SAHİPATA VAKIFLAR MÜZESİNDE SERGİLENEN AHŞAP KAPI KANATLARI: SEYYİD HARUN VELİ TÜRBE KAPISI

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 108 - 120, 03.06.2020

Ümmü Büşra Akdeniz

Öz

Mezar yapıları içerisinde çok eskiçağlardan beri birçok araştırma yapılmış ve araştırmaya konu olmuştur. Bize bu imkânı sağlayan şüphesiz Anadolu’nun türbe mimarisi açısından zengin olmasıdır. Gelmiş geçmiş bu topraklarda yaşamış uygarlıkların bize bıraktığı somut delillerdir. Türbe kapıları üzerindeki süslemesi ile bulundukları dönemin sanat üslubunu yansıtmakta ve yapım tekniği, sanat anlayışı, kültürel özellikleri gibi unsurlara bağlı olarak şekil almaktadır. Zamanla zarar görmüş ve kullanılmayacak hale gelmiş bu eserler korunma amacıyla müzelere kaldırılıp muhafaza edilmektedir.
Bu çalışmada mimari yapılar içerisinde önemli bir grubu temsil eden türbelere örnek verilip incