Ali Bey Adası (Ayvalık) Kapı Halka ve Tokmakları

Yıl 2008, Cilt: 1 Sayı: 25, 225 - 241, 01.12.2008

Özlem Ataoğuz Çal

Öz

Alibey adasındaki evlerde kırk üç kapı halkası ve tokmağı belirlenmiştir. Bunları 9
tip olarak ele aldık. 2. tipteki el biçimli tokmakların ayrıca 7 alt tipi vardır. 2. ve 3. tipler
adadaki hakim tiplerdir. Bütün tipler Avrupa kökenlidir. Halkalar gibi hemen her kültürde
olanların yanı sıra tiplerin çoğu Türkiye'nin hemen her bölgesinde kullanılmıştır. Sekizinci
tip şimdilik Türkiye'de bulabildiğimiz tek örnektir. Yine dokuzuncu tip de çok yaygın
değildir. Örneklerin dört tanesinin yer aldığı evlerde hepsi on dokuzuncu yüzyıldan olmak
üzere tarih vardır. Bu bakımdan hem buradaki, hem Türkiye'nin diğer bölgelerindeki tarihi
bilinmeyen örnekleri tarihlemede çok önemlidirler. Tokmak ve halkaların bir kısmının, Türkiye'de kalıbı alınarak çoğaltıldıklarını biliyoruz. Ancak sahildeki yerleşimlerde bulunan
örneklerin doğrudan Avrupa'dan ithal edilmiş olmaları mümkündür. Osmanlı vatandaşı
Hıristiyanların çoğunlukta olduğu adada geleneksel Türk tipi diyebileceğimiz örneklerden
hiç olmamasını bu bakımdan normal karşılamak gerekiyor. Esasen on dokuzuncu yüzyıl, sanatın pek çok alanında olduğu gibi yoğun bir Batı etkisinin görüldüğü bir dönemdir.

Anahtar Kelimeler

Alibey adası , kapı tokmakları , kapı halkası , Türkiye

ALIBEY ISLAND (AYVALIK) DOOR RINGS AND KNOCKERS

Öz

Fortythree door-rings and door-knockers have been identified in the houses of tehe Ali Bey island. We classified them as 9 different categories. The hand-shaped sample which is named as the second type has also 7 further sub-categories. The secand and the third types are the dominant types on the island. All of the types have European origins. In addition to the rings which axist in almost every culture, most of the types have been used in all regions of Turkey. The eight type is the yet the only one we could discover in Turkey. The nineth type is not very common, either. Among the samples, four of the houses have dates, all of which are from the nineteenth century. Therefore, they have particular importance in enabling us to the date other houses in here as well as in other regions of Turkey which remain as unidentified. We know that some of the door-knockers and rings were copied by way of moulding their desings. Nonetheless, it is possible that the samples found in the settlements lying on the beach may have been imported directly from Europe. Therefore it may be viewed as normal that there exist no Turkish types of knockers on this island where habitants are mostly Otoman citizens of Christian origin. Indeed, the nineteenth century is a period in which a very intensive Western influence was seen just as in the other disciplines of art

Anahtar Kelimeler

Alibey island, door-knocker, door-ring, Turkey