THE PROBLEM OF PRIDE AND ITS CONSEQUENCES ACCORDANCE TO QUR‟AN

Yıl 2012, Cilt: 5 Sayı: 2, 335 - 360, 22.06.2014

Kadir Polater

Öz

The Qur'an discusses pride in two dimensions: (1) the pride of Allah and (2) His servants. God is praised by this attribute and it is declared in the Holy Quran that only He is worthy of this praise. Human arrogance is strictly forbidden because ıt implicitly equates men with God. Pride also exceeds the limitations that God has set for humans. The pride is effective in the field of creed and action. Pride can become rooted in the soul. It leads humans towards impiety and oppression. There are im-portant similarities between narcissism and the pride which is forbidden in the Qur‟an. The most important way to prevent pride is through humility towards Al-mighty Allah. Worship is the expression of that modesty.

Anahtar Kelimeler

Arrogance, bad character, humility, narcissism, rejecting the religion.

KUR‟AN AÇISINDAN KİBİR SORUNU VE SONUÇLARI

Öz

Kur‟an‟da kibir, Yüce Allah‟a ve kullara ait olmak üzere iki boyutta ele alınır. Yüce Allah, bu sıfatla övülür ve bu sıfata layık tek varlığın O olduğu bildirilir. Kulların kibirlenmesi ise Allah‟ın en çok yasakladığı huylardandır. Çünkü kibirlenmek, Al-lah‟ın kullar için belirlediği sınırları aşmak ve O‟na ait bir sıfata ortak olma iddia-sıdır. Kibir, itikadî ve ameli alanda etkili bir huydur. Kibir, iradeye bağlı olarak ruhta kökleşir ve sonuçta insanı inkâra ve zulme yöneltir. Narsisizm ile Kur‟an‟da yasaklanan kibir arasında önemli benzerlikler görülmektedir. Kibre mani olup onu tedavi edebilecek çözüm, kulun Allah‟a karşı tevazuudur. İbadetler, bu tevazuun ifadesidir.

Anahtar Kelimeler

ibir, kötü huy, tevazu, narsisizm, inkâr

Kaynakça

• Akseki, Ahmed Hamdi, Ahlâk Dersleri, İstanbul, 1968.
• Altıntaş, Hayrani, İnsan Ve Psikoloji, Ankara,1989.
• Âlûsî, Şihâbüddîn Mahmûd, Rûhü’l-Maânî fî Tefsîri’il-Kur’âni’l-Azîm ve’s-Seb’i’l-Mesânî , Beyrut, tsz.
• Beydâvî, Kâdî Nâsırüddîn Ebû Saîd Abdullah b. Ömer, Envârü’t-Tenzîl ve Esrârü’t-Te’vîl, İstanbul, tsz.
• Bursevî, İsmail Hakkı, Rûhü’l-Beyân, Beyrut, tsz.
• Cevizci Ahmet, Pradigma Felsefe Sözlüğü, İstanbul, 2002.
• Derviş, Muhyiddin, İ’râbü’l-Kur’ân ve Beyânuh, Beyrut, 1420/1999.
• Ebu Dâvûd, Süleyman b. El-Eş‟âs, Es-Sünen, Beyrut, tsz.
• Ebussuûd, Muhammed b. Muhammed el-İmadi, İrşadü’l-Akli’s-Selim ila Mezâye’l-Kur’âni’l-Kerim, Beyrut, tsz.
• Ebü‟l-Muîn en-Nesefî, Tabsıretü’l-Edille fî Usûli’d-Dîn, tahkik: Hüseyin Atay-Şaban Ali Düzgün, Ankara, 2004.
• Ekinci, Lütfi-Gilchrist, John, Evet Kitab-ı Mukaddes Tanrı Sözüdür, İstanbul, 1993.
• Ertuğrul, İsmail Fenni, Hakikat Nûrları, İstanbul, 1976.
• Esed, Muhammed, Kur’an Mesajı, terc: Cahit Koytak-Ahmet Ertürk İstanbul, 1997.
• Fazlurrahmân, Ana Konularıyla Kur’ân, çev: Açıkgenç, Alpaslan, Ankara, 1987.
• Fîrûzâbâdî, Mecdüddin Muhammed b. Yakub, Besâirü Zevi’t-Temyîz fî Letâifi Kitabi’l-Lâhi’l-Azîz, Beyrut, tsz.
• Fromm, Erich, çev. Yurdanur Salman-Nalan İçten, Sevginin ve Şiddetin Kaynağı, İstanbul, 1990.
• Gazzali, Ebû Hâmid, İhyâu Ulûmi’d-Dîn, Kahire, 1387/1967.
• Heytemî, Ahmed b. Muhammed Ali b. Hacer, ez-Zevâcir an Iktırâfi’l- Kebâir, Beyrut, 1407/1887.
• Isfahânî, Ebü‟l-Kasım Muhammed b. Hüseyn “Râgıb”, el-Müfredât li Elfâzi’l-Kur’âni’l-Kerîm, Beyrut, tsz.
• Izutsu, Toshihiko, Kur’ân’da Dini ve Ahlâki Kavramlar, Çeviri: Selahattin Ayaz, İstanbul, 1997.
• -- Kur’ân’da Allah ve İnsan, çev: Süleyman Ateş, İstanbul, tsz,
• İbn Âşûr, Muhammed Tâhir, Tefsîrü’t-Tahrîr ve’t-Tenvîr, Tunus, tsz.
• İbn Esîr, Mecdüddin Ebü‟s-Saâdât b. Muhammed el-Cezerî, en-Nihâye fî Garîbi’l-Hadîs ve’l-Eser, Beyrut, tsz. Yıldırım, Suad, Kur’ân’da Ulûhiyet, Ankara, 1987.
• İbn Hacer el-Askalânî, Fethu’l-Bârî Şerhu Sahîhi’l Buhârî, Beyrut, 1379.
• İbn Kesir, Ebü‟l-Fida İsmail, el-Bidâye ve’n-Nihâye, tahkik: Ahmed Ebû Müslim vd., Beyrut, 1408/1988.
• İbn Kesîr, el-Bidâye ve’n-Nihâye, Beyrut, tahkik: Ali Şîrî, 1408/1988.
• İbn Mâce, Ebû Abdillah Muhammed b. Yezîd, es-Sünen, İstanbul, 1992.
• İbn Manzûr, Ebü‟l-Fadl Cemâlüddîn Muhammed, Lisânü’l- ArabHata Yer işareti tanımlanmamış., Beyrut, tsz,V, 3810.
• Müslim, Ebü‟l-Huseyn Muslim b. Haccâc, el-Câmiu’s-Sahîh (Sahîhu Muslim), İstanbul, 1413/1992.
• Nesefî, Ebu‟l-Berekât Abdullah b. Ahmed, Medârtikü’t-Tenzîl ve Hakâikü’t-Te’vîl, Beyrut, 1419/1998.
• Nicholson, Reynold, The Mystics of İslâm, Boston, 1978.
• Râzî, Fahrüddîn, Mefâtihu’l-Gayb (et-Tefsîru’l-Kebîr), Tahran, tsz.
• Taberî, Ebu Cafer Muhammed İbn Cerîr, Câmiü’l-Beyân an Te’vîli Âyi’l- Kur’ân, tahkik: Ahmed Muhammed Şakir, 1420/2000.
• Tarhan, Nevzat, Güzel İnsan Modeli, İstanbul, 2011.
• Zemahşerî, el-Keşş’âf, an Hakâiki Gavâmidi’t-Tenzîl ve Uyûni’l-Akavil li Vucûhi’t-Te’vîl, Riyad, 1418/1998.