Araştırma Makalesi
Yıl 2018,
Cilt: 9 Sayı: 1, 55 - 81, 31.01.2018
Öz
İnsanlık tarihi döngüsü içinde
değerlendirildiğinde, küresel ısınma ve ısı artışının doğal sonucu iklim
değişikliği olgusuna neden olan fosil yakıt kapitalizminin, sanayi devrimiyle
hızlandırılan çok kısa bir sürece denk geldiği görülür. Tarih döngüsünde dar
bir zaman dilimi olsa da fosil yakıt kullanımı karbon emisyonunu artırarak
küresel ısınmaya neden olabilecek kadar ciddi bir tehdittir. Bu durumun sebep-sonuç
ilişkisi içerisinde iklim dengelerini bozarak çevre üzerinde bıraktığı olumsuz
etki oldukça büyüktür. Türkiye, coğrafi konumuyla küresel ısınmanın sebebiyet
verebileceği olası olumsuz etkilerden hem sosyo-ekonomik hem de siyasal olarak
etkilenme riski altındadır. Son elli yılda, küresel ısınmayı engellemeye
yönelik çok sayıda teşebbüste bulunulmuştur. Bu bağlamda Paris’te varılan
uzlaşı geleceğe yönelik ümitleri artırıcı niteliktedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 2015 Yılı İklim Değerlendirmesi, Meteoroloji Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara, 2016. AB Öncülüğünde İklim Değişikliği ile Mücadele, AB Komisyonu Resmi Yayınlar Ofisi, Brüksel, 2010. Başbakanlık Genelgesi, S. 69471265-010-06/8660, 04/10/2013. Başbakanlık Genelgesi, S. B.02.0.PPG.0.12-010-06/96, 04/01//2012. Başbakanlık Genelgesi, S. B.02.0.PPG.0.12-010-06-10434, 14/12/2012. Başbakanlık Genelgesi, S. B.02.0.PPG.0.12-320-1284, 22/01/2001. Başbakanlık Genelgesi, S. B.02.0.PPG.0.12-320-2259, 17/02/2004. Climate Change and Power, Economic Instruments for European Elecetricity, (ed. Christiaan Vrolijk), The Royal Institute of International Affairs, London, 2002. Climate Change 2013 The Physical Science Basis, (ed. Thomas F. Stocker vd.) IPCC 2013, Cambridge University Press, New York, 2013. Impact of Disasters since the 1992 Rio de Janeiro Earth Summit, The United States Office for Disaster Risk Reduction, 14 Decmeber 2012. İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planı 2011-2020, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara, 2011. Kyoto Portocol 1997. Kyoto Protocol Reference Manual, UN Publication, 2008. İklim Değişikliği ve Türkiye, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara, 2012. Paris Agreement. Resmi Gazete, S. 20554, 20/06/1990. Resmi Gazete, S. 20629, 08/09/1990. Resmi Gazete, S. 25266, 21/10/2003. Resmi Gazete, S. 25320, 18/12/2003. Resmi Gazete, S. 27144, 17/02/2009. Resmi Gazete, S. 27676, 18/08/2010. Taking the Paris Agreement Forward, Tasks Arising From Decision 1/CP.21. UN, March, 2006. The Paris Agreement: Next Steps, UN Climate Change Secretariat, 22 Mart 2016. The UN World Water Development Report 2016, Water and Jobs, Paris UNESCO, March, 2016. Türkiye Cumhuriyeti İklim Değişikliği Eylem Planı 2011-2023, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara, 2012. Türkiye İklim Değişikliği Stratejisi 2010-2020, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara, 2012. Türkiye’de İklim Değişikliği Risk Yönetimi, (haz. Mikdat Kadıoğlu), Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yayını, Ankara, 2012. Ulusal Seragazı Emisyon Envanteri Raporu 1990-2009, TÜİK, Ankara, 2011. UN FCCC/CP/2015/10, 29/01/2016. UN FCCC/CP/2015/10/Add.1, 29/01/2016.
