BİR AİLE SAĞLIĞI MERKEZİ’NE KAYITLI 15-49 YAŞ KADINLAR ARASINDA VAJİNİT PREVALANSI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 100 - 114, 01.09.2020

Çiğdem Büşra Yurttaş Akar

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin kuzeyinde bulunan bir ilçe Aile Sağlığı Merkezi’ne (ASM) kayıtlı 15-49 yaş grubu kadınlar arasında vajinit prevalansı ve etkileyen faktörlerin belirlenmesidir.
Yöntem: Kesitsel araştırmanın örneklemini, ilgili ASM’ye kayıtlı 15-49 yaş grubu toplam 313 evli kadının 163'ü oluşturdu. Veri toplama aşamasında ilk olarak, kadınlara bir soru formu uygulandı ve jinekolojik muayeneyi kabul edip etmedikleri soruldu. Vajinal enfeksiyonun varlığı; muayeneyi kabul etmeyen kadınlarda (n=49) mevcut yakınmalarına göre; jinekolojik muayeneyi kabul eden kadınlarda (n=114) ise inspeksiyon, palpasyon, bimanuel muayene, spekulum muayenesi, vajinal pH ölçümü, whiff testi, mikroskobik inceleme işlemlerine dayanarak belirlendi. Bakteriyel vajinozis ve kandida tanısında sırasıyla amsel tanı kriterleri ve sendromik yaklaşım kullanıldı. Tüm tanısal işlemler, aile hekiminin eşliğinde gerçekleştirildi. Çalışmanın tanımlayıcı verileri, ortalama±standart sapma ve yüzde dağılım biçiminde özetlendi. Ki-kare testi ile yapılan analizlerde anlamlı bulunan değişkenler (p<0.05), binary lojistik regresyon modeline alındı.
Bulgular: Çalışmada, kadınların %78.6’sında (n=88) vajinal enfeksiyon saptanmıştır (bakteriyel vajinozis %33.0, kandida %23.9, miks enfeksiyonlar %13.0, diğer vajinal enfeksiyonlar %29.5). Vajinal enfeksiyon riskini günlük ped kullanımı 6.5 kat, vajinal duş yapmak 2.5 kat ve rahim içi araç kullanımı 5.1 kat artırıyordu.
Sonuç: Çalışma, yaklaşık olarak her beş kadından dördünde vajinal enfeksiyon bulunduğunu göstermektedir. Vajinal enfeksiyonların erken tanısını ve tedavisini sağlamak için birinci basamak sağlık kuruluşlarının tanı kapasitesi güçlendirilmeli ve 15-49 yaş izlemlerinin etkinliği artırılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

birinci basamak, kadın, vajinal enfeksiyon, ebe

Destekleyen Kurum

Karabük Üniversitesi Rektörlüğü Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü

Proje Numarası

KBÜ-BAP-17-YL-417

Teşekkür

Bu araştırma Karabük Üniversitesi Rektörlüğü Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından KBÜ-BAP-17-YL-417 Nolu proje numarası ile desteklenmiştir.

PREVALENCE OF VAGINITIS AMONG 15-49 AGE WOMEN REGISTERED IN A FAMILY HEALTH CENTER

Öz

Objectives: The aim of this study was to determine the prevalence of vaginal infection symptoms among women aged 15-49 who were enrolled in the town Family Health Center (FHC), to identify candida and bacterial vaginosis cases and to determine the factors associated with vaginal infection.
Method: The population of this cross-sectional study consisted of 163 (52.1%) of 313 married women aged 15-49 who were registered to FHC. In the data collection phase, firstly, a questionnaire was applied to women and they were asked whether they accepted a gynecological examination. Vaginal infection in women who did not accept the examination (n=49) was determined based on the current complaints; and in women who accepted the gynecological examination (n=114) it was determined based on the following procedures inspection, palpation, bimanual examination, speculum examination, vaginal pH measurement, whiff test, microscopic examination. For diagnosis of bacterial vaginosis and candida, Amsel Diagnostic Criteria and Syndromic Approach were used respectively. All diagnostic procedures were performed with the family physician. Descriptive data of the study were summarized as mean±standard deviation and percentage distribution. Variables (p<0.005) which were found to be significant in chi-square test were taken into binary logistic regression model.
Results: In the study, vaginal infections were detected in 78.6% (n= 88) of women (bacterial vaginosis 33.0%, candida 23.9%, mixed infections 13.0%, other vaginal infections 29.5%). Infection risk increased 6.5 times with daily use of pads, 2.5 times with vaginal shower and 5.1 times with intrauterine device use.
Conclusion: The study showed that approximately four out of five women have vaginal infection. In order to ensure the early diagnosis and treatment of vaginal infections, the diagnostic capacity of primary health care facilities should be strengthened and the effectiveness of 15-49 age follow-ups should be increased.

