MUHASEBE POLİTİKASI SEÇİM KARARLARI: ALTERNATİF MUHASEBE POLİTİKALARININ FİNANSAL TABLOLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN GÖSTERİLMESİNE YÖNELİK BİR ÖRNEK UYGULAMA

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 2, 349 - 367, 31.12.2020

Vasfi Haftacı , Yavuz Kılınç

Öz

Muhasebe politikası, işletmelerin finansal raporların hazırlanıp ilgili bilgi kullanıcılarına sunulmasında esas aldıkları ilkeler, varsayımlar, kurallar ve uygulamalar bütünü olarak tanımlanabilir. Her işletme gerçekleşen finansal işlemlerin muhasebe defterlerine nasıl kaydedileceğine yönelik muhasebe politikalarından yararlanır. Muhasebe politikaları işletmelerin uygulamak zorunda olduğu muhasebe standartları, genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri ve yasal düzenlemeler neticesinde zorunlu muhasebe politikası olarak belirlenebilir. Ancak ilgili düzenlemelerde alternatif sunan muhasebe politikaları da mevcuttur. Seçilen muhasebe politikasının ne olduğundan ziyade neden seçildiği önem arz eder. Bu bağlamda muhasebe politikaları işletme yönetimi tarafından şirketin kârını maksimum kılmak için yöneticiler tarafından seçilebileceği gibi işletme yöneticisinin kendi faydasına yönelik olarak da belirlenmiş olabilir. Bu çalışmada muhasebe literatüründe yer alan alternatif muhasebe politikalarının neden seçildiği sorusu ele alınmış ve alternatif muhasebe politikalarının finansal tablolar üzerindeki etkisi bir örnek uygulama ile ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe Politikası Seçimi, Alternatif Muhasebe Politikaları, Fayda Yaklaşımı, Pozitif Muhasebe Kuramı, Finansal Tablolar

Kaynakça

• Akdoğan, Nalan, Orhan Sevilengül (2007). Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulaması. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Aktaş, Rabia (2013). Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları Açısından Muhasebe Politikaları, Tahminler ve Hatalar: İMKB Şirketleri Üzerine Bir Inceleme. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Astami, E. W. ve Tower, G. (2006). Accounting policy choice and firm characteristics in the Asia Pacific region: an international empirical test of costly contracting theory. The International Journal of Accounting, 41, 1-21.
• Bahadır, O. ve Büke, T. (2013). Accountıng Policy Options Under IFRS: Evıdence From Turkey. Accounting And Management Information Systems, Vol. 12, No. 3, 388–404.
• Beneish, Messod D. (2001). Earnings Management: A Perspective. Managerial Finance, Vol. 27, No. 12, 3-17.
• Cemalcılar, Ö. ve Önce, S. (1999). Muhasebenin Kuramsal Yapısı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, Yayın No:150.
• Demski, Joel S. (1988), Positive Accounting Theory: A Review, Accounting Organizations and Society, Vol. 13, No. 6, 623-629.
• Emanuel, D., Wong, J., Wong, N. (2003). Efficient Contracting and Accounting. Accounting and Finance, Vol. 43, 149-166.
• Gürdal, K. (2008). Finansal Raporlama Standartları Uygulamalarında Muhasebe Politikaları ve Tahminlerin Yeri ve Önemi: Açıklama ve Örnekler. XII. Türkiye Muhasebe Standartları Sempozyumu, 26-28 Kasım 2008, Kıbrıs'ta Sunulan Bildiri, 40-53.
• Hand, J. R. M. and Skantz, T. R. (1998). The Economic Determinants of Accounting Choices: The Unique Case of Equity Carve-Outs Under SAB 51. Journal of Accounting And Economics, Vol. 24, 175-203.
• Healy, P. M. ve Wahlen, J. M. (1999). A Review of The Earnings Management Literature and Its Implications For Standard Setting. Accounting Horizons, Vol. 13, No. 4, 365-383.
• Jermakowicz, E. K. and Epstein, B. J. (2011). Accounting Policy Options In IFRS: Weighing The Choices Upon First-Time Adoption. The CPA Journal, August 2011, 44-49.
• Karapınar, A. ve Ayanoğlu, Y. (2012). Türkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartları Ile Uyumlu Finansal Analiz. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Kvaal, E. and Nobes, C. (2010). International Differences In IFRS Policy Choice: A Research Note. Accounting and Business Research, Vol. 40. No. 2, 173–187.
• Kılınç, Y. (2017), TMS/TFRS’deki Muhasebe Politika Farklılıklarının Finansal Tablolara Etkisi Ve Muhasebe Politikası Seçimini Etkileyen Faktörlerin Ampirik Olarak Incelenmesi, Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Missonier-Piera, F. (2004). “Economic Determinants of Multiple Accounting Method Choice In A Swiss Context”. Journal of International Financial Management and Accounting, 15/2, 118-144.
• Morais, A. (2010). Actuarial Gains and Losses: The Determinants of The Accounting Method, Pacific Accounting Review, Vol. 22 No. 1, 42-56.
• Schipper, K. (1989). Commentary on Earnings Management, Accounting Horizons, December, 91-102.
• Sterling. R. R. (1990). Positive Accounting: An Assessment, Abacus, Vol:26, No:2, 97-135.
• Ulusan, H. (2007). Muhasebe Politikası Seçiminin Ekonomik Belirleyicileri Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62/2, 167-198.
• Watts, R. L. And Zimmerman, J. L. (1978). Towards A Positive Theory Of The Determination Of Accounting Standards, The Accounting Review, Vol. 53, No.1, 112-134.
• Watts, R. L. And Zimmerman, J. L. (1986). Positive Accounting Theory. Prentice Hall.
• Wong, N. (2005). Determinants of The Accounting Change For Income Tax. Journal of Business Finance & Accounting, Vol. 32, No. 5-6, 1171-1196.