice President: Constitutional and Legal Considerations”, Presidential Studies Quarterly, Vol. 40, No. 2, The 2008 Presidential Election, Part I, pp. 327-341, June 2010.
• The US Constitution: http://constitutionus.com/#a1s3c1, E.T. 23.8.2017. US Supreme Court Decisions: https://supreme.justia.com, E.T.16.9.2017.