1936 Yılında Sovyet Rusya'da Yüksek Öğretim Hakkında Hazırlanmış Bir Rapor ve Bu Raporun Türkiye'de Öğretmen Yetiştirme Tarihi Bakımından Önemi

Yıl 2001, Cilt: 1 Sayı: 11, 1 - 37, 01.12.2001

Ersoy Taşdemirci

Öz

Sovyet Rusya Maarif Komiserliği’nin daveti üzerine bir Türk eğitimcilergrubu 1936 yılında Rusya'ya gitmiştir. Bu yazıya konu olan “Sovyet Rusya'daYüksek Tahsil ve İlim Hayatı Hakkında Rapor” bu seyahate katılan Prof Dr. HıfzıVeldet Velidedeoğlu tarafından hazırlanmış ve zamanın Milli Eğitim BakanlığıYüksek Öğretim Genel Müdürü Cevat Dursunoğlu'na gönderilmiştir. Bu seyahatsonunda hazırlanan “Sovyet Rusya'da İlköğretim ve Eğitim İşleri Hakkında Rapor”, Kültür Bakanlığı Dergisi'nin Ocak 1937, 20-1 Sayısında yayınlanmıştır.1930'lu yıllarda Sovyet Rusya'da yüksek öğretim kurumları; üniversiteler,yüksek teknik okullar, yüksek sosyal bilimler okulları ve pedagoji enstitüleri olmaküzere dört grupta örgütlenmişlerdir. Bu yüksek öğretim kurumları; sadece MaarifKomiserliği’ne değil, çeşitli komiserliklere bağlıdırlar. Teşkilat bakımından buçeşitliliğe rağmen, bütün yüksek öğretim kurumlarının programları arasında kuvvetli birlik ve ahenk vardır. Yüksek öğretim kurumlarında bilimsel ve mesleki öğretim ve araştırma yanında rejimin yerleşmesi için komünist eğitim de temel görevlerden biri olarak kabul edilmiştir. Öğrencilere Marksizm ve Leninizmi aşılamak için Felsefe ve Ekonomi, bütün fakülte ve yüksek okulların programlarınaortak zorunlu dersler olarak konulmuştur.Bu raporda özellikle bizi ilgilendiren Pedagoji Enstitüleri, Sovyet Rusya'daorta öğretim kurumlarına öğretmen yetiştirmektedirler. Pedagoji Enstitüleri, Türkiye'de Yüksek Öğretmen Okullarına benzemektedirler ve üniversiter bir karakteresahiptirler. Sovyet Rusya'da İlköğretim ve Eğitim İşleri Hakkında Raporda biziözellikle ilgilendiren Pedagoji Teknikumları, Sovyet Rusya'da ilkokullara öğretmen yetiştirmektedirler. Pedagoji Teknikumları, Türkiye'de İlköğretmen Okullarına benzemektedirler ve köy ve şehir ayırımı yapmadan, bütün ilkokullara öğretmenyetiştirmektedirler. Gerek Pedagoji Enstitüleri, gerekse Pedagoji Teknikumları ileKöy Enstitüleri arasında hiçbir benzerlik yoktur

Anahtar Kelimeler

Köy Enstitüleri, Pedagoji Teknikumları, Pedagoji Enstitüleri