Bir Tıp Fakültesi Hastanesinde Kesici Delici Alet Yaralanma Bildirimlerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 3, 506 - 515, 10.10.2024

Esra Çiçek , Mahmut Talha Uçar , Hasan Küçükkendirci

https://doi.org/10.62425/esbder.1470609

Öz

Amaç: Bu çalışma, bir tıp fakültesi hastanesinde çalışan sağlık personelinin kesici ve delici alet yaralanmalarını değerlendirmeyi amaçlamaktadır.
Yöntemler: Necmettin Erbakan Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nin Kalite Birimi kayıtlarından, 2013-2023 yıllarını kapsayan Kesici-Delici Alet Yaralanma Bildirim, Eğitim ve Takip Formları retrospektif olarak incelenmiştir.
Bulgular: Kesici ve delici alet yaralanmalarının %56,5’i kadın personelde gerçekleşmiştir. Kazalar, en çok stajyerlerler ve hemşireler arasında meydana gelmiştir. Yaralanmalar en sık klinik servisler, yoğun bakım üniteleri ve acil polikliniğinde görülmüştür. İğne uçları %89,1 oranıyla en sık yaralanmaya neden olan alet olmuştur. Yaralanmaların %90,5’i ellerde meydana gelmiştir. Yaralanma sırasında kişisel koruyucu ekipman kullananların oranı %90,9’dur. Kaza sırasında kesici ve delici aletlerin kontaminasyon oranı %95,7 olarak belirlenmiştir. Kontamine aletlerle meydana gelen kazalarda yapılan serolojik değerlendirmelerde, hastaların %15,9’unda Hepatit B, %9,5’inde Hepatit C, %3,2’sinde HIV, ve %0,9’unda Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) tespit edilmiştir. Yıllara göre kaza sıklığı incelendiğinde, yaralanma oranlarında artış olduğu ve bazı sağlık çalışanlarının birden fazla kez kaza geçirdiği görülmüştür.
Sonuç: Hastane sağlık personelinin kesici delici alet yaralanmaları bir çok değişken açısından önemli epidemiyolojik bulguya sahiptir. Bu bulgular, yaralanmaların önlenmesi ve sağlık çalışanlarının korunması için eğitimlerin ve güvenlik önlemlerinin güçlendirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hastane, sağlık personeli, meslek kazası

Etik Beyan

Necmettin Erbakan Üniversitesi İlaç ve Tıbbi Cihaz Dışı Araştırmalar Etik Kurul Kararı, Karar Sayısı:2024/4766 ve Toplantı Tarihi: 19 Ocak 2024

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

yok

Evaluation of Sharps Injury Notifications in a Medical Faculty Hospital

Öz

Objective: This study aims to evaluate the sharp and piercing injuries of healthcare personnel working in a medical faculty hospital.
Methods: Sharps Injury Notification, Training and Follow-up Forms covering the years 2013-2023 were retrospectively examined from the Necmettin Erbakan University hospital's Quality Unit records.
Results: 56.5% of sharp and needle injuries occurred in female personnel. Accidents occurred mostly among interns and nurses. Injuries were most frequently seen in clinical services, intensive care units and emergency clinics. Needle tips were the most common tool causing injuries with a rate of 89.1%. 90.5% of injuries occurred in the hands. The rate of those using personal protective equipment during the injury was 90.9%. The contamination rate of sharp and needle injuries during the accident was determined as 95.7%. In serological evaluations performed in accidents involving contaminated tools, Hepatitis B was detected in 15.9% of patients, Hepatitis C in 9.5%, HIV in 3.2% and Crimean-Congo Hemorrhagic Fever (CCHF) in 0.9%. When the frequency of accidents was examined by year, it was seen that there was an increase in injury rates and that some healthcare workers had accidents more than once.
Conclusion: Sharp object injuries among hospital healthcare personnel have important epidemiological findings in terms of many variables. These findings emphasize the need for strengthening training and safety measures to healthcare workers.

