Arab Poets’ Panegyric Odes to Ottoman Sovereigns

Yıl 2023, Sayı: 50, 859 - 876, 30.09.2023

Esat Ayyıldız

https://doi.org/10.37697/eskiyeni.1302129

Öz

This study aims to examine the rich tradition of panegyric odes composed by Arab poets in honor of Ottoman sovereigns, highlighting the historical, cultural, and political context that gave rise to this distinctive form of literary expression. The paper seeks to explore the reciprocal relationship between Arab poets and the Ottoman Empire, shedding light on how these poets paid tribute to the imperial majesty, conveyed the sultans’ might, and helped to legitimize their rule. By focusing on a diverse range of panegyric odes from the later periods of the Ottoman Empire, the research encompasses the evolving dynamics of power, patronage, and poetic expression that underpinned this unique interaction between Arab poets and the Ottoman court. The primary purpose of the study is to offer a comprehensive analysis of the thematic and stylistic features of these panegyric odes, elucidating the creative strategies employed by Arab poets to extol the virtues of the Ottoman sultans and to articulate their own political, social, and religious allegiances. The paper utilizes historical, literary, and textual analysis, to examine panegyric poetry’s role in fostering cultural exchange and diplomatic communication between the Arab and Ottoman worlds, and its function in bolstering imperial ideology and projecting the Ottoman state’s image. This paper further delves into the critical intersections of politics, religion, and artistic expression within these odes, illuminating how the poets navigated these spheres to construct a nuanced portrait of Ottoman rule. By interpreting the subtexts, allegories, and metaphors employed within these poems, the research uncovers the profound philosophical, spiritual, and cultural paradigms that underscored the political landscapes of the time. Through this lens, the panegyric odes emerge as invaluable literary artifacts that bear testimony to the grandeur of the Ottoman Empire and the intricate socio-political relationships that existed between the Arab poets and the Ottoman court.

Anahtar Kelimeler

Arabic Language and Literature, Arabic Poetry, Panegyric, Ottoman Empire, Ottoman Sovereigns

Arap Şairlerin Osmanlı Hükümdarlarına Övgü Şiirleri

Öz

Bu çalışma, Arap şairler tarafından Osmanlı hükümdarları onuruna yazılan zengin kaside geleneğini incelemeyi ve bu kendine özgü edebî ifade biçimini ortaya çıkaran tarihsel, kültürel ve siyasî bağlamı vurgulamayı amaçlamaktadır. Makale, Arap şairler ile Osmanlı İmparatorluğu arasındaki karşılıklı ilişkiyi keşfetmeyi amaçlamakta ve bu şairlerin imparatorluğun ihtişamına saygı gösterme, sultanların kudretini betimleme ve yönetimlerini meşrulaştırmaya yardımcı olma yollarına ışık tutmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerine ait çeşitli kasidelere odaklanan araştırma, Arap şairler ile Osmanlı sarayı arasındaki etkileşimin temelini oluşturan güç, himaye ve şiirsel ifadenin değişen dinamiklerini kapsamaktadır. Çalışmanın temel amacı, Arap şairlerin Osmanlı sultanlarının erdemlerini yüceltmek ve kendi siyasî, sosyal ve dinî bağlılıklarını ifade etmek için kullandıkları stratejileri aydınlatarak, bu methiyelerin tematik ve üslup özelliklerinin kapsamlı bir analizini sunmaktır. Tarihsel, edebî ve metinsel analizlerden faydalanan makale, methiye şiirinin Arap ve Osmanlı dünyası arasındaki kültürel alışverişi ve diplomatik iletişimi teşvik etmedeki rolünü ve imparatorluk tasavvurunu destekleme ve Osmanlı devletinin imajını yansıtma işlevini incelemektedir. Bu makale ayrıca bahse konu olan kasidelerde siyaset, din ve sanatsal ifadenin kritik kesişim noktalarını inceleyerek şairlerin Osmanlı yönetiminin incelikli bir portresini oluşturmak için bu alanlarda nasıl hareket ettiklerini aydınlatmaktadır. Yapılan araştırma, bu şiirlerde kullanılan alt metinleri, alegorileri ve metaforları yorumlayarak, dönemin siyasî manzarasını gözler önüne seren derin felsefi, manevi ve kültürel paradigmaları ortaya çıkarmaktadır. Bu mercek sayesinde mezkûr kasideler, Osmanlı İmparatorluğu’nun ihtişamına ve Arap şairler ile Osmanlı sarayı arasında var olan girift sosyo-politik ilişkilere tanıklık eden kıymetli edebî eserler olarak tezahür etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Arap Dili ve Edebiyatı, Arap Şiiri, Methiye, Osmanlı İmparatorluğu, Osmanlı Hükümdarları

