YAVUZ SULTAN SELİM’İN TAHT MÜCADELESİ

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 33, 63 - 86, 01.12.2012

Faruk Söylemez

Öz

II. Bayezid’in saltanatının sonlarına doğru hastalığı ve yaşlılığından dolayı devlet işleriyle ilgilenememesi sonucunda Osmanlı devlet yönetiminde meydana gelen zafiyet, birtakım olayların meydana gelmesine sebep olmuştur. Osmanlı tahtında meydana gelebilecek boşluğu doldurmak için şehzadelerin her biri İstanbul’a doğru harekete geçti. Böylece Şehzade Ahmed ile Şehzade Selim arasında taht mücadelesi başlamış oldu. Veziriazam Ali Paşa ve Şehzade Şehinşah’ın ölümü II. Bayezid’i son derece üzmüş ve hastalığının artmasına neden olmuştur. Bunun üzerine Sultan Bayezid devlet yönetiminin daha da kötüye gitmemesi için saltanattan çekilme kararı aldı. II. Bayezid şehzadeler arasındaki bu çekişme sürecinde Şehzade Selim’in Osmanlı sultanı olacak kabiliyette olduğunu müşahede etmiş ve ülkeyi içinde bulunduğu bunalımdan ancak onun kurtaracağına kanaat getirdikten sonra onu İstanbul’a davet ederek tahtı kendisine bırakmıştır

Anahtar Kelimeler

II. Bayezid, Şehzade Selim, Şehzade Ahmed, Taht, İstanbul

Yavuz Sultan Selim’s Struggle For The Throne

Öz

Aged Bayezid II who suffered with some diseases, became an incapable sultan in recent years of his reign to rule the country. Sultan’s absence of power weakened his rule and created serious problems in the Ottoman Empire. Bayezid’s situation triggered competition between his sons for the throne. Princes left their sanjacks for İstanbul to grab the imperial power which could possibly fade at any time with sultan’s death. Princes Ahmed and Selim involved into a bitter fight. Death of Grand vizier Ali Pasha and Prince Şehinşah pushed the sultan into a grim sorrow and this aggravated his illness. Eventually, Sultan decided for self-abdication not to cause further problems. Bayezid II believed that Prince Selim had necessary ability and strength to rule and also had potential to solve problems and reestablish peace and security in the country. Sultan invited Selim to İstanbul and handed over the throne

Anahtar Kelimeler

Bayezid II, Prince Selim, Prince Ahmed, Throne, İstanbul

Kaynakça

• Kaynak Eserler
• Ahmet Cevdet, Kısas-ı Enbiya, I (hzl. Mahir İz), Ankara 2000.
• Celalzade Mustafa, Selimnâme, (hzl. Ahmet Uğur-Mustafa Çuhadar) Ankara 1990.
• Gelibolulu Mustafa Âlî Efendi, Kitabü’t-Târîh-i Künhü’l-Ahbâr (hzl. Ahmet Uğur- Mustafa Çuhadar-Ahmet Gül-İbrahim Hakkı Çuhadar), I/II, Kayseri 1997.
• Hoca Sadeddin, Tacü’t-Tevarih (hzl. İsmet Parmaksızoğlu), IV, Ankara 1992.
• Kânûnname-i Âl-i Osman (hzl. Abdulkadir Özcan), İstanbul 2003.
• Kemal Paşazade, Tevârih-i Âl-i Osman, IX. Defter, (nşr. Ahmet Uğur), Berlin 1985.
• Matrakçı Nasuh, Tarih-i Sultan Bayezid ve Sultan Selim Han, British Museum, Add. 23586.
• Müneccimbaşı Ahmed Dede, Müneccimbaşı Tarihi (çev. İsmail Erünsal), II, Tercüman 1001 Temel Eser, Nu: 37.
• Peçevî İbrahim Efendi, Peçevî Tarihi, II, (hzl. Bekir Sıtkı Baykal), Ankara 1992.
• Solak-Zâde, Mehmed Hemdemî, Solak-Zâde Tarihi ( hzl. Vahid Çabuk), II, Ankara 1989.
• Şükrî-i Bitlisi, Selîm-Nâme, (hzl. Mustafa Argunşah), Kayseri 1997.
• Vakayi-i Sultan Bayezid ve Selim Han, Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, Emanet Hazinesi, Nu. 1416.
• Araştırma ve İncelemeler
• Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara 1990.
• Emecen, Feridun M., Yavuz Sultan Selim, İstanbul 2011.
• İpşirli, Mehmet, “Sarıgörez Nûreddin Efendi”, DİA, XXXVI, İstanbul 2009, s.151–152.
• Tansel, Selahattin, Sultan II. Bayezit’in Siyasî Hayatı, İstanbul 1966.
• Tekindağ, Şehabettin, "Bâyezid II.'in Tahta Çıkışı Sırasında İstanbul'da Vukua Gelen Hadiseler Üzerine Notlar", İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Târih Dergisi, Sayı:14, İstanbul 1959, s. 85-96.
• Tekindağ, M. C. Şehabeddin, “Bayezid’in Ölümü Meselesi” İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, Sayı: 24, İstanbul 1970, s. 1–16.
• Türk Dil Kurumu Yazım Kılavuzu, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 2005.
• Uluçay, Çağatay, “Yavuz Sultan Selim Nasıl Padişah Oldu”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, Sayı: 9/10, İstanbul 1954, s. 53–90/117– 142.
• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, “Bayezid II” İA, II, s. 392–398, İstanbul 1993.
• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Devleti’nin Saray Teşkilâtı, Ankara 1988.
• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, II, Ankara 1988.