Anahtar Kelimeler

Hospital medical staffs, needlestick injuries, occupational accidents

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Akkaya, S., Şengöz, G., Pehlivanoğlu, F., Güngör-Özdemir, E., Akkaya-Tek, Ş. (2014). Kesici ve delici alet yaralanmalarıyla ilgili anket sonuçlarının değerlendirilmesi. Klimik Dergisi, 27(3), 95-98.
• Akyıldız, Ö. (2022). Özel bir hastanede sağlık çalışanlarında kesici-delici alet yaralanmalarının değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 19(3), 551-555. doi: 10.35440/hutfd.1138342
• Auta, A., Adewuyi, E. O., Tor-Anyiin, A., Edor, J. P., Kureh, G. T., Khanal, V., Oga, E., & Adeloye, D. (2018). Global prevalence of percutaneous injuries among healthcare workers: a systematic review and meta-analysis. International Journal of Epidemiology, 47(6), 1972–1980. https://doi.org/10.1093/ije/dyy208
• Çakar, M., Yıldırım Şişman, N., & Oruç, D. (2019). Hemşirelik öğrencilerinin klinik uygulamalarında karşılaştıkları sağlık riskleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 12(2), 116-125.
• Çelik, N., Ünal, O., Çelik, O., Soylu, A. (2017). Hastanemizdeki sağlık çalışanlarında dört yıllık kesici delici alet yaralanmalarının değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri J Med Sci, 37(2), 61-67.
• Dizili-Yelgin, C., Çıkman, A., Karakeçili, F., Gülhan, B., Aydın, M. (2018). Bir eğitim ve araştırma hastanesinde kesici ve delici alet yaralanmalarının değerlendirilmesi. Klimik Dergisi, 31(3), 200-204.
• Doğan Merih, Y., Yaşar Kocabey, M., Çırpı, F., Bolca, Z., Cerrah Celayir, A. (2009). Bir devlet hastanesinde 3 yıl içerisinde görülen kesici-delici alet yaralanmalarının epidemiyolojisi ve korunmaya yönelik önlemler. Zeynep Kamil Bülteni, 40(1), 11-15.
• Elseviers, M. M., Arias Guillen, M., Gorke, A., Arens, H. J. (2014). Sharps injuries amongst healthcare workers: review of incidence, transmissions and costs. Journal of Renal Care, 40(3), 150-156
• Evik, G., Uslu, M., Kaya, Ş. (2015). Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi sağlık çalışanlarında kesici delici alet yaralanmalarının değerlendirilmesi. Mediterranean Journal of Infection Microbes and Antimicrobials, 4(4), 9-9. doi:10.4274/mjima.2015.9.
• Ghanei Gheshlagh, R., Aslani, M., Shabani, F., Dalvand, S., & Parizad, N. (2018). Prevalence of needlestick and sharps injuries in the healthcare workers of Iranian hospitals: an updated meta-analysis. Environmental Health and Preventive Medicine, 23(1), 44. https://doi.org/10.1186/s12199-018-0734-z
• Hosseinipalangi, Z., et. al. (2022). Global, regional and national incidence and causes of needlestick injuries: a systematic review and meta-analysis. Eastern Mediterranean Health Journal, 28(3), 233–241.
• Karaca, Y. (2013). Sağlık Çalışanlarında İş Sağlığı ve Güvenliği [Yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul]
• Karakoç, Z. Ç., Koçak, Y., Şimşek, B. (2018). Kesici ve delici alet yaralanmaları: Tek merkez deneyimi. Klimik Dergisi, 31(3): 181-184.
• Kaya, Ş., Baysal, B., Eşkazan, A. E., Çolak, H. (2012). Diyarbakır eğitim araştırma hastanesi sağlık çalışanlarında kesici delici alet yaralanmalarının değerlendirilmesi. Viral Hepatit Dergisi, 18(3), 107-110.
• Kepenek, E. & Şahin Eker, H. B. (2017). Bir devlet hastanesinde çalışanlarda meydana gelen kesici ve delici alet yaralanmalarının değerlendirilmesi. Klimik Dergisi, 30(2), 78-82.
