Japonların Gözüyle “1453”- Yamada Torajirō ve İstanbul’un Fethi

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 32, 13 - 20, 01.06.2012

Ali Volkan Erdemir

Öz

Türkiye’de Yamada Torajirō kadar uzun süre bulunarak başarılı bir ticari yaşam sürdürmekle kalmayıp Türkiye-Japonya arasındaki ilişkilerin resmi olarak başlamasından önce adeta fahri konsolos olarak görev yapan bir başka Japon vatandaşı daha yoktur denilse yanlış olmayacaktır. Yamada’nın Türkiye hakkında gözlem ve bilgilerinin Toruko Gakan (Türkiye’ye Resimlerle Bakış) adlı kitap ve Taiyō adlı dergide yayınlanmış olması, değerlendirmelerini günümüzde somut belge üzerinden inceleme imkânı sunmaktadır. Bu yazılarda Yamada’nın birincil elden edindiği Türkiye bilgileri ile geçmiş döneme ait bilgilerin sunumunda farklılık bulunduğu görülmektedir. Genel Türkiye izlenimlerinde nesnel bir tavır sergilerken, İstanbul’un fethi konusunda yazdıklarında Batı algısının etkisi hissedilmektedir. Ancak günümüzde İstanbul’un fethi konusunu Yamada’dan farklı şekilde ele alan Japon akademisyenlerin bulunması, bir milleti genellemek hatadır görüşünü destekler

Anahtar Kelimeler

Yamada Torajirō, İstanbul’un Fethi, Toruko Gakan, Taiyō, On dokuzuncu yüzyılda İstanbul

“1453” THROUGH JAPANESE EYES – YAMADA TORAJIRŌ AND THE CONQUEST OF ISTANBUL

Öz

To say that there was no other Japanese citizen like Yamada Torajirō, an individual who lived in Istanbul for many years and was involved in commercial life but also contributed to the promotion of Japanese-Turkish relationship somewhat an honorary consul before official relations actually began, is not an exaggeration. Yamada recorded his observations and knowledge of 19th century Turkey in his book Toruko Gakan (A Pictoral Look at Turkey) and the popular magazine of that time, Taiyō, thus giving researchers the opportunity to examine his writings on the country. In these works, there is a distinguishable difference between the tone of his writings. In his account of general opinions of Turkey reflect his pro-Turkish feelings; on the other hand, his account of the conquest of Istanbul reflects only Western claims. Today, other Japanese scholars opinion on the conquest of Istanbul totally differs from Yamada’s. This proves that the idea of generalizing one nation is a mistake.

Anahtar Kelimeler

Yamada Torajirō, the conquest of Istanbul, Toruko Gakan, Taiyō, 19th century Istanbul

Kaynakça

• Çaykara, E. Tarihçilerin Kutbu, Halil İnalcık Kitabı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2005.
• Çırakman, A., From the “Terror of the World” to the “Sick Man of Europe”, European Images of Otoman Empire and Society from the Sixteenth Century to the Nineteenth, New York: Peter Lang Publishing Inc., 2002, s. 49.
• Ellison, G. Z. , Zeynep Hanım, Özgürlük Peşinde Bir Osmanlı Kadını, Çev.: Nuray
• Fincanoğlu, İstanbul: Buke Yayınları, 2001, s. 136.
• Erdemir, A. V., The Japanese View of Turkey during the Meiji Era: A Study Focused on Torajirō Yamada (yayımlanmamış doktora tezi), Kyoto University, 2007.
• Esenbel, S., “A Fin de Siècle Japanese Romantic in Istanbul: The Life of Yamada Torajirō, and His Toruko Gakan”, Bulletin of the School of Oriental and American Studies, University of London, Volume LIX, Part 2, 1996, ss. 237-252.
• Horigawa T., vd., (Eds.), Ibunka wo Shiru Kokoro: Kokusaika to Tabunka Rikai no Shiza, Sekai Shisousha, 2003, ss. 216-217.
• Nagaba, H., “The Life of YAMADA TORAJIRŌ - from the viewpoint of Japanese-Turkish Relations”, The Journal of Sophia Asian Studies No. 14, 1996.
• Yamada, T., Toruko Gakan, Hakubunkan,1911.
• Yamada, T., “Toruko fujin, Osumanri haremu,” Taiyō, 1:12, 05.12.1895.