THE RELATION OF TOURISM REVENUES AND VARIOUS MACROECONOMIC INDICATORS: THE CASE OF TURKEY (1992-2011)

Yıl 2012, Bahar, 75 - 100, 21.04.2012

Oğuz Kara İstemi Çömlekçi Vahdet Kaya

Öz

Three models were developed to explore the relationship between tourism revenues and various macro economic indicators. The first model looks at the relationship between tourism revenues and economic growth; the second model explores the association between tourism revenues and current account balance and the third model explores the relationship between tourism revenues and real exchange rates. For all of the three models, Engle-Granger and Var analyses were employed. The results of these analyses revealed a one-way causal relationship from economic growth to tourism; a two-way causal relationship from tourism to current account balance and a one-way causal relationship from real currency exchange rates to tourism. Causality analysis results were confirmed by impulse-response and variance analyses.

Anahtar Kelimeler

Tourism economics, tourism revenue, makroeconomic indicator, Granger test

TURİZM GELİRLERİNİN ÇEŞİTLİ MAKRO EKONOMİK GÖSTERGELER İLE İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ (1992 – 2011)

Öz

Turizm gelirlerinin çeşitli makro ekonomik değişkenler ile ilişkisini ölçmeye yönelik olarak üç model oluşturulmuştur. Birinci model, turizm gelirleri ile iktisadi büyüme arasındaki ilişkiyi; ikinci model turizm gelirleri ile cari işlemler dengesi arasındaki ilişkiyi; üçüncü model ise reel döviz kuru ile turizm gelirleri arasındaki ilişkiyi ölçmeye yöneliktir. Her üç model için Engle-Granger, VAR analizi ve Granger nedensellik analiz yöntemleri uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara bağlı olarak büyümeden turizm gelirlerine tek yönlü; turizm gelirlerinden cari işlemler dengesine doğru çift yönlü ve döviz kurundan turizm gelirlerine doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi saptanmıştır. Etki-tepki ve varyans analizleri yardımıyla da nedensellik analizi sonuçları doğrulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Turizm ekonomisi, turizm gelirleri, makro ekonomik göstergeler, Granger testi