ROMA HUKUKUNDA BORÇLUNUN TEMERRÜDÜ (MORA DEBITORIS) KAVRAMININ GENEL ÇİZGİLERİ

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 2, 393 - 411, 27.10.2020

Sevgi Kayak

Öz

Bu çalışmadaki amacımız, Roma Hukukundan günümüze gelen borçlunun
temerrüdü kurumunu kavramsal olarak ve genel bir bakış açısıyla ele almaktır.
Bugünkü temerrüt teorisinin temellerinin Roma Hukukundan geldiği
bilinen bir gerçektir. Borçlunun temerrüdü, genel olarak, borçlunun ifada gecikmesi
olarak tarif edilir ve borca aykırılık hallerinden biridir. Roma Hukukunda
borçlunun temerrüdü ile ilgili pek çok hukuki mesele ve buna bağlı olarak
da pek çok metin mevcuttur. Ancak bizim bu çalışmadaki amacımız, borçlunun
temerrüdüne yönelik ayrıntılı bir çalışma yapmak değil, borçlunun temerrüdü
kavramını genel hatlarıyla ortaya koymaktır. Bu sebeple çalışmamızda
borçlunun temerrüdüne kavramsal olarak işaret eden sadece çok genel nitelikteki
metinler dikkate alınmıştır ve yine bu bağlamda borçlunun temerrüdü hükümlerine
de yer verilmemiştir.

Anahtar Kelimeler

temerrüt, borçlu temerrüdü, ifa yokluğu, sorumluluk, Roma Hukuku

Kaynakça

• Accarias, C.: Précis De Droit Romain, Contenant Avec L’Exposé Des Principes Généraux, Le Texte, La Traduction Et L’Explication Des Institutes Tome II, 4. éd., Paris, Librairie Cotillon, 1891.
• Akkanat, Halil: “İfada Gecikme ve Borçlu Temerrüdü”, M. Kemal Oğuzman’ın Anısına Armağan, İstanbul, Beta Yayınları, 2000, s. 1-49.
• Barlas, Nami: Para Borçlarının İfasında Borçlunun Temerrüdü ve Bu Temerrüt Açısından Düzenlenen Genel Sonuçlar, İstanbul, Kazancı Hukuk Yayınları, 1992.
• Bovay, Henry: Esence De La Demeure, Lausanne, Librairie Payot, 1934. Cuq, Edouard: Manuel Des Institutionis Juridiques Des Romains, 2. éd., Revue et Complétée, Paris, Librairie Plon, Librairie Générale De Droit Et De Jurisprudence, 1928.
• Di Marzo, Salvatore: Roma Hukuku, 5. tabından çeviren: Ziya Umur, 2. baskı, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1959.
• Girard, Paul Frédéric: Manuel Elémentaire De Droit Romain, 8. édition, Revue Et Mise A Jour, Paris, Librairie Arthur Rousseau Editeur, 1929.
• Günal, Nadi: “La Mora del Debitore (mora debitoris), Fides Hvmanitas Ivs, Studi in Onore di Luigi Labruna, IV, Editoriale Scientificat. t.y.
• Hatemi/Gökyayla: Borçlar Hukuku, Genel Bölüm, 4. bası, İstanbul, Vedat Kitapçılık, 2017.
• Hatemi, Borçlar Hukuku Özel Bölüm, İstanbul, Filiz Kitabevi, 1999. Havutçu, Ayşe: Tam İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmelerde Temerrüt ve Müsbet Zararın Tazmini, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Yayınları, 1995.
• İmre, Zahit: “Doktrinde ve Türk Hukukunda Kusursuz Mesuliyet Halleri (İngiliz, Sovyet Rusya, Alman, Fransız ve İsviçre Hukukları Mukayesesiyle)”, İÜHFM, Cilt: 13, Sayı 1- 4, 1947, s. 1475-1536.
• Kocayusufpaşaoğlu, Necip: Borçlar Hukuku Dersleri, Birinci Fasikül, Hemen Hemen Hiç Değiştirilmemiş 2. bs., İstanbul, Filiz Kitabevi, 1985.
• Kocayusufpaşaoğlu/Hatemi/Serozan/Arpacı, Borçlar Hukuku, Genel Bölüm, Üçüncü Cilt: Rona Serozan, İfa- İfa Engelleri-Haksız Zenginleşme- Ek: Uygulama Çalışmaları, Gözden Geçirilmiş 7. bası, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2016.
• Kochaker, Paul/ Ayiter, Kudret: Modern Özel Hukuka Giriş Olarak Roma Özel Hukukunun Ana Hatları, İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi, 1993.
• Küçük, Eşref: “XII. Yüzyıl Rönesans’ı ve “Yeniden Doğan” Roma’yı Günümüze Bağlayan Son Halka: Pandekt Hukuku”, AÜHFD, Cilt: 56, Sayı 4, 2007, s. 111-122.
• Lepointe, G. /Raymond Monier, Les Obligations en Droit Romain et dans l’Ancien Droit Français, Paris, 1954.
• Monier, Raymond: Manuel Elémentaire de Droit Romain, Tome II, Les Obligations, 4. édition, revue et complétée, Paris, Editions Montchrestien, 1948.
• Petit, Eugène: Traité Elémantaire de Droit Romain, 9. éd., Paris, Librairie Arthur Rousseau, 1925.
• Rado, Türkân: Roma Hukuku Dersleri, Borçlar Hukuku, 11. Basıdan 13. (Tıpkı) Bası, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2016.
• Ramoni, Claude: Demeure du Débiteur aux Divers Contrats Du Code des Obligations, Thèse de Licence et de Doctorat Présentée à la Faculté de Droit de L’Université de Lusanne, Schulthess Zurich, 2002.
• Schmidlin, Bruno / Augusto Cannata, Carlo: Droit Privé Romain, II, Obligations- Successions- Procédure, Lausanne, 1987.
• Söğütlü, Özlem: Roma Özel Hukuku, Ankara, Seçkin Yayıncılık, 2020.
• Tahiroğlu Bülent / Erdoğmuş, Belgin: Roma Hukuku, Tarihi Giriş- Hukuk Tarihi- Genel Kavramlar- Usul Hukuku, Onüçüncü Basım, İstanbul, Der Yayınları, 2019.
• Tahiroğlu, Bülent: Roma Borçlar Hukuku, 1. 07. 2012’de Yürürlüğe Giren Yeni Türk Borçlar Kanunu ve 13. 1. 2011’de Yürürlüğe Giren Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Göre Düzenlenmiş İkinci Bası, İstanbul, Der Yayınları, 2016.
• Tamer, Diler: “Mora Creditoris”, Annales de la Faculté de Droit d’Istanbul, Volume 35, No 52, 2003, s. 443-453.
• Tekinay/Akman/Burcuoğlu/Altop, Tekinay Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, Yeniden Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş Yedinci Baskı, İstanbul, Filiz Kitabevi, 1993.
• Umur, Ziya: Roma Hukuku, Tarihi Giriş- Kaynaklar- Umumi Mevhumlar- Hakların Himayesi, İstanbul, Filiz Kitabevi, 1984.
• Üçer, Mehmet: Roma Hukukunda ve Karşılaştırmalı Hukukta Alacaklının Temerrüdü, Ankara Turhan Kitabevi, 2007.
• Zimmermann, Rein: The Law Of Obligations, Oxford,1995.