Kaynakça

• Abou-El-Haj, Rifaat Ali. “The Social Uses of the Past: Recent Arab Historiography of Ottoman Rule”. International Journal of Middle East Studies 14/2 (1982), 185-201.
• Boca, Angelo Del. Mohamed Fekini and the Fight to Free Libya. trans. Anthony Shugaar. New York: Palgrave Macmillan, 2011.
• Duran, Alev –Köse, İsmail. “Lajos Kossuth ve Macar Mülteciler”. Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Dergisi 6 (2017), 291‐314.
• Fazlıoğlu, Şükran. Arap Romanında Türkler. İstanbul: Küre Yayınları, 2nd Edition, 2015.
• Ḥarb, Muḥammad. al-‘Uthmānīyyūn fī al-tārīkh wa al-ḥaḍāra. Cairo: Al-Markaz al-Miṣrī li-l-Dirāsāt al-Uthmāniyya wa Buḥūth al-‘Ālam al-Turkī, 1414/1994.
• Hathaway, Jane - Karl Barbir. The Arab Lands Under Ottoman Rule, 1516-1800. London – New York: Routledge Taylor & Francis Group, 2008.
• Ibrāhīm, Ḥāfiẓ. Dīwān Ḥāfiẓ Ibrāhīm. ed. Aḥmad Amīn et al. s.l.: al-Hay’a al-Miṣriyya al-‘Āmma lil’l-Kutub, 3th Edition, 1987.
• Khouri, Mounah A. Poetry and the Making of Modern Egypt. Leiden: E. J. Brill, 1971.
• Mugheid, Turki. Sultan Abdulhamid II. im Spiegel der arabischen Dichtung: Eine Studie zu Literatur und Politik in der Spätperiode des Osmanischen Reiches. Berlin: Klaus Schwarz Verlag, 1987.
• Polat, İbrahim Ethem. “Arap Edebiyatı Üzerinden Türk Tarihine Bir Bakış”. 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi. ed. Zeki Dilek et al. 317-332. Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları, 2009.
• Shawqī, Aḥmad. al-Shawqiyyāt. Windsor: Hindawi, 2020.
• Soliman, Abdelkarim Amin Mohamed. “Rithā’ al-Khilāfa al-‘Uthmāniyya fī al-Shi‘r al-Miṣrī al-Ḥadīth”. Bayburt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 10 (2019), 33-62.
• Uyar, Mesut. “Ottoman Arab Officers between Nationalism and Loyalty during the First World War”. War in History 20/4 (2013), 526-544.
• Ürün, Ahmet Kâzım. 1868-1932 Mısır’da Türk Bir Şair: Ahmet Şevki. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2002.
• Ürün, Ahmet Kâzım. Modern Arap Edebiyatı. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları, 2015.
• Watenpaugh, Heghnar Zeitlian. “An Uneasy Historiography: The Legacy of Ottoman Archi-tec-ture in the Former Arab Provinces”. Muqarnas 24 (2007), 27-43.
• Yazıcı, Hüseyin. “Hâfız İbrâhim”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 15/91-92. İstanbul: TDV Yayınları, 1997.
• Yazıcı, Hüseyin. “Mısırlı Bir Arap Şairi Ahmed Şevki ve Şiirlerinde Sultan II. Abdulhamid”. İlmî Araştırmalar 4 (1997), 179-192.
• Yıldız, Ahmet. “Hafız İbrahim'in Şiirlerinde Türk İmajı”. Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi 13/25 (2018), 195-212.
• Ziriklī, Khayr al-Dīn. al-A‘lām. 8 Volumes. Beirut: Dār al-‘Ilm lil-Malāyīn, 2002.