Türkçeci Bir Bilge Önder Şeyh İbrahim Tennûrî

Yıl 2001, Cilt: 1 Sayı: 11, 39 - 60, 01.12.2001

Mustafa Keskin

Öz

Şeyh İbrahim Tennûrî Sivas’ta doğmuştur. Çalõşma hayatõnõn hemen hemen tamamõ Kayseri’de geçtiği için Kayserili diye bilinmektedir. Müderris ve mutasavvõftõr. Yalnõz Kayseri’nin değil, aynõ zamanda Osmanlõ’nõn da çok tanõnmõşbir şahsiyetidir. Yaşadõğõ dönem Osmanlõ’da millî dile, edebiyata ve tarihe dairresmî bir eğilimin ortaya çõktõğõ ve benimsendiği yõllardõr. Şeyh İbrahimTennûrî’nin Hoca Ahmet Yesevî geleneğinin samimi bir izleyicisi olduğu, eğitim,öğretim ve irşadõnõ Türk dili ile yapmasõndan anlaşõlõyor.Şeyh İbrahim Tennûrî, Bayramiye Tarikatõ’nõn Akşemseddin koluna mensuptur. Şeyh hazretleri insanlarõn her iki dünyada da rahata ermelerini sağlayacakkonularõ açõklayan bir “Kitab-õ Müstetâb” yani devrinde ve sonrasõnda hoş bulunanbir kitap yazmõş ve ona “Gülzâr” adõnõ vermiştir. Şeyh İbrahim Tennûrî, Hicri 887senesinde (M. 1482) sonbaharda bir Perşembe gecesi Kayseri’de vefat etmiştir.Şerefli kabri dünya halkõnõn mezarõ ve cihan halkõnõn yardõmcõsõ olup, ihtiyaç sahiplerinin kutluladõğõ bir yer olmuştur. Zamanõmõza kadar gelen bir soy ağacõndaŞeyh İbrahim Tennûrî’nin beş çocuğunun ismi geçmektedir. Bunlar; Şeyh Kasõm,Şeyh Lütfullah, Şeyh Ali Sultan, Hatice ve Zeynep’tir. Oğullarõ sõrasõyla Şeyh İbrahim Tennûrî’ye halife olmuşlardõr. Şeyh İbrahim Tennûrî’nin Kitab-õ Müstetâb,ya da Gülzâr-õ Manevî isimli eserinden başka “Gülşen-i Niyâz” isimli bir eseridaha bulunmaktadõr