- Telif Eserler ve Köşe Yazıları Ambrosi, Philippe, “Mind the Rate! Why the Rate of Global Climate Change Matters, And How Much”, The Design of Climate Policy, (ed. Roger Guesnerie ve Henry Tulkens), Massachusetts Institute of Technology, USA, 2008. s.307-332. Bahgat, Gawdat, “Europe’s Energy Security: Challenges and Opportunities”, International Affairs, S. 82, NO. 5 (Eylül, 2006). s. 961-975. Best. Antony, vd., International History of the Twentieth Century and Beyond, 2nd ed. Routledge Publication, New York, 2008. Bradford, David F., “Improving on Kyoto: Greenhouse Gas Control as the Purchase of a Global Public Good”, The Design of Climate Policy, (ed. Roger Guesnerie ve Henry Tulkens), Massachusetts Institute of Technology, USA, 2008. s. 13-64. Bradshaw, Michael J., “Global Energy Dilemmas: a Geographical Perspective”, The Geographical Journal, S. 176, No. 4 (Aralık 2010). s. 275-290. Botansky, Daniel, “International Law and the Design of a Climate Change”, International Relations and Global Climate Change, (ed. Urs Luterbacher ve Detlef F. Sprinz), The MITI Press, London, 2001. s. 201-219. Dalfes, Nüzhet, vd., “Türkiye İçin İklim Değişikliği Senaryoları: Ön Çalışmalar”, UNDP İklim Değişikliği ve Türkiye, Ankara, 2007. s. 11-17. Ergönül, Önder ve Azap, Alpay, “Türkiye’deki Sıcaklık ve Yağış Değişiklikleri ve Sıtma Arasındaki Korelasyon”, UNDP İklim Değişikliği ve Türkiye, Ankara, 2007. s. 30-31. Eckerle, Kevin P., “Climate Change Affects Terrestrial Biodiversity” Vital Signs 2007-2008, The World Watch Institute, USA, 2008. s. 93-99. Hertel, Thomas W. ve Rosch, Stephanie D., “Climate Change, Agriculture, and Poverty”, Applied Economic Perspectives and Policy, S. 32, No. 3 (Güz 2010). Homer-Dixon, Thomas F., Environment, Scarcity, and Violence, Princten University Press, USA, 1999. John Houghton, Global Warming, 3rd ed., Cambridge University Press, UK, 2004. Karapınar, Barış, “İklim İçin Dönüşüm”, Cumhuriyet, 20/12/2015. Kıvılcım, İlke, 2020’ye Doğru Kyoto-Tipi İklim Değişikliği Müzakeleri, AB’nin Yeterliliği ve Türkiye’nin Konumu, İktisadi Kalkınma Vakfı Yayını, İstanbul, 2013. Koçer ,Gökhan ve Eminoğlu, Ayça, “The Probable Effects of Global Warming on International Security: The Boomerang Effect”, 2nd International Congess on Urban and Environmental Issues and Policies, May 4-6, Trabzon, 2012. s. 65-85. Köse, İsmail, “Avrupa Birliği’nin Mülteci Açmazı ve Türkiye-Avrupa Birliği Geri Kabul Anlaşması”, Elektronik Siyaset Bilimi ve Araştırmaları Dergisi, Ocak 2016, C. 7, S. 1. s. 1-26. McKibbin, Warwick J. ve Wilcoxen, Peter J., Climate Change Policy After Kyoto, Brookings Institution Press, Wshington, 2002. Otan, Ümit, “Dünyanın Ateşi Yükseliyor”, Cumhuriyet, 29 Ekim 1994. Postel, Sandra, “Tatlı Suyu ve Tatlı Suya Bağımlı Olanları Korumak”, Dünyanın Durumu 2013, (çev. Cana Ulutaş Ekiz ve Çağrı Ekiz), İş Bankası Yayınları, 2013. s. 71-88. Rijsberman, Frank, “Potential Costs of Adaptating to Sea Level Rise in OECD Countries”, Responding to Climate Change: Selected Economic Issues, OECD Publication, Paris, 1991. s. 1-49. Şahin, Yusuf, Küresel