Siyasal İletişim Sürecinde Sosyal Medya: Türkiye’de Siyasi Liderlerin Instagram Kullanım Pratikleri Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2016, Cilt: 30 Sayı: 41, 7 - 28, 28.12.2016

Hamza Çakır , Seda Tufan

Öz

Facebook,
Twitter, YouTube, Instagram gibi sosyal medya platformları, vatandaşlarla olan
iletişimi arttırmak için sayısız fırsatlar sunmaktadır. Bu bağlamda sosyal
medya, siyasal iletişim sürecine de yeni bir boyut kazandırmış ve siyasal
iletişimin önemli bileşenlerinden biri haline gelmiştir. Siyasal propaganda
üzerinde de dönüştürücü bir etki yaratan sosyal medya, siyasilerin zaman, mekan
sınırlaması olmadan yüzlerce insana erişmesine olanak sağlamıştır. Ayrıca
geleneksel medyanın seçmenlerin büyük çoğunluğuna söz hakkı tanımadığı bir
ortamda sosyal medya platformları, alışılagelmiş yöntemi de değiştirerek her an
siyasi aktörlerle iletişime geçebilme, gündeme dair düşüncelerini kitlelere
aktarabilme fırsatları da sunmaktadır.

Gerek
Amerika başkanlık seçimleri, gerek Arap Baharı etkinlikleri ve gerekse
Ülkemizde yaşanan "Gezi Olayları" gibi eylemlerin taşıyıcı öğesi
olarak kendini tartışmasız en etkili bir iletişim ortamı olarak kabul ettiren
sosyal medya, siyasal iletişim açısından da çok önemli ve gözardı edilemeyecek
bir araç olduğunu da göstermiş oldu. Özellikle "Gezi Olayları"ndan
sonra Ülkemizdeki tüm siyasi parti genel merkezleri başta olmak üzere parti
liderleri, milletvekilleri, il ve ilçe teşkilatları, partilerin kadın ve
gençlik kolları gibi örgütsel yapıları sosyal medya platformları için özel
departmanlar oluşturmaya başladılar.

Siyasal
iletişim açısından Instagram’ı ele aldığımızda, milyonlarca seçmenin günlük
olarak ziyaret ettiği bir sosyal paylaşım sitesinde faaliyet gösteren
liderlerin, imaj algısı yaratma konusunda avantaj sağlayacağı kuşkusuzdur.
Instagram’ın sunduğu “takip” fonksiyonu, bireylerin bağlılık hissettikleri
liderleri destekleme ve ilişki geliştirme noktasında etkilidir. Bireylerin
takip ettikleri liderlerle kurdukları sanal ilişki, lider imajının
alımlanmasına ve gerçek toplumsal bağlamdaki eylemlere yansıtılmasına olanak
sağlamaktadır.

Gün geçtikçe
popülerleşen ve her geçen gün kullanıcı sayısında artış gösteren Instagram
uygulaması siyasi isimlerinde ilgisini çekmektedir. Siyasi parti liderlerinin
Instagram’ı hangi amaçlarla kullandıklarının yer aldığı bu çalışmada, elde
edilen verilere içerik analizi tekniği ile ulaşılmıştır.

Bu doğrultuda çalışmanın amacı; liderlerin
siyasal kültür etkisinde şekillenen iletişim süreçlerindeki konumu, Adalet ve
Kalkınma Partisi (Ak Parti) Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ve ve Milliyetçi
Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin Instagram’daki takip
ilişkileri özelinde anlaşılmaya çalışılmıştır. Araştırma bulguları, siyasi
parti liderlerinin Instagram’ı çok aktif kullanmadıklarını göstermektedir.
Sosyal medyanın doğasında bulunan çift yönlü iletişime imkan sunan
özelliklerinin de siyasi parti liderlerince kullanılmadığı, genellikle tek
yönlü gönderilerin paylaşıldığı tespit edilmiştir.    

Anahtar Kelimeler

Sosyal Medya, Instagram, Siyasi Partiler, Siyasi Liderler

Kaynakça

• BOSTANCI, Mustafa, Sosyal Medya ve Siyaset, Palet Yayınları, Konya 2015