The Poetry World of Asik Süeri from Erzincan in the Context of Folklife

Yıl 2021, , 174 - 196, 30.06.2021

Açelya Oğuz

https://doi.org/10.46790/erzisosbil.827712

Öz

HALK YAŞAMI (FOLKLİFE) BAĞLAMINDA ERZİNCANLI ÂŞIK HAŞİM SÜER’İN ŞİİR DÜNYASI

Öz

Erzincanlı Âşık Haşim Süer’in şiir yazma, saz çalma süreçleri halk yaşamı çerçevesinde incelenecektir. Erzincan, halk zanaatları üretiminin devam ettirildiği, geleneksel ürünlerin ticari faaliyetlerde pazarının olduğu, coğrafi konumu itibariyle kültürel çeşitliliğin ve etkileşimin yoğun olduğu şehirlerdendir. Kentli Erzincanlıların büyük çoğunluğu çevre köylerdeki yazlıklarında tarım- hayvancılık faaliyetlerini sürdürmek, meyve toplamak, meyvelerini kurutmak, kışlık hazırlamak için merkez etrafındaki köylere birkaç aylığına göç etmektedirler. Süeri mahlaslı Âşık Haşim Süer yazları göç edilen köylerde daimi olarak yaşamaktadır. Geleneksel tarım yöntemlerini kullanarak hayatını sürdürmektedir. Sözlü kültür çerçevesinde değerlendirildiğinde ise âşık çocukluğundan beri mihman meclislerine katılmakta, büyüklerinin saz eşliğinde söyledikleri deyişleri dinlemektedir. Saz çalma noktasında çevresinden gören, duyan, çalma üslubu kazanan âşık; babasının, dedesinin, oğlunun, torununun da saz çaldığını söylemektedir. Geleneğin kuşaktan kuşağa aktarıldığı Erzincan’da saz yapım evleri de bulunmaktadır. Âşıklık geleneği, maddi kültürle sözlü kültürün harmanlanmasıyla ortaya çıkabilen bir ürün olduğu Süeri şiirleri üzerinden izah edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Âşık Haşim Süer, halk yaşamı, maddi kültür, sözlü kültür

Kaynakça

• Aça, M. (2019). Halk Bilimi El Kitabı. Nobel Yayınları, Ankara.
• Boyraz, Ş. (2010). Furkanî’nin Şiir Evreni Bağlamında Bir Monografi Denemesi. Akçağ Yayınları, Ankara.
• Çobanoğlu, Ö. (2000). Âşık Tarzı Kültür Geleneği ve Destan Türü. Akçağ Yayınları, Ankara.
• Çobanoğlu, Ö. (2012). Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş. Akçağ Yayınları, Ankara.
• Dorson, R. M. (2011) Günümüz Folklor Kuramları. Çev: Selcan Gürçayır, Yeliz Özay. Geleneksel Yayınevi, Ankara.
• Oğuz, M. Ö. (2001). Halk Şiirinde Tür, Şekil ve Makam. Akçağ Yayınları, Ankara.
• Oğuz, M. Ö. (2010). Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar 2. Geleneksel Yayınevi, Ankara.
• Oğuz, M. Ö. (2006).Türk Halk Edebiyatı El Kitabı. Geleneksel Yayınevi, Ankara.