Isınma Fetişizmi, Seçkin Yayıncılık, İstanbul, 2005. Şen, Ömer Lütfü, “IPCC’nin Son Raporu Işığında Türkiye’de İklim Değişikliği, Olası Etkileri ve Çözüm Önerileri”, İklim Değişikliğinde Son Gelişmeler: IPCC 2013 Raporu, Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi, İstanbul, 2013. s. 19-23. Türkeş, Murat, vd. İklim Değişikliğinde Son Gelişmeler: IPCC 2013 Raporu, Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi, İstanbul, 2013. Uzmen, Reşat, Küresel Isınma ve İklim Değişikliği, Bilge Kültür Sanat Yayınları, İstanbul, 2007. W., Hertel, Thomas ve D., Rosch, Stephanie, “Climate Change, Agriculture, and Poverty”, Applied Economic Perspectives and Policy, S. 32, No. 3 (Güz 2010). s. 355-385. Walker, Gabrielle ve King, Sir David, Dünyamız Isınıyor, Küresel Isınma ile Nasıl Başa Çıkabiliriz?, (çev. Özkan Akpınar), Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul, 2009.
- Gazeteler “İklim Acımasızca Değişiyor”, Cumhuriyet, 31 Mart 1995. “76 Milyon Kişinin Yaşamı Tehlikede”, Cumhuriyet, 1 Nisan 1995. “Sulak Alanlara Uluslararası Gözaltı”, Cumhuriyet, 29 Ekim 1994. “Çevre Pazarlığı Başladı”, Cumhuriyet, 2 Aralık 1997. “İklim Değişikliğiyle Mücadele Gönüllülüğe Kaldı”, Cumhuriyet, 17 Aralık 2015. “NASA da Kim Oluyor”, Hürriyet, 4 Nisan 2016. “Yeşil Yakıta 92 Milyar Euro”, Sabah, 13 Aralık 2015 “En Büyük Tehdit Göç”, Cumhuriyet, 19 Mart 2016. “Paris’te 2 Derecede Anlaşmaya Varıldı” Cuımhuriyet, 13 Aralık 2015.
- İnternet Kaynakları Küresel İklim Değişikliği: http://www.rec.org.tr/dyn_files/32/323-26-Ocak-Iklim-Degisikligi-STK-Bulusmasi-ERLAT.pdf. (erişim tarihi 15/03/2016). BM Kyoto Protokolü: http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/3145.php (erişim tarihi 10/03/2016). The World Water Development Report: http://www.unwater.org/publications/world-water-development-report/en/ (erişim tarihi 05/03/2016). http://ipc.sabanciuniv.edu/wp-content/uploads/2014/01/13672_IPCCRapor.web_.02.01.14.pdf https://data.oecd.org/turkey.htm (erişim tarihi 31/03/2016). http://www.basbakanlik.gov.tr/Forms/_Global/_PrimeMinistry/pg_Circular.aspx (erişim tarihi 10/03/2016). http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/3145.php (erişim tarihi 31/03/2016). https://www.flickr.com/photos/isdr/7368413022/in/album-72157628015380393/ (Erişim tarihi 29/03/2016). https://data.oecd.org/turkey.htm (erişim tarihi 31/03/2016). http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/3145.php (erişim tarihi 24/03/2016). http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18744 (erişim tarihi 20/03/2016). http://www.cfr.org/climate-change/berlin-mandate/p21276 (erişim tarihi 07/04/2016). http://www.ipcc.ch/report/ar5/wg1/ (erişim tarihi 10/04/2016). http://www.byegm.gov.tr/uploads/docs/aralik_web2.pdf (erişim tarihi 10/04/2016). http://www.mgm.gov.tr/FILES/arastirma/afetler/hortum.pdf (erişim tarihi 10/04/2016). http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/yillik-toplam-yagis-verileri.aspx#sfU (erişim tarihi 08/04/2016). http://www.mgm.gov.tr/FILES/iklim/2015-yili-iklim-degerlendirmesi.pdf (erişim tarihi 28/03/2016).
