Kumlu Hatîb Ebrû Örnekleri

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 32, 213 - 235, 01.06.2012

Neval Karakuş Sakin

Öz

Türk Süsleme sanatlarından birisi olan Ebrû, bir takım doğal güzellikleri, gönülden gelen bir renk coşkusuyla su üzerine nakşedip, kâğıda aktarma ve kâğıt üzerinde yaşatma sanatıdır. Bu sanatın çeşitlerinden birisi de Kumlu ve Hatîb Ebrû tekniklerinin bir arada görüldüğü örneklerdir. Kumlu-Hatîb Ebrûlar olarak isimlendirilebilir. Râşid Efendi Kütüphanesi’ndeki Yazma eserlerde bulunan Ebrû örneklerinden ço- ğunluğunu Kumlu-Hatîb Ebrûlar oluşturmaktadır. Bu ebrû örnekleri; eserlerin ciltlerinde iç kapak, yan kâğıt, dış kapak ve miklep üzerinde yer aldığı gibi mahfazalarda da yer almaktadır. Örnekler, kullanılan renk ve renklerin atılış tarzı olarak benzer üslup özellikleri göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Ebrû, Kumlu Ebrû, Hatîb Ebrû, Râşid Efendi

THE EXAMPLES OF KUMLU-HATÎB MARBLED PAPERS

Öz

The Marbled Paper is a Turkish Decoration Art. Also Marbled Paper is an art that some natural beauties was painted on water with color excitement coming on mind, transfer to the paper and keep them alive on the paper. One of the kind of this art is Kumlu-Hatîb Marbled Papers. Handwritten Manuscripts in Râşid Efendi Library contains many old samples of Kumlu-Hatîb Marbled Papers. These marbled papers appear in inner part, external part, side part, tuck (miklep) and book cover of Handwritten Manuscripts. These examples demonstrate the same style characteristics like colour of using and sprinkling sort.

Anahtar Kelimeler

Marbled Paper, Kumlu Marbled Paper, Hatîb Marbled Paper, Râşid Efendi

Kaynakça

• Argun, İhsan, “Ebrû Sanatı”, İktisat Dergisi, S. 224-225, İstanbul, Temmuz- Ağustos, 1984, s.42-43.
• Arıtan, Ahmet Saim, “Türk Ebrû Sanatı”, Türkler, C.12, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002, s.328-339.
• Babaoğlu, Alparslan, Ebrû İstanbul, İstanbul Büyük Şehir Belediyesi Kültür A.Ş. Yayınları, İstanbul, 2007.
• Barutçugil, Hikmet, “Ebrû Desen Çeşitleri”, Türklerin Ebrû Sanatı, Editör: Hikmet Barutcugil, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2007, s.255-325.
• Barutçugil, Hikmet, “Geleneksel Sanatlarımız ve Ebrû”, Yeni Türkiye, Cumhuriyet 1923-1998 Dönemi Değerlendirmesi IV Kültürel Değerlendirme, Yıl.4, S.23-24, Ankara,1998, s.3181-3185.
• Barutçugil, Hikmet, Suyun Rüyası Ebrû Yaşayan Gelenek, Ebristan Yayınları, İstan- bul, 2001.
• Barutçugil, Hikmet, “Ebrû Sanatımız”, Osmanlı, C.XI, Ankara, 1999, s.193-198.
• Birol, İnci A., Klasik Devir Türk Tezyini Sanatlarında Desen Tasarımı, Çizim Tek- niği ve Çeşitleri, Kubbealtı Yayınları, İstanbul, 2008.
• Can, Yılmaz, Gün, Recep, Ana Hatlarıyla Türk İslâm Sanatları ve Estetiği, Kayı- han Yayınları, İstanbul, 2006.
• Cunbur, Müjgan, Milli Kültür Unsurlarımız Üzerine Genel Görüşler, Atatürk Kül- tür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Ankara, 1990.
• Çimen, Sultan, 1970, lisans,1999-2011yılları Kayseri Râşid Efendi Kütüphanesi Müdiresi, 23.12.2011.
• Dere, Ömer Faruk, Ebrû Sanatı, İsmek Yayınları, İstanbul, Tarihsiz.
• Derman, M. Uğur, Türk Sanatında Ebrû, Akbank Yayınları, İstanbul, 1977.
• Elhan, Salih, “Ebrû Sanatı”, Türkiyemiz, Yıl:27, S.80, Akbank Kültür ve Sanat Hizmetleri, İstanbul, 1997, s.47-53.
• Gürel, Peyami, “Ebrû”, Osmanlı, C.XI, Ankara, 1999, s.199-202.
• Karabulut, Ali Rıza, Kayseri Râşid Efendi Kütüphanesi Tarihçesi, Kayseri, 1994.
• Karadağ, Hasan, Kayseri’de Kitap ve Kütüphane, Kayseri İl Halk Kütüphanesi Müdürlüğü, Erciyes Üniversitesi Matbaası, Kayseri, 1992.
• Özbek, Yıldıray Kayseri Râşid Efendi Kütüphanesindeki Kitap Kapakları, Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri, 2005.
• Özçimi, M. Sadreddin, Ebrû, Bilim Kültür Sanat Derneği Yayınları, 2010.
• Özçimi, M. Sadreddin, Levni’den Ebrû’ya, Konya Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayınları, Konya, 2009.
• Özkeçeci, İlhan, Özkeçeci, Şule Bilge, Türk Sanatında Tezhip, Seçil Ofset, İstan- bul, 2007.
• Pakalın, Mehmet Zeki, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C.I, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1993.
• Sönmez, Gülseren, Gelenekselden Günümüze Ebrû, İnkilâp Kitabevi Yayıncılık, İstanbul, 2007.
• Yazan, Işık, “Ebrû Sanatı”, Antika Dergisi, S.14, İstanbul, s.40-43.