• Okutan, Ş. & Sarıtaş, S. (2018). Cerrahi birimlerde çalışan hemşirelerin delici-kesici alet yaralanması konusundaki bilgi ve uygulamalarının belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(1), 1-11.
• Olgun, S., Khorshıd, L., & Eşer, İ. (2014). Hemşirelerde kesici-delici alet yaralanması sıklığının ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 30(1), 34-48.
• Panlilio, A. L., Orelien, J. G., Srivastava, P. U., Jagger, J., Cohn, R. D., Carco, D. M. (2004). The NaSH Surveil¬lance Group; the EPINet Data Sharing Network. Estimate of the annual number of per¬cutaneous injuries among hospital-based healthcare workers in the United States, 1997-1998. Infect Control Hosp Epidemiol, 25(7), 556-562.
• Sağlık Bakanlığı. (2022). Ulusal Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Ağı (USHİESA) Özet Raporu 2022. (Erişim tarihi: 25.08.2024) chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/bulasici-hastaliklar-ve-erken-uyari-db/Dokumanlar/Raporlar/USHIESA_OZET_RAPORU_2022.pdf
• Satılmış, Ö. & Şahin, M. N. (2019). Bir üçüncü basamak göz hastanesinde 2006-2018 arasındaki kesici ve delici alet yaralanmaları. Klimik Dergisi, 32(1), 8-12.
• Savcı, C., Şerbetçi, G., Kılıç, Ü. (2018). Sağlık disiplini öğrencilerinin iş sağlığı ve güvenliği konusunda eğitim alma ve iş kazasına maruz kalma durumu. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(5), 36-47. doi:10.5222/SHYD.2018.036
• Sehmen, E. & Mutlu Yılmaz, E. (2024). Change in medical shaps injury characteristics during the COVID-19 pandemic. J Contemp Med, 14(2), 55-59. doi:10.16899/jcm.1371032
• Suntur, B. M. & Uğurbekler, A. (2020). Üçüncü basamak bir hastanede sağlık çalışanlarında kesici-delici alet yaralanmalarının değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Saglık Bilim Dergisi, 13(1), 1-7.
• Şahinoğlu, M. S., Dindar Demiray, E. K., Alkan, S., Öntürk Akyüz, H. (2023). Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin delici kesici alet yaralanmaları hakkında bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Chron Precis Med Res, 4(1), 101-106. doi: 10.5281/zenodo.7708880
• Tural Büyük, E., Rızalar, S., Yüksel, P., Tetik Yüksel, V. (2016). Öğrencilerin delici kesici aletlerle yaralanma deneyimleri ve bu konuda uygulama alanında yapılan eğitimin bilgi düzeylerine etkisi. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 167-178.
• Vural Doğru, B. & Akyol, A. (2018). Hemşirelik öğrencilerinde kesici ve delici alet yaralanmalarının değerlendirilmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(1), 59-66.
• Yaman Karadam, S., Çoban, B., Yılmaz, M. (2023). Özel bir hastanede sağlık çalışanlarının kesici delici alet yaralanmaları ve deri-mukoza temaslarının değerlendirilmesi. Karaelmas İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, 7(1), 47-54. doi: 10.33720/kisgd.1222872
• Yılmaz, G. R., Güven, T., Bekgöz, A. G., Türk Öztürk, G., Güner, R. Koçan Tufan, Z., Civelek Eser, F., Taşyaran, M. A. (2014). Üçüncü basamak bir hastanede sağlık personelinde kesici-Delici Alet Yaralanmaları ve Kan/Vücut Sıvılarıyla Temas. Flora, 19(2), 85-90.
• Yorulmaz, M., Evirgen, H., Yıldız, A. (2017). Kesici-delici alet yaralanma oranı değerlendirmesi: Bir kamu hastaneler birliği örneği. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(6), 245-254.