The Idea of Unity or Disunity of Sciences: The Case of Fodor and Dupre

Yıl 2024, Sayı: 53, 479 - 495, 30.06.2024

Ömer Fatih Tekin

https://doi.org/10.37697/eskiyeni.1401975

Öz

The debate over the unity or division of sciences is a significant topic in the history and philosophy of science. From ancient philosophers to today, scientists have attempted to unify, classify, or segment the sciences. Greek philosophers approached this issue through the concepts of “One” and “Many.” For instance, Parmenides focused on static substances, whereas Heraclitus emphasized becoming and flux. Empedocles pointed to the four elements, Democritus to atoms, Pythagoras to numbers, Plato to forms, and Aristotle to categories. In the Islamic world, Ibn Khaldun expanded the unity of sciences through social sciences, while Avicenna classified sciences based on practical and universal aspects. With the return to nature in the 16th century, sciences were reshaped through natural sciences. F. Bacon emphasized the importance of experiment and observation, categorizing sciences in a pyramid. Galileo proposed that nature is structured on mathematical symbols, while Descartes and Leibniz developed their scientific views based on Newtonian physics. Kant evaluated sciences not by searching behind phenomena but as a cognitive unity based on principles. In the modern era, positivism gained prominence. Since the 19th century, thinkers of the Vienna Circle advocated for the unity of sciences, reducing all epistemic activities to positive science. These thinkers envisaged scientific philosophy grounded in physical science. Reductionism was considered the most important method for achieving the unity of sciences. This paper will critique Fodor’s physicalism based on reductionism and defend Dupre’s idea of the disunity of sciences. Dupre argues that the reductionist method cannot be applied to special sciences like biology and that, although occasionally interacting, sciences should be considered independent modes of knowledge with their specific domains and methods. The paper will begin by presenting the historical development of the unity of sciences within the context of the philosophy of science, focusing on the views of the Vienna Circle philosophers. It will examine the thoughts of neo-positivist philosophers such as Carnap (1928, 1934) and Nagel (1961) on the unity of sciences, Hempel’s nomological-deductive explanation model (1965), and the claims of Oppenheim/Putnam (1958) regarding the unity of sciences. Subsequently, Fodor’s views on the unity of sciences will be evaluated, and physicalism based on reductionism will be analysed. After discussing the shortcomings and errors of this view, Dupre’s argument for the disunity of sciences will be examined, particularly highlighting the inapplicability of reductionism in special sciences like biology. Ultimately, it will be argued that, rather than achieving a unified science reduced to physical laws, the contemporary understanding of science is better served by recognizing the distinct and autonomous nature of different scientific fields.

Anahtar Kelimeler

Philosophy, Unity of Science, Disunity of Science, Physicalism, Reduction, Fodor, Dupre

Bilimlerin Birliği ya da Bölünmüşlüğü Düşüncesi: Fodor ve Dupre Örneği

Öz

Bilimlerin birliği veya bölünmüşlüğü tartışması, bilim tarihi ve felsefesi açısından önemli bir konudur. İlkçağ filozoflarından günümüze kadar, bilim üzerine düşünen filozoflar ve bilim insanları, bilimleri birleştirmeye, sınıflandırmaya veya bölümlendirmeye çalışmışlardır. Yunan filozofları, “Bir” ve “Çok” kavramları üzerinden bu konuya yaklaşmışlardır. Örneğin, Parmenides statik töze odaklanırken, Herakleitos oluş ve akışı vurgulamıştır. Empedokles dört elementi, Demokritos atomları, Pisagor sayıları, Platon biçimleri, Aristoteles ise kategorileri önemsemiştir. İslam coğrafyasında ise İbn-i Haldun, bilimlerin birliğini sosyal bilimler üzerinden genişletmiş, İbn-i Sina ise bilimleri pratik ve evrensel açıdan sınıflandırmıştır. 16. yüzyılda doğaya dönüş ile birlikte bilimler, doğa bilimleri üzerinden yeniden şekillenmiştir. F. Bacon, deney ve gözlemin önemini vurgulamış, bilimleri piramit şeklinde sıralamıştır. Galileo, doğanın matematiksel sembollerle kurulu olduğunu öne sürmüş, Descartes ve Leibniz ise Newton fiziği üzerinden bilimsel görüşler geliştirmişlerdir. Kant, bilimleri fenomenlerin arkasında değil, ilkeler üzerinden bir bütünlük olarak değerlendirmiştir. Modern dönemde, pozitivizm öne çıkmıştır. 19. yüzyıldan itibaren, Viyana çevresi düşünürleri, bilimlerin birliğini savunarak bütün bilme etkinliklerini pozitif bilime indirgeyen bir yaklaşım benimsemişlerdir. Bu düşünürler, bilimsel felsefeyi fizik bilimine dayandırmışlardır. İndirgemecilik, bilimlerin birliğini sağlamak için en önemli yöntem olarak görülmüştür. Makalede, Fodor’un indirgemecilik yöntemine dayanan fizikalizm görüşü eleştirilecek ve Dupre’nin bilimlerin bölünmüşlüğü düşüncesi savunulacaktır. Dupre, indirgemecilik yönteminin biyoloji gibi özel bilimlerde uygulanamayacağını ve bilimlerin birbirleriyle temas etseler de kendi özel çalışma alanları ve yöntemleri olan bağımsız bilme biçimleri olarak kalması gerektiğini savunmaktadır. Makalede, bilimlerin birliği düşüncesinin tarihsel gelişimi ve Viyana Çevresi filozoflarının görüşleri tartışılacak, Carnap, Nagel, Hempel ve Oppenheim/Putnam’ın görüşleri incelenecektir. Son olarak, Dupre’nin bilimlerin bölünmüşlüğü düşüncesi ele alınacak ve fizik bilimine indirgenen bir birliğin aksine, bilimlerin bölünmüş bir durumda konumlanmasının daha makul bir görüş olduğu savunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Felsefe, Bilimlerin Birliği, Bilimlerin Bölünmüşlüğü, Fizikalizm, İndirgeme, Fodor, Dupre

