Kayseri Vilayet Gazetesi Ekseninde Cumhuriyetin İlk Yıllarında Kayseri’de Zafer Bayramı Kutlamaları

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 39, 1 - 18, 01.12.2015

Neslihan Altuncuoğlu

Öz

Toplumun enerjisini harekete geçiren, milli bilinci kuvvetlendiren ve birlikte yaşama arzusunu artıran olgular arasında milli günler ve bayramlar önemli bir yer işgal etmektedir. 30 Ağustos Zafer Bayramı da, Milli Mücadele’de karşılaşılan zorlukların ve elde edilen zaferin büyüklüğünün her daim anılması adına kutlanmaktadır. Anadolu'nun işgaline nihai darbenin vurulduğu 30 Ağustos günü, ilk kez 1924’te Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal’in katıldığı bir törenle Afyon’da kutlanmıştır. 1926 yılından itibaren ise TBMM tarafından çıkarılan bir kanunla 30 Ağustos tarihi Ordu Bayramı olarak kabul edilmiş, dönemin Savunma Bakanı Recep Peker’in yayınladığı bir genelge ile bayram törenlerinde neler yapılacağı detaylı bir şekilde belirtilmiş ve 30 Ağustos günü, milli bayram olarak tüm yurtta törenlerle kutlanmıştır. Hava Kuvvetlerinin ülke savunmasında önemli bir yeri olması hasebiyle, Tayyare Cemiyeti de 30 Ağustos tarihini Tayyare Bayramı olarak adlandırmıştır. Bu çalışmada Kayseri’de 1926, 1930, 1932, 1933, 1934, 1935, 19371 yıllarında Zafer Bayramı törenlerinin nasıl yapıldığı, yapılan törenlerde hangi programların uygulandığı, tören nutuklarında nelere vurgu yapıldığı ve Kayserililerin orduya bağışladığı tayyarelerin ad koyma törenlerinde neler yaşandığı gibi konularda Kayseri Vilayet Gazetesi’ne yansıyanlar doğrultusunda bilgi verilmeye çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler

Zafer Bayramı, Kayseri, Kayseri Vilayet Gazetesi

FROM THE NEWS OF KAYSERI PROVINCE NEWSPAPER, VICTORY DAY CELEBRATIONS IN KAYSERI IN THE FIRST YEARS OF REPUBLIC

Öz

Among the cases that activate the energy of the community, strengthen national consciousness, and increase the desire to live together national days and festivals occupy an important place. August 30 Victory Day is also celebrated on behalf of always remembering the difficulties that were encountered during the National Struggle and the size of victories that were obtained. On the day of August 30 when the final blow was struck to the occupation of Anatolia, it was celebrated for the first time in 1924 with a ceremony attended by President Mustafa Kemal in Afyon. Since 1926, the day of August 30 was accepted as the Army Day with a law enacted by Grand National Assembly of Turkey, and what to do in the ceremonies was stated in detail with a curricular order published by period’s Defense Minister Recep Peker and the day August 30 was celebrated as a national holiday with ceremonies throughout the country. Because of the important place of Air Force in the country's defense, Airplane Association also named the day August 30 as Aircraft Day. In this study, according the reflections of Kayseri Province Newspaper, it was attempted to give information on the topics like how the Victory Day parade was made, which programs were implemented in the ceremonies, what was emphasized in ceremony speeches, and what happened in the naming ceremonies of aircrafts that were donated to the army by Kayseri people in the years 1926, 1930, 1932, 1933, 1934, 1935, 1937 in Kayseri.

Anahtar Kelimeler

Victory Day, Kayseri, Kayseri Province Newspaper

Kaynakça

• Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk, Türk Tayyare Cemiyeti, 1. Baskı, Ankara 1927. Tuncel, Bedrettin, Atatürk ve 30 Ağustos Zaferi’nin İlk Kutlanışı, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1972.
• Hale, William, Türk Dış Politikası 1774-2000, (Çev. Petek Demir), Mozaik Yayıncılık, İstanbul 2003.
• Unan, Nimet, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri II, Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Yayını, III. Baskı, Ankara, 1981.
• Eraslan, Cezmi, “Siyasi Alanda Yapılan İnkılâplar”, C. 2, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara 2012.
• Köstüklü, Nuri, “Sosyal Alanda Yapılan İnkılâplar”, C. 2,Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara 2012.
• Sayılır, Burhan, “30 Ağustos Zafer Bayramı Kanunu, İlk Zafer Bayramı Kutlaması ve Büyük Taarruz İle İlgili Bazı Bilgiler”, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, Yıl:12, Sayı:16,Bahar 2014.
• Yamak, Sanem, “Meşrutiyetin Bayramı: 10 Temmuz îd-i Millisi”, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, No:38, Mart 2008.
• Cumhuriyet Ansiklopedisi, “Pazar Günü Tatil”, CI, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2005.
• Aslan, Demo Ahmet, Cumhuriyet’in Törensel Meşruiyeti: Ulus-Devlet İnşa Sürecinde Milli Bayramlar (1923-1938) Ankara Üniversitesi, Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü, (DoktoraTezi), Ankara 2011.
• Mehmet Gönlübol ve Ömer Kürkçüoğlu, Atatürk Dönemi Türk Dış Politikasına Genel Bir Bakış, http://www.atam.gov.tr/dergi/sayi-02/ataturk-donemi-turk-dispolitikasina-genel-bir-bakis, Erişim Tarihi: 07.10.2015.