Anahtar Kelimeler

primary care, women, vaginal infection, midwife

Proje Numarası

KBÜ-BAP-17-YL-417

Kaynakça

• Akarsu AG. Nonspesifik Vajinal Akıntı Şikayeti Olan Poliklinik Hastalarında Trichomonas Vaginalis Araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi 2006; 30(1):19-21.
• Akdemir C ve ark. Kütahya’da Vajinal Akıntılı Olgularda Trichomonas Vaginalis Görülme Sıklığının Klasik Mikroskobi ve DNA Hibridizasyon Yöntemleriyle Araştırılması. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 2010; 67(4):161-6.
• Altanlar N. Vulvovajinal Candidiasis Olgularından İzole Edilen Candidaların Türlere Göre Dağılımı. Ankara Eczacılık Fakültesi Dergisi 1999; 28(1):61-70.
• Apay Ejder S ve ark. Yedi Farklı İldeki Kadınların Genital Hijyen Davranışlarının Belirlenmesi: Çok Merkezli Kesitsel Bir Çalışma. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2014; 17(4):245-52.
• Aytaç A, Eryılmaz Yıldız H. Vajinal Akıntı Tanılama Formu (VATF) Kullanılarak Konulan Tanıların Uyum Analizi. MÜ Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2009; 2(1):22-33.
• Bengi Mert A ve ark. Vulvovajinal kandidiyazis tanısına sendromik yaklaşım. Türkiye aile hekimliği dergisi 2014; 18(4):175-88.
• Bezircioğlu İ, Öniz A. Vajinal Akıntı Yakınması ile Başvuran Hastaların Akıntı Örneklerinin Direkt Mikroskobik Değerlendirilmesi. Sted Dergisi 2004; 13(11):422-5.
• Bristow CC et al. The Etiology of Vaginal Symtoms in Rural Haiti. Int J STD AIDS 2014; 25(9):669-75.
• Cangöl E, Tokuç B. Jinekoloji Polikliniğine Başvuran Kadınlarda Genital Enfeksiyon Sıklığı ve Genital Hijyen Davranışları. F. N. Hemşirelik Dergisi 2013; 21(2):85-91.
• Chirenje ZM et al. The Etiology of Vaginal Discharge Syndrome in Zimbabwe Results from the Zimbabwe STI Etiology Study. Sexually Transmitted Diseases 2017; 45(6):422–8.
• Çalışkan D ve ark. Park sağlık ocağı bölgesinde 15-49 yaş grubu kadınlarda vajinal duş sıklığı ve etkili faktörler üzerinde çalışma Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 1996; 49(2):73-80.
• Çelik A ve ark. Serviko-Vajinal Pap Smear Taramasında Trichomonas Vaginalis, Candida ve Gardnerella Vaginalis Sıklığının Yaşa Göre Değerlendirilmesi. Fırat Tıp Dergisi 2013; 18(1):44-7.
• Çetinkaya Ü ve ark. Vajinal Akıntılı Kadınlarda Akıntı Türüne Göre Trichomonas Vaginalis Pozitifliği. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi 2011; 31(5):1094-9.
• Dalbudak S, Bilgili N. GATA Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniğine Başvuran Kadınların Genital Hijyen Davranışları ve Bu Davranışların Vajinal Enfeksiyona Etkisi. Gülhane Tıp Fakültesi Dergisi 2012; 55:281-7.
• Daldal N ve ark. Malatya’da Konsomatris Olarak Çalışan Kadınlarda Trichomonas Vaginalis İnsidansi. İnonü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2002; 9(1):21-4.
• Daşıkan Z ve ark. Genital Akıntı Şikayeti ile Polikliniğe Başvuran Kadınların Genital Hijyen Uygulamaları. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2015; 4(1):113-24.
• Değirmenci A. Vajinal Akıntı Şikayeti İle Başvuran Olgularda Bakteriyel Vajinozis Sıklığının Saptanması, Tanıda Kullanılan Amsel Kriterlerinin Sensitivite Spesifisitelerinin Belirlenmesi ve Bakteriyel Vajinozis İçin Risk Faktörlerinin Değerlendirilmesi. Haydarpaşa Numune ve Eğitim Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Koordinatörlüğü, Uzmanlık tezi, 2015.
