İstanbul’da Müzik: Evrensel Bir Mesaj mı?

Yıl 2011, Cilt: 1 Sayı: 30, 315 - 326, 01.06.2011

Oya LEVENDOĞLU Öner

Öz

Pek çok alanda olduğu gibi Türk müzik kültürünün de kalbi olarak nitelendirilebilecek İstanbul’da müzik yaşantısı, son derece güçlü köklerle tarihin derinliklerine uzanmaktadır. Tarihe uzanan bu köklerde gözlemlenen yapı, birbiri ile ahenk içinde olan çok kültürlü unsurlarla işlenmiş bir bütünü temsil etmektedir. Müziğin teorik boyutunun işlendiği yazılı kaynaklarından icra geleneğine kadar Türk klasik müziğinin karakterine sinmiş olan bu unsurların en çarpıcı örnekleri de İstanbul’un müzik hayatında görülmektedir. Gerek Türk klasik müziğine gerekse farklı müzik kültürlerinin yaşamlarına kucak açan ve büyüten yapısıyla İstanbul, insanoğluna ilahi bir mesaj verir gibidir. Bu çalışmada, Mevlânâ’nın bir’lik çağrısıyla büyük paralellik gösteren bu mesajın yansımaları ve İstanbul’un müzik aracılığıyla ördüğü güçlü ilişkiler ele alınarak değerlendirilmiştir. Çalışmada, başlıkta yer alan sorunun cevabı, Osmanlı dönemi müzik yazmalarından günümüz metinlerine kadar uzanan literatür taranarak aranmıştır. Literatürde yer alan bilgiler, teorik kaynaklar ve müziğin uygulama alanları bakımından incelenmiştir. Bu kaynaklarda, bu şehrin etnik kimlik, kültürel farklılık, zaman veya mekân gözetmeksizin klasik ve popüler bütün müzik türlerini kendisine çektiği görülmektedir. İstanbul’un, farklılıkları ahenkle bir arada tutan yapısı, büyük mutasavvıf Mevlânâ’nın yüzyıllardır yankılanan mesajının, müzik alanındaki yansıması gibidir

Anahtar Kelimeler

İstanbul, Mevlânâ, İstanbul’da Müzik, Türk Müziği

MUSIC IN ISTANBUL: AN UNIVERSAL MESSAGE

Öz

As is the case for many different areas, İstanbul can be considered to be the heart of Turkish music culture and music life in İstanbul dates back to the depths of history with deep roots. The structure that can be observed in these roots dating back to history, represents a whole engraved by multicultural elements in harmony with one another. The most striking examples of these elements that have permeated to the character of Turkish Classical Music, from written sources in which the theoretical aspect of music is discussed to the tradition of performance, can be seen in İstanbul’ music life. With a structure that receives different musical cultures with open arms and nourishes them, İstanbul is as though it’s giving mankind a divine message. In this study, reflections of this message which is resembling Mevlânâ’s call for unity and the strong relationship that İstanbul has woven by way of music are handled and evaluated with regards to mystical and dynamic elements. The main question of this subject searched in both Ottoman manuscripts and today’s written sources. It is seen in these sources that, this city attracts all music genres to itself without discriminating ethnic identity, culturel diversity, time and place, classical and popular. This structure of İstanbul on music field is like reflection of Mevlana’s mystical calling.

Anahtar Kelimeler

Istanbul, Mevlana, Music in Istanbul, Turkish Music