GAZÂLÎ’NİN İSLAM İKTİSAT DÜŞÜNCESİ ÇERÇEVESİNDE TİCARET VE SERVET ANLAYIŞI

Yıl 2021, Cilt: 17 Sayı: 1, 257 - 268, 28.05.2021

Kamil Semih Kalyoncuoğlu

Öz

Gazâlî, yaşadığı dönem ve sonrasında özellikle tasavvuf ve felsefe alanında Anadolu coğrafyası başta olmak üzere birçok bölgenin önde gelen isimlerinden birisi olmuştur. Bir İslam düşünürü olarak Gazâlî’nin düşünceleri günümüzde de birçok kişi tarafından savunulmaktadır. Gazâlî bir iktisat alimi olmasa da yazdığı eserlerde İslam İktisat anlayışına yönelik önemli bilgiler ortaya koymaktadır. Bu çalışmada, Gazâlî’nin ortaya koyduğu İslam iktisat felsefesi çerçevesinde onun ticaret ve servet konularındaki prensipleri ele alınmaya çalışılacaktır. Çalışmanın asli kaynağı Gazâlî’nin başta tasavvuf ve ahlak olmak üzere fıkıh, kelam gibi yaklaşımlarının da yer aldığı İhyâu ‘Ulumi’d-dîn kitabı olacaktır. Gazâlî’nin ticaret ve servete bakışına yön veren felsefe anlayışına da değinilecektir. Bu çalışma ile Gazâlî’nin ticaret ve servet anlayışının bazı ekollerle çelişmesine rağmen İslam iktisadı ve felsefesi ile uyum sağladığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Gazâlî, İhya, İslam İktisadı, Ticaret, Servet

Kaynakça

• AYBAKAN, B. (2009). Selem, TDV İslam Ansiklopedisi, (Cilt 36, 402-405), İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• BOCUTOĞLU, E. (2015). İbn-i Haldun ve Adam Smith’in İşbölümü Konusundaki Görüşleri Üzerine Bir Değerlendirme, HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 4(8), 8-25.
• COŞKUN, A. (1989). Gazâli’nin Ahlâk ve İktisat Görüşü, Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6, 219-235.
• ÇAĞRICI, M. (1996). Gazzâlî, TDV İslam Ansiklopedisi, (Cilt 13, 489-505), İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• ÇAĞRICI, M. (2000). İhsan, TDV İslam Ansiklopedisi, (Cilt 21, 544-546), İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• DURANT, W. (1950). The story of civilization, The age offaith Vol.4, New York: Simon & Schuster.
• ES-SÜYÛTÎ, C. (2014). El-Câmiu’s-Sagîr, (Çev. Seyit Avcı), İstanbul: Serhat Kitabevi.
• GAZÂLÎ, (1985a). İhyâu ‘ulûmi’d-dîn, (Çev. Ahmet Serdaroğlu), Cilt 1, İstanbul: Bedir Yayınları.
• GAZÂLÎ, (1985b). İhyâu ‘ulûmi’d-dîn, (Çev. Ahmet Serdaroğlu), Cilt 2, İstanbul: Bedir Yayınları.
• GAZÂLÎ, (1985c). İhyâu ‘ulûmi’d-dîn, (Çev. Ahmet Serdaroğlu), Cilt 3, İstanbul: Bedir Yayınları.
• GAZÂLÎ, (1985d). İhyâu ‘ulûmi’d-dîn, (Çev. Ahmet Serdaroğlu), Cilt 4, İstanbul: Bedir Yayınları.
• GHAZANFAR, S.M. VE ISLAHİ, A.A. (1990). Economic thought of an Arab Scholastic: Abu Hamid al-Ghazali, History of Political Economy, 22(2), 381-403.
• ISLAHİ, A. A. (2011). Linkages and Similarities between Economics Ideas of Muslim Scholars and Scholastics, Lectures in Islamic Economics and Finance, Selected From Wednesday Seminars, King Abdulaziz University, Islamic Economics Institute, Jeddah, 307-332.
• KALA, A. (2019). Ahi Kümelenme Modeline Göre Anadolu Sanayi Devrimi, İstanbul: Kuveyt Türk Kültür Yayınları.
• KORKMAZ, F. (1991). Gazâlî’de Devlet Felsefesi, (Doktora Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• MYERS, E. A. (1964). Arabic thought and the Western World, in the Golden Age of Islam, New York: Frederic Ungar.
• ORMBSY, E. (2019). Gazâlî: İslam’ın Dirilişi, (Çev. İ. Hakkı Yılmaz), İstanbul: Vakıfbank Kültür Yayınları.
• SPENGLER, Joseph J. 1964. Economic thought of Islam: Ibn Khaldun. Contemporary Studies in Society and History, 6(3), 268-306.
• ULUDAĞ, S. (1995), Fakr, TDV İslam Ansiklopedisi, (Cilt.12, 132-134) İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• ULUDAĞ, S. (2000). Bir Düşünür Olarak Gazâli, İslami Araştırmalar Dergisi, 13(3-4), 249-254.
• ÜZÜM, İ. (2000), İkab, TDV İslam Ansiklopedisi (Cilt 22, 13-14), İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.