İslam Ticaret Hukuku Açısından Mal Kavramının Tasnifine Yeni bir Yaklaşım

Yıl 2016, Sayı: 32, 113 - 130, 30.05.2016

Ahmet Bayraktar

Öz

İslam ticaret hukuku
dinin hayata en çok müdahil olduğu alanlardan bir tanesidir. Sosyal hayatın en
temel dinamiklerinden birini oluşturan alışverişin nasıl yapılacağı ve
yapılmayacağı ile ilgili direktifler bu hukukun içinde gelişmiştir. Hangi mal
ya da ürünlerin alışverişe konu olacağı, İslam ticaret hukukunda mal kavramının
tasnifi meselesinde ortaya çıkmaktadır. Kadim ulema bu tasnifi üç alanda
kurgulamıştır. Bu çalışmada bu tasnife yeni bir yaklaşım ve üç ayrım daha
getirilmesini teklif edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Mal, menfaat, maddi-gayri maddi mal, adi-nitelikli mal, fıtrî -gayri fıtrî mal, İslam ticaret hukuku, helal sertifikalama

A New Approach to the Categorization of Property Concept according to Islamic Commercial Law

Öz

Islamic commercial law is one of the areas in which
religion takes part along the life. The instructions about how marketing should
be done or not, which constitute one of the dynamics of social life, have been
developed in this law system. In Islamic commercial law, which goods or
products can be a subject to marketing or not has been discussed in the matter
of categorization of the properties. 
Traditional scholars have built this categorization in three areas. In
this study, we aim to bring three new criteria for this categorization as a new
approach.

Anahtar Kelimeler

Properties, benefit, corporal/incorporal properties, common/quailified products, Islamic commercial law, halal certification

Kaynakça

• Az, Mehmet Ata, İlahi Basitlik Bağlamında Tanrı’nın Bilinebilirliği İbn Sina ve Thomas Aquinas Örneği, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara, 2013.
• Bircan, Hasan Hüseyin, İbn Sina’da Tanrı-Evren İlişkisi, Van, 2010.
• Cevizci, Ahmet, “Basit Maddesi”, Felsefe Sözlüğü, İstanbul, 1999.
• Deniz, Gürbüz, Kelam-Felsefe Tartışmaları, Ankara, 2009, s. 133.
• Fahrettin er Razi, Tefsir-i Kebir, (Çev. Suat Yıldırım, Sadık Kılıç, Lütfullah Cebeci, C. Sadık Doğru), Ankara, 1988, c. 23.
• Güney, Ahmet Faruk, “Bir Felsefi Tefsir Örneği Olarak Ahmet Hamdi Akseki’nin İbn Sina’nın İhlas Suresi Tefsiriyle İlgili Telif Ettiği Tercüme ve Şerh”, Kutadgubilig Felsefe-Bilim Araştırmaları Dergisi, sayı. Ekim 2011.
• Güney, Ahmet Faruk, İbn Sina’dan Elmalı’ya İhlas Suresi Felsefi Tefsir Geleneği, basılmamış doktora tezi, İstanbul, 2008.
• İbnManzur, Lisanü’l Arab, Beyrut, trs. c. 3.
• İbn Arabi, Marifet ve Hikmet (Çev. Mahmut Kanık), İstanbul, 1995.
• Terkan, Fehrullah, Çatışmanın Dinamikleri Din ve Felsefe Uzlaşmazlığı Üzerine, Ankara, 2007.
• İbn Rüşd, Tehafütü’t Tehafüt (Tutarsızlığın Tutarsızlığı), Çev: Kemal Işık, Mehmet Dağ, İstanbul, 1998.
• İbn Sina, İlahiyat’ı Şifa Metafizik, (Çev. Ekrem Demirli, Ömer Türker), İstanbul, 2011.
• ………., Kitabu’n Necat, Beyrut, 1982.
• ………., el İşarat ve’t Tenbihat, (Çev. Muhittin Macit, Ali Durusoy, Ekrem Demirli), İstanbul, 2001.
• ………, Metafizik, (Çev. Ekrem Demirli, Ömer Türker), İstanbul, 2011.
• ………, Kitabu’ş-şifa Oluş ve Bozuluş (Çev. Muammer İskenderoğlu), İstanbul, 2008.
• ………, “Er Risaletu’l Arşiyye fi Hakiki’t Tevhid ve İsbati’n Nübüvve” Felsefe Metinleri (Çev. Mahmut Kaya), İstanbul, 2007.
• Kutluer, İlhan, İbn Sina Ontolojisinde Zorunlu Varlık, İstanbul, 2002.
• Macit, Muhittin, İbnSinada Metafizik ve Meşşai Gelenek, İstanbul, 2012.
• Maraş, İbrahim, “İbn Sina Felsefesinde Bir (Vahid) ve Birlik (Vahde) Anlayışı” Dini Araştırmalar, Eylül-Aralık 2007, c. 10, sayı 30.
• Okumuş, Mesut, Kur’an’ın Felsefi Okunuşu İbn Sina Örneği, Ankara, 2003
• Wisnovsky, Robert, İbn Sina Metafiziği Kaynakları ve Gelişimi, (Çev. İbrahim Halil Üçer), İstanbul, 2010.