LİSE ÖĞRENCİLERİNİN ALGILANAN SOSYAL YETKİNLİK PUANLARININ BAZI DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Yıl 2016, Cilt: 9 Sayı: 1, 185 - 194, 15.06.2016

Bünyamin Ateş

Öz

Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin algılanan sosyal yetkinlik puanlarını bazı değişkenlere göre (algılanan anne-baba tutumu, cinsiyet, kardeş durumu, yaşamın büyük bölümünün geçirildiği yer ve sosyal-kültürel etkinliklere katılma durumu) incelemektir. Bu çalışmanın araştırma grubu 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Erzincan il merkezinde lise düzeyinde iki okulda eğitim ve öğretime devam eden 234 kız (%54.7), 194 erkek (%45.3) olmak üzere toplam 428 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Algılanan Sosyal Yetkinlik Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde ilişkisiz (bağımsız) örneklemler için t testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, lise öğrencilerinin algılanan sosyal yetkinlik puanlarının algılanan anne-baba tutumlarına, kardeş durumuna, yaşamın büyük bölümünün geçirildiği yere ve sosyal-kültürel etkinliklere katılma durumuna göre anlamlı düzeyde farklılaştığı; cinsiyete göre ise anlamlı düzeyde farklılaşmadığı bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Algılanan sosyal yetkinlik, lise öğrencisi, sosyal-kültürel etkinlikler

INVESTIGATION OF PERCEİVED SOCIAL COMPETENCE SCORES OF HIGH SCHOOL STUDENTS İN TERMS OF SOME VARIABLES

Öz

The aim of this study is to investigation of perceived social competence scores of high school students’ in terms of some variables (perceived parents attitude, gender, sibling status, the place passage of major part of the living, and the attendance to social-cultural activities). The research group of the study is made up of total 428 students, 234 females(54.7%) and 194 males(45.3%) attending to high schools (two schools) in city centrum of Erzincan in the academic year 2015-2016. Perceived Social Competence Scale and Personal Information Form were used as data collection tools. Independent samples t test was used in the analysis of the data obtained. As a consequence of the study, perceived social competence scores of high school students’ were found to be significantly different in terms of perceived parents attitudes, sibling status, the place passage of major part of the living, and the attendance to social-cultural activities; while they are not significantly different in terms of gender.

Anahtar Kelimeler

Perceived social competence, high school student, social-cultural activities

Kaynakça

• Bacanlı, H. (2012). Sosyal beceri eğitimi. (4. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Boling, M. W., Barry, C. M., Kotchick, B. A., & Lowry, J. (2011). Relations among early adolescents'parent- adolescent attachment, perceived social competence, and friendship quality. Psychological Reports, 109(6), 819-841.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Can, A. (2013). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Coleman, P. K. (2003). Perceptions of parent–child attachment, social self-efficacy, and peer relationships in middle childhood. Infant and Child Development. 12,351–368.
• Connolly, J. (1989). Social self-efficacy in adolescence: Relations with self-concept, social adjustment, and mental health. Canadian Journal of Behavioural Science, 21(3), 258-269.
• Çelikkaleli, Ö. (2014). Ergenlerde bilişsel esneklik ile akademik, sosyal ve duygusal yetkinlik inançları arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 39(176), 347-354.
• Erözkan, A. (2013). İletişim becerileri ve kişilerarası problem çözme becerilerinin sosyal yetkinliğe etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri.13(2), 731-745.
• Ferris, G. R., Perrewé, P. L., & Douglas, C. (2002). Social effectiveness in organizations: Construct validity and research directions. Journal of Leadership & Organizational Studies, 9(1), 49-63.
• Ford, M. E. (1982). Social cognition and social competence in adolescence. Developmental Psychology, 18(3), 323-340.
• Gedviliene, G. (2014). The case of Lıthuanıa and Belgıum: Teachers and students’social competence. European Scientific Journal. 10(13),181-294.
• Giromini, L., de Campora, G., Brusadelli, E., D’Onofrio, E., Zennaro, A., Zavattini, G. C., & Lang, M. (2016). Validity and reliability of the interpersonal competence questionnaire: Empirical evidence from an Italian study. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 38,113–123.
• Gresham, F. M., Sugai, G., & Horner, R. H. (2001). Interpreting outcomes of social skills training for students with high-incidence disabilities. Exceptional Children, 67(3), 331-344.
• Karahan, T. F., Sardoğan, M. E., Özkamalı, E., & Menteş, Ö. (2006). Lise öğrencilerinde sosyal yetkinlik beklentisi ve otomatik düşüncelerin, yaşanılan sosyal birim ve cinsiyet açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(26), 35-45.
• Kaşık, D. Z. (2009). Ergenlerde karar verme stilleri ve algılanan sosyal destek düzeylerinin sosyal yetkinlik beklentisi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Koparan, Ş., Öztürk, F., Özkılıç, R., & Şenışık, Y. (2009). An investigation of social self-efficacy expectations and assertiveness in multi-program high school students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 623-629.
• Lianos, P. G. (2015). Parenting and social competence in school: The role of preadolescents' personality traits. Journal of Adolescence, 41,109-120.
• Lin, Y. C., & Yawkey, T. (2014). Parents' play beliefs and the relationship to children's social competence. Education, 135(1), 107-114.
• Márquez, P. G. O., Martín, R. P., & Brackett, M. A. (2006). Relating emotional intelligence to social competence and academic achievement in high school students. Psicothema, 18,118-123.
• Rose‐Krasnor, L. (1997). The nature of social competence: A theoretical review. Social Development, 6(1), 111-135.
• Saltalı, N. D., & Arslan, E. (2012). Parent’s attitudes as a predictor of preschoolers’ social competence and introverted behavior. Elementary Education Online, 11(3), 729-737.
• Sarıçam, H., Akın, A., Akın, Ü., & Çardak, M. (2013). Algılanan sosyal yetkinlik ölçeğinin türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Academic Social Science Studies.6(3), 591-600.
• Shujja, S., Malik, F., & Khan, N. (2015). Social competence scale for adolescents (SCSA): Development and validation within cultural perspective. Journal of Behavioural Sciences, 25(1), 59-77.
• Sumi, K. (2011). Relations of social problem solving with interpersonal competence in Japanese students. Psychological Reports, 109(3), 976-982.
• Ten Dam, G., & Volman, M. (2007). Educating for adulthood or for citizenship: Social competence as an educational goal. European Journal of Education,42(2), 281-298.
• Torres, M. V. T., Cardelle-Elawar, M., Mena, M. J. B., & Sanchez, A. M. M. (2003). Social background, gender and self-reported social competence in 11-and 12-year-old Andalusian children. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 1(2), 38-56.
• Traş, Z., & Arslan, E. (2013). Ergenlerde sosyal yetkinliğin, algılanan sosyal destek açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 12(4), 1133-1140.
• Yalçın, D. A. (2009). Sosyal yetkinlik ve davranış değerlendirme ölçeği’nin psikometrik değerlendirmesi, Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Zhang, F., You, Z., Fan, C., Gao, C., Cohen, R., Hsueh, Y., & Zhou, Z. (2014). Friendship quality, social preference, proximity prestige, and self-perceived social competence: Interactive influences on children's loneliness. Journal of School Psychology, 52(5), 511-526.
• Zsolnai, A. (2002). Relationship between children's social competence, learning motivation and school achievement. Educational Psychology, 22(3), 317-329.