ADAPTATION OF SCALES TO TURKISH

Yıl 2019, Cilt 2, Sayı 1, 28 - 37, 26.07.2019

Zekiye KARAÇAM

Öz

In the collection of scientific research data, researchers sometimes prefer to use scales prepared in different languages and cultures by adapting them to their own language and culture. This approach, in addition to time and cost contribution, enables the researcher to obtain reliable, valid, comprehensive, and comparable international comparisons. However, the adaptation of the scales to different languages and cultures takes place through a series of complex processes requiring knowledge and experience. In the national and international literature, there are important references that can guide the researchers on this issue. In this study which is prepared as a review, it is aimed to share information about scale adaptation. This sharing is expected to contribute to the improvement of knowledge quality in nursing and midwifery.

Anahtar Kelimeler

scale, adaptation, culture, research, nursing, midwifery

ÖLÇME ARAÇLARININ TÜRKÇEYE UYARLANMASI

Öz

Bilimsel araştırma verilerinin toplanmasında, bazen araştırmacılar farklı dil ve kültürde hazırlanan ölçekleri, kendi dil ve kültürlerine uyarlayarak kullanmayı tercih etmektedirler. Bu yaklaşım, araştırmacıya zaman ve maliyet katkısının yanında, uluslararası karşılaştırılabilir güvenilir, geçerli, kapsamlı ve bilgi elde etmesini sağlar. Ancak ölçeklerin farklı dil ve kültüre uyarlanması, bilgi ve deneyim gerektiren bir dizi karmaşık işlem ile gerçekleşmektedir. Ulusal ve uluslararası literatürde bu konuda araştırmacılara yol gösterebilecek önemli kaynaklar bulunmaktadır. Derleme niteliğinde hazırlanan bu çalışmada, ölçek uyarlama ile ilgili bilgilerin paylaşılması hedeflenmiştir. Bu paylaşımın hemşirelik ve ebelik alanındaki bilgi birikim kalitesin geliştirilmesine katkı oluşturması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

ölçek, uyarlama, kültür, araştırma, hemşirelik, ebelik

Kaynakça

• Akgül A. Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri. 2. Baskı, Ankara: Emek Ofset Ltd. Şti., 2003; 440-6.
• Aksayan S, Gözüm S. Kültürlerarası Ölçek Uyarlaması İçin Rehber I: Ölçek Uyarlama Aşamaları ve Dil Uyarlaması. HEMAR-G Hemşirelik Araştırma Dergisi 2002; 4(1):9-14.
• Akyol A, Özdemir Ş. Koruyucu Ayak Bakım Davranışlarının Ölçülmesinde Yeni Bir Araç: Nottingham Fonksiyonel Ayak Bakım Tanılama Formu - Nottingham Assessment of Functional Footcare (NAFF) Türkçe Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Nefroloji Hemşireliği Dergisi 2019; 14(1):1-9.
• Beaton DE, Bombardier C, Guillemin F, Ferraz MB. Guidelines for the Process of Cross-Cultural Adaptation of Self-Report Measures. SPINE 2000; 25(2):3186–91.
• Çalışır H, Sarıkaya Karabudak S, Güler F, Aydın N, Kaynak Türkmen M. Yenidoğan Cilt Durum Skoru Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirliği. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi 2016; 5(1):9-15.
• Çapık C, Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası Ölçek Uyarlama Aşamaları, Dil ve Kültür Uyarlaması: Güncellenmiş Rehber. Florence Nightingale Journal of Nursing 2018; 26(3):199-210.
• De Lima Barroso BI, Galvao CRC, Da Silva LB, Lancman S. A Systematic Review of Translation and Cross-Cultural Adaptation of Instruments for the Selection of Assistive Technologies. Occupational Terapy International 2018; Doi.Org/10.1155/2018/4984170.
• Erkuş A. Psikometri Üzerine Yazılar: Ölçme ve Psikometrinin Tarihsel Kökenleri, Güvenirlik, Geçerlik, Madde Analizi, Tutumlar; Bileşenleri ve Ölçülmesi. 1. Baskı, Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları No: 24. 2003. p.34-148.
• Esin N. Veri Toplama Yöntem ve Araçları: Veri Toplama Araçlarının Güvenirlik ve Geçerliği. Erdoğan S, Nahcivan N, Esin N, editörler. Hemşirelikte Araştırma: Süreç, Uygulama ve Kritik. Ankara: Nobel Tıp Kitapevleri Tic. Ltd. Şti. 2014. p. 193-232.
• Ergün H, Çelik K. Örgütsel Bağlılık Ölçeği Türkçe Uyarlaması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2019; 34:113-21.
• Eskimez Z, Acaroğlu R. Bakım Değerlendirme Ölçeğinin Türkçe Geçerlik ve Güvenirliği. Cukurova Medical Journal 2019; 44(4):1.
• Evcili F. Carol Postpartum Cinsel Fonksiyon ve Disparoni Değerlendirme Ölçeği’nin Türkçe Versiyonu: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2019; 22(1):49-57.
• Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber II: Psikometrik Özellikler ve Kültürlerarası Karşılaştırma. HEMAR-G Hemşirelik Araştırma Dergisi 2002; 4(2):9-20.
• Hovardaoğlu S. Davranış Bilimleri İçin Araştırma Teknikleri. Ankara: VE-GA Yayınları 2000. p. 87-125.
• International Test Commission (ITC). Guidelines for Translating and Adapting Tests. International Journal of Testing 2018; 18(2):101–34.
• Karaçam Z, Kitiş Y. Doğum Sonrası Depresyon Tarama Ölçeği: Türkçe'de Geçerlik ve Güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2008; 19(2):187-96.
• Küçük M, İspir NB. Sözsüz Yakınlık Ölçeğinin Türkçe Versiyonu İçin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi 2017; 28:273–83.
• Ljungberg AK, Fossum B, Furst CJ, Hagelin CL. Translation and Cultural Adaptation of Research Instruments–Guidelines and Challenges: An Example in Famcare-2 for use in Sweden. Informatics for Health and Social Care 2015; 40(1):67–78.
• Temeloğlu-Şen E, Sertel-Berk Ö, Sindel D. İlaç Uyumunu Bildirim Ölçeği’nin Türkçe Uyarlamasının Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi 2019; 82(1):52-61.
• Temuçin E, Dolu İ, Kargın M. Hemşire-Hemşire İş Birliği Ölçeği’nin Geçerlik ve Güvenirliği: Klinikte Çalışan Hemşire Örneklemi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi 2019; 6(1):1-7.
• Thammaiah S, Manchaiah V, Easwar V, Krishna R. Translation and Adaptation of Five English Language Self-Report Health Measures to South Indian Kannada Language. Audiology Research 2016; 6:153.
• World Health Organization. Process of translation and adaptation of instruments https://www.who.int/substance_abuse/research_tools/translation/en/ .
• Yılmaz F, Yılmaz F. Ahlaki Kimlik Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi 2015; 13(4):110-34.
• Yücel E, Çizel B. Bilişsel Uyumsuzluk Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi 2019; 16(1):106-20.