Kaynakça

• Batur, Behçet. “İbn Halduncu Perspektiften Tarihin Yasaları: Şehirleşme ve Sekülerleşme“. Eskiyeni 52 (Mart 2024), 101-114.
• Carnap, Rudolf. Der Logische Aufbau der Welt. Leipzig: Felix Meiner Verlag, 1928.
• Carnap, Rudolf. The Unity of Science. London: Kegan Paul, Trench, Trubner, and Co, 1934.
• Cat, Jordi. “Unity of Science”. The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Fall 2017 Edition). Editör Edward Nouri Zalta. 29.12.2023. http://plato.stanford.edu/archives/fall2017/entries/scientific-unity/2017.
• Dupré, John. “The Disunity of Science”. Mind 92 (1983), 321–346.
• Dupré, John. “Methodological Individualism and Reductionism in Biology”, Canadian Journal of Philosophy Supplementary Volume. 20 (1994), 165-184, http://dx.doi.org/10.1080/00455091.1994.10717398
• Dupré, John. The Disorder of Things: Metaphysical Foundations of the Disunity of Science. Cambridge, MA: Harvard University Press, 1995.
• Dupré, John. Processes of Life: Essays in the Philosophy of Biology, Oxford: Oxford University Press, 2012.
• Erdoğan, Eyüp. “Mantıkçı Pozitivizmden Eleştirel Rasyonalizme Giden Süreçte Duyum-Akıl Çekişmesi”. Özne 9 (2008), 9-19.
• Feyerabend, Paul. Yönteme Hayır.(Çev. Ahmet İnam), İstanbul: Paradigma Yayınları, 1987.
• Fleck, Ludwik. (de) Entstehung ve Entwicklung einer wissenschaftlichen Tatsache? Einfürung in die Leher vom Denkstil und Denkkollektiv, B. Schwabeund Co., Verlagbuchhandlung, Basel, 1935.
• Fodor, Jerry. “Special Sciences (Or: The Disunity of Science as a Working Hypothesis)”. Synthese 28 (1974), 77–115.
• Fodor, Jerry. “Special Sciences: Still Autonomous After All These Years”. Philosophical Perspectives 11 (1997), 149–163.
• Hempel, C. Gustav. and Oppenheim., Paul. “Studies in the Logic of Explanation”. Philosophy of Science 15 (1948), 135–175.
• Hempel, C. Gustav. Aspects of Scientific Explanation. New York: Free Press, 1965.
• Kayalıgil, M. Cem. “Bilimin Birliği Tezi ve Sosyal Bilimler Yasaları”. ViraVerita E-Dergi: Disiplinlerarası Karşılaşmalar (2019), 106-127.
• Kızılçelik, Sezgin. Pozitivizm ve Eleştiricileri Sosyolojinin Pozitivist Kimliği Üzerine. İzmir: Saray Kitapevleri, 1996.
• Kincaid, Harold. “Defending Laws in the Social Sciences”. Philosophy of the Social Sciences 20/1 (1990), 56-83.
• Kuhn, S. Thomas. Bilimsel Devrimlerin Yapısı. (Çev. Nilüfer Kuyaş), İstanbul: Kırmızı Yayınları, 1991.
• Magee, Bryan. Karl Popper’in Bilim Felsefesi ve Siyaset Kuramı. (Çev. Mete Tuncay), Ankara: Milli Eğitim Yayınları, 1993.
• Magee, Bryan. Yeni Düşün Adamları. (Çev. Mete Tuncay), İstanbul: Remzi Kitapevi, 1979.
• Nagel, Ernst. The Structure of Science: Problems in the Logic of Scientific Explanation. New York: Harcourt, Brace & World, 1961.
• Oppenheim, Paul. and Putnam, Hilary. “Unity of Science as a Working Hypothesis”. Minnesota Studies in the Philosophy of Science 2 (1958), 3–36.
• Rosenberg, Alex. The Structure of Biological Science. Cambridge: Cambridge University Press, 1985.
• Rosenberg, Alex. Instrumental Biology, or the Disunity of Science. Chicago: University of Chicago Press, 1994.
• Rosenberg, Alex. Bilim Felsefesi. Çağdaş Bir Giriş. (Çev. İbrahim Yıldız), Ankara: Dipnot Yayınları, 2015.
• Tahko, E. Tuomas. Unity of Science, Elements in Philosophy of Science. Cambridge: Cambridge University Press, 2021.
• Tekin, F. Ömer. Bilim Felsefesinde İlgi Kayması: Popper-Kuhn. Mersin: Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2011.