Yıl 2018,
Cilt: 9 Sayı: 1, 55 - 81, 31.01.2018
Öz
Catastrophic climate change, when viewed in the span of humankind history, fossil fuel capitalism is a short and very particular period accelerated by industrial revolution. Despite it is a narrow time period in historical span, use of fossil energy sources boosts carbon emission and causes global warming. This fact in causal-link damage atmospheric climate reactions and conduces to catastrophic effect on environment. Turkey, due to its geographic location both socio-economically and politically is a sensitive country which will negatively be affected by the possible side effects of the global warming. Because possible threats of its location, Turkey among countries that will face with problems arising by the climate change. There have been several attempts on preventing global warming. In this context, the understanding reached in Paris have encouraged the hopes for future.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 2015 Yılı İklim Değerlendirmesi, Meteoroloji Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara, 2016. AB Öncülüğünde İklim Değişikliği ile Mücadele, AB Komisyonu Resmi Yayınlar Ofisi, Brüksel, 2010. Başbakanlık Genelgesi, S. 69471265-010-06/8660, 04/10/2013. Başbakanlık Genelgesi, S. B.02.0.PPG.0.12-010-06/96, 04/01//2012. Başbakanlık Genelgesi, S. B.02.0.PPG.0.12-010-06-10434, 14/12/2012. Başbakanlık Genelgesi, S. B.02.0.PPG.0.12-320-1284, 22/01/2001. Başbakanlık Genelgesi, S. B.02.0.PPG.0.12-320-2259, 17/02/2004. Climate Change and Power, Economic Instruments for European Elecetricity, (ed. Christiaan Vrolijk), The Royal Institute of International Affairs, London, 2002. Climate Change 2013 The Physical Science Basis, (ed. Thomas F. Stocker vd.) IPCC 2013, Cambridge University Press, New York, 2013. Impact of Disasters since the 1992 Rio de Janeiro Earth Summit, The United States Office for Disaster Risk Reduction, 14 Decmeber 2012. İklim Değişikliği Ulusal Eylem Planı 2011-2020, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara, 2011. Kyoto Portocol 1997. Kyoto Protocol Reference Manual, UN Publication, 2008. İklim Değişikliği ve Türkiye, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara, 2012. Paris Agreement. Resmi Gazete, S. 20554, 20/06/1990. Resmi Gazete, S. 20629, 08/09/1990. Resmi Gazete, S. 25266, 21/10/2003. Resmi Gazete, S. 25320, 18/12/2003. Resmi Gazete, S. 27144, 17/02/2009. Resmi Gazete, S. 27676, 18/08/2010. Taking the Paris Agreement Forward, Tasks Arising From Decision 1/CP.21. UN, March, 2006. The Paris Agreement: Next Steps, UN Climate Change Secretariat, 22 Mart 2016. The UN World Water Development Report 2016, Water and Jobs, Paris UNESCO, March, 2016. Türkiye Cumhuriyeti İklim Değişikliği Eylem Planı 2011-2023, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara, 2012. Türkiye İklim Değişikliği Stratejisi 2010-2020, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ankara, 2012. Türkiye’de İklim Değişikliği Risk Yönetimi, (haz. Mikdat Kadıoğlu), Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yayını, Ankara, 2012. Ulusal Seragazı Emisyon Envanteri Raporu 1990-2009, TÜİK, Ankara, 2011. UN FCCC/CP/2015/10, 29/01/2016. UN FCCC/CP/2015/10/Add.1, 29/01/2016.
