İslam Siyaset Düşüncesi Bağlamında Milli Görüş Hareketi ve Siyasal Dinamikleri: Milli Görüş’ün Siyasi Söylemleri Ne Kadar Günceldir?

Yıl 2022, , 155 - 168, 26.04.2022

Fatıma Aksakal

https://doi.org/10.53662/esamdergisi.1022910

Öz

İslâm’ın ilk dönemlerinden günümüze kadar gelen süreçte pek çok “Siyasal İslam” düşüncesi ya da hareketi ortaya çıkmıştır ve bu süreçte belirli ilke ve esaslar çerçevesinde siyaset yapılmıştır. Her siyasetin bir çıkış noktası, kaynakları, amacı ve hedefleri olduğu gerçeği göz önüne alınacak olursa İslam Siyaset düşüncesinin de dinamizmini diri tutan çıkış noktaları ve hedefleri bulunmaktadır. Bu çalışmada İslam siyaset düşüncesi esasları çerçevesinde Milli Görüş Hareketi ve çalışmaları ele alınmaktadır. İslam dini, siyasetin yöntemine ve kurallara dair ayrıntı vermemekle birlikte temel birkaç hususu vurgulamıştır: Adaletin tesis edilmesi, şura, imar etmek ve ifsadın/fitnenin önlenmesi ve bir de anlaşmalara bağlılık başlıcalarıdır. Bu anlamda Milli Görüş hareketi, temel olarak kendisini Osmanlının devamı olarak görür. Bu yüzden de siyasi söylemlerinde şu hususlara vurgu yapmıştır: Nizam, Selamet, Refah, Fazilet, Saadet, Barış, Büyük Türkiye, Yeniden Büyük Türkiye, Yaşanabilir Türkiye, Bağımsız Türkiye, Adil Düzen, İstişare, Milli Ekonomi, Milli Askeriye, Milli Eğitim, Milli Hukuk, Millî Harp Sanayi, Milli Devlet, Millî Ve Rasyonel Kalkınma, Millî, Güçlü, Süratli, Yaygın Kalkınma Projesi, Fabrika Yapan Fabrika, Ağır Sanayi Hamlesi, Üretmek ve Girişimcilik. Bununla birlikte hukukta; Adaleti Tesis Etme, Zulüm ve Batılla Mücadele, Güç Değil Hak ve Adalet, Savaş Değil Barış, Ayrıştırma Değil Birleştirme, Farklılıkları Kabul Etme ve Yönetme, Milli ve Yerel Değerleri Dikkate Alma, Güçlü Devlet ve Güçlü Ekonomi, toplumsal hayatta; Çok Hukukluluk, Sömürü Değil İmar ve İşbirliği, Baskı Değil İnsan Hakları, Tahakküm Değil Fikir Din ve Vicdan Hürriyeti, Cehalet Değil Şuur, İfsada Emperyalizme Ayrımcılığa Sömürüye ve İşbirlikçiliğe Karşı Mücadele Etme. Tüm bu söylemlerden hareketle bu makalede Milli Görüş Hareketi esasları çerçevesindeki “İslam siyaset düşüncesi çağdaş hayatın ihtiyaçlarına cevap verebilir mi? Çağdaş bir hayatın ihtiyaçlarına cevap vermek üzere tasarlanmış bu İslami siyaset teorisinin temel dinamikleri nelerdir?” gibi temel sorunlar İslam siyaset teorisinin temel esaslarıyla karşılaştırmalı olarak ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Miili Görüş Hareketi, Siyaset Sosyolojisi, İslam Düşüncesi

Kaynakça

• Alparslan Açıkgenç, “Geçmiş ve Gelecek Boyutunda İslam Medeniyetinin Teşekkülündeki Âmiller: İlim-Ahlâk/İlim-Amel”, Medeniyet Araştırmaları Dergisi, C.1, S.1, 2014.
• Adem Çaylak, “İslam Siyasi Düşüncesine Hâkim Olan Genel ve Temel İlkeler”, Muhafazakâr Düşünce Dergisi, C.11, S.43.
• Celil Abuzar, “İslam Medeniyetinin Yeniden İnşası”, Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.37, 2017.
• Ebulfazl İzzetî, İslam’da Siyaset Teorisi, (çev. Yasin Demirkırıan), İnsan Yayınları, İstanbul, 2014. İlker Kömbe, “İslam Siyaset Düşüncesinde Siyaset Tasnifleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Dîvân Disiplinlerarası Çalışmalar Dergisi, C.23, S.44, 2018.
• Kamuran Gökdağ, “İslam Siyaset Düşüncesinde Siyasal Otoritenin Teorik ile Pratik Uyuşmazlığı Sorunu: Uzlaştırma Teorisi ve İbn Haldûn”, II.Türkiye Lisansüstü Çalışmalar Kongresi Bildiriler Kitabı-III, Bursa 2013.
• M. Said Çekmegil, Bir İnceleme: İslâm Işığında Siyaset, İslâm Medeniyeti Aylık Mecmua, 1969, C.2, S.17, s. 33.
• Necmettin Erbakan, “Milli Görüş Niçin ve Nasıl (Son Konferans)”, Erbakan Külliyatı, MGV Yayınları, C.4, 2. Baskı, Ankara, Ocak 2014.
• Necmettin Erbakan, “Temel Esaslar”, Erbakan Külliyatı, MGV Yayınları, C.5, 2. Baskı, Ankara, Ocak 2014.
• Niyazi Kahveci, İslam Siyaset Düşüncesi, Sinemis Yayınları, 1.Baskı, Ankara 2012.
• Talip Tuğrul, “Milli Görüş Hareketi’nin Temel Karakterleri”, Mezhep Araştırmaları Dergisi, C.10, S.2, 2017.
• Talip Tuğrul, “Milli Görüş Hareketi Bibliyografyası”, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, S.12, C.8.
• Vesile Şimşek, “İslam Medeniyeti’nin Temelleri ve Tarihi Gelişim Süreçleri”, Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, S.45, Ocak 2020.
• Yusuf Kaplan, “İslam Düşüncesi ve Üç Tarz-ı Siyaset Fikri”, Yeni Şafak Gazetesi, 8 Eylül 2014.