• Ersun H. Emek Aile Hekimliği Merkezi’ne Başvuran 15-49 Yaş Arası Vajinal Akıntılı Kadınlarda Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyon Sıklığı. Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Uzmanlık Tezi, 2008.
• Fule SR et al. Detection of Phospholipase Aktiviteye of Candida Albicans and Non Albicans İsolated From Women of Reproductive Ağı With Vulvovaginal Candidiasis in Rural Area. Indıan Journal of Medical Microbiology 2015; 33(1):92-5.
• Günay T, Aksakoğlu G. Bakteriyel Vaginozis. TTB Sted 2002; 11(9):369-70.
• Hacıalioğlu N ve ark. Erzurum Ana Çocuk Sağlığı Ve Aile Planlaması Merkezine Başvuran Kadınlarda Genital Yol Enfeksiyonların Sıklığı Ve Risk Faktörleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2000; 3(2):11-8.
• Kaya Aycan Ö ve ark. Bir Üniversite Hastanesi Jinekoloji Polikliniğine Başvuran Kadınlarda Parazitolojik Ve Sitolojik Yötemlerle Trichomonas Vaginalis Araşırılması. Konuralp Tıp Dergisi 2015; 7(3):146-8.
• Kaymak Y ve ark. Polikliniğimize Vajinit Yakınmasi ile Başvuran Hastalarda Vajinal Akıntı Etkenlerinin Araştırılması. Gazi Tıp Dergisi 2005; 16(3): 114-20.
• Koştu N, Taşçı Beydağ K. Jinekoloji Polikliniğine Başvuran Kadınların Genital Hijyen Davranışları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009; 12(1):66-71.
• Ijasan O et al. The Prevalence And Risk Factors For Trichomonas Vaginalis İnfection Amongst Human İmmunodeficiency Virus-İnfected Pregnant Women Attending The Antenatal Clinics of a University Teaching Hospital İn Lagos, South-Western. Nigerian Postgraduate Medıcal Journal 2018; 25(1):21-6.
• Orbak Z. Vulvovajinit. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Adölesan Sağlığı II. Sempozyum Dizisi 2008; 63:95-7.
• Owen MK, Clenney TL. Management of Vaginitis. American Family Physician 2004; 70(11):2125-32.
• Ozan H, Özerkan K. Vajinal akıntıya hastaların yaklaşımı. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2008; 34(2):53-4.
• Östan İ ve ark. Manisa’da Vajinal Akıntılı Kadınlarda Trichomonas Vaginalis Sıklığı. Türkiye Parazitoloji Dergisi 2005; 29(1):7-9.
• Rahman S. Elazığ Sara Hatun Kadın Doğum Hastanesi Polikliniklerine Genital Akıntı Nedeni ile Başvuran Kadınlarda Sık Görülen Bazı Genital Yol Enfeksiyonları ve Etkileyen Faktörler. FÜ, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2008.
• Ranjan R et al. Evaluatıon of Who Dıagnostıc Algorithm for Reproductıve Tract Infectıons Amang Married Women. Indıan Journal of Community Medicine 2003; 28(2):81-4.
• Tamer Sönmez G ve ark. Doğum Kontrol Yöntemleri ile Trichomonasis Arasındaki İlişki. Türkiye Parazitoloji Dergisi 2009; 33(4):266 –9.
• Xie HY et al. Probiotics For Vulvovaginal Candidiasis İn Non-Pregnant Women. Cochrone Database Of Systematic Reviews. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6486023/ . Erişim tarihi: 20.01.2019.
• Yurttaş A ve ark. İdrar Yolu Enfeksiyonu Geçiren 15-49 Yaş Arası Kadınların Perine Bakımı Uygulamalarının İncelenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2018; 9(3):297-301.
• Zincir H, Temel BA. RİA’ya Özel Danışmanlık İlkesine Göre RİA Uygulaması, Genital Hijyen Eğitimi ve Vulvovajinal Enfeksiyonların Görülme ilişkisi. Sağlık Bilimleri Dergisi 2010; 19(1):60-7.