- Telif Eserler ve Köşe Yazıları Ambrosi, Philippe, “Mind the Rate! Why the Rate of Global Climate Change Matters, And How Much”, The Design of Climate Policy, (ed. Roger Guesnerie ve Henry Tulkens), Massachusetts Institute of Technology, USA, 2008. s.307-332. Bahgat, Gawdat, “Europe’s Energy Security: Challenges and Opportunities”, International Affairs, S. 82, NO. 5 (Eylül, 2006). s. 961-975. Best. Antony, vd., International History of the Twentieth Century and Beyond, 2nd ed. Routledge Publication, New York, 2008. Bradford, David F., “Improving on Kyoto: Greenhouse Gas Control as the Purchase of a Global Public Good”, The Design of Climate Policy, (ed. Roger Guesnerie ve Henry Tulkens), Massachusetts Institute of Technology, USA, 2008. s. 13-64. Bradshaw, Michael J., “Global Energy Dilemmas: a Geographical Perspective”, The Geographical Journal, S. 176, No. 4 (Aralık 2010). s. 275-290. Botansky, Daniel, “International Law and the Design of a Climate Change”, International Relations and Global Climate Change, (ed. Urs Luterbacher ve Detlef F. Sprinz), The MITI Press, London, 2001. s. 201-219. Dalfes, Nüzhet, vd., “Türkiye İçin İklim Değişikliği Senaryoları: Ön Çalışmalar”, UNDP İklim Değişikliği ve Türkiye, Ankara, 2007. s. 11-17. Ergönül, Önder ve Azap, Alpay, “Türkiye’deki Sıcaklık ve Yağış Değişiklikleri ve Sıtma Arasındaki Korelasyon”, UNDP İklim Değişikliği ve Türkiye, Ankara, 2007. s. 30-31. Eckerle, Kevin P., “Climate Change Affects Terrestrial Biodiversity” Vital Signs 2007-2008, The World Watch Institute, USA, 2008. s. 93-99. Hertel, Thomas W. ve Rosch, Stephanie D., “Climate Change, Agriculture, and Poverty”, Applied Economic Perspectives and Policy, S. 32, No. 3 (Güz 2010). Homer-Dixon, Thomas F., Environment, Scarcity, and Violence, Princten University Press, USA, 1999. John Houghton, Global Warming, 3rd ed., Cambridge University Press, UK, 2004. Karapınar, Barış, “İklim İçin Dönüşüm”, Cumhuriyet, 20/12/2015. Kıvılcım, İlke, 2020’ye Doğru Kyoto-Tipi İklim Değişikliği Müzakeleri, AB’nin Yeterliliği ve Türkiye’nin Konumu, İktisadi Kalkınma Vakfı Yayını, İstanbul, 2013. Koçer ,Gökhan ve Eminoğlu, Ayça, “The Probable Effects of Global Warming on International Security: The Boomerang Effect”, 2nd International Congess on Urban and Environmental Issues and Policies, May 4-6, Trabzon, 2012. s. 65-85. Köse, İsmail, “Avrupa Birliği’nin Mülteci Açmazı ve Türkiye-Avrupa Birliği Geri Kabul Anlaşması”, Elektronik Siyaset Bilimi ve Araştırmaları Dergisi, Ocak 2016, C. 7, S. 1. s. 1-26. McKibbin, Warwick J. ve Wilcoxen, Peter J., Climate Change Policy After Kyoto, Brookings Institution Press, Wshington, 2002. Otan, Ümit, “Dünyanın Ateşi Yükseliyor”, Cumhuriyet, 29 Ekim 1994. Postel, Sandra, “Tatlı Suyu ve Tatlı Suya Bağımlı Olanları Korumak”, Dünyanın Durumu 2013, (çev. Cana Ulutaş Ekiz ve Çağrı Ekiz), İş Bankası Yayınları, 2013. s. 71-88. Rijsberman, Frank, “Potential Costs of Adaptating to Sea Level Rise in OECD Countries”, Responding to Climate Change: Selected Economic Issues, OECD Publication, Paris, 1991. s. 1-49. Şahin, Yusuf, Küresel Isınma Fetişizmi, Seçkin Yayıncılık, İstanbul, 2005. Şen, Ömer Lütfü, “IPCC’nin Son Raporu Işığında Türkiye’de İklim Değişikliği, Olası Etkileri ve Çözüm Önerileri”, İklim Değişikliğinde Son Gelişmeler: IPCC 2013 Raporu, Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi, İstanbul, 2013. s. 19-23. Türkeş, Murat, vd. İklim Değişikliğinde Son Gelişmeler: IPCC 2013 Raporu, Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi, İstanbul, 2013. Uzmen, Reşat, Küresel Isınma ve İklim Değişikliği, Bilge Kültür Sanat Yayınları, İstanbul, 2007. W., Hertel, Thomas ve D., Rosch, Stephanie, “Climate Change, Agriculture, and Poverty”, Applied Economic Perspectives and Policy, S. 32, No. 3 (Güz 2010). s. 355-385. Walker, Gabrielle ve King, Sir David, Dünyamız Isınıyor, Küresel Isınma ile Nasıl Başa Çıkabiliriz?, (çev. Özkan Akpınar), Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul, 2009.
- Gazeteler “İklim Acımasızca Değişiyor”, Cumhuriyet, 31 Mart 1995. “76 Milyon Kişinin Yaşamı Tehlikede”, Cumhuriyet, 1 Nisan 1995. “Sulak Alanlara Uluslararası Gözaltı”, Cumhuriyet, 29 Ekim 1994. “Çevre Pazarlığı Başladı”, Cumhuriyet, 2 Aralık 1997. “İklim Değişikliğiyle Mücadele Gönüllülüğe Kaldı”, Cumhuriyet, 17 Aralık 2015. “NASA da Kim Oluyor”, Hürriyet, 4 Nisan 2016. “Yeşil Yakıta 92 Milyar Euro”, Sabah, 13 Aralık 2015 “En Büyük Tehdit Göç”, Cumhuriyet, 19 Mart 2016. “Paris’te 2 Derecede Anlaşmaya Varıldı” Cuımhuriyet, 13 Aralık 2015.
- İnternet Kaynakları Küresel İklim Değişikliği: http://www.rec.org.tr/dyn_files/32/323-26-Ocak-Iklim-Degisikligi-STK-Bulusmasi-ERLAT.pdf. (erişim tarihi 15/03/2016). BM Kyoto Protokolü: http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/3145.php (erişim tarihi 10/03/2016). The World Water Development Report: http://www.unwater.org/publications/world-water-development-report/en/ (erişim tarihi 05/03/2016). http://ipc.sabanciuniv.edu/wp-content/uploads/2014/01/13672_IPCCRapor.web_.02.01.14.pdf https://data.oecd.org/turkey.htm (erişim tarihi 31/03/2016). http://www.basbakanlik.gov.tr/Forms/_Global/_PrimeMinistry/pg_Circular.aspx (erişim tarihi 10/03/2016). http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/3145.php (erişim tarihi 31/03/2016). https://www.flickr.com/photos/isdr/7368413022/in/album-72157628015380393/ (Erişim tarihi 29/03/2016). https://data.oecd.org/turkey.htm (erişim tarihi 31/03/2016). http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/3145.php (erişim tarihi 24/03/2016). http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18744 (erişim tarihi 20/03/2016). http://www.cfr.org/climate-change/berlin-mandate/p21276 (erişim tarihi 07/04/2016). http://www.ipcc.ch/report/ar5/wg1/ (erişim tarihi 10/04/2016). http://www.byegm.gov.tr/uploads/docs/aralik_web2.pdf (erişim tarihi 10/04/2016). http://www.mgm.gov.tr/FILES/arastirma/afetler/hortum.pdf (erişim tarihi 10/04/2016). http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/yillik-toplam-yagis-verileri.aspx#sfU (erişim tarihi 08/04/2016). http://www.mgm.gov.tr/FILES/iklim/2015-yili-iklim-degerlendirmesi.pdf (erişim tarihi 28/03/2016).
Toplam 4 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ocak 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 9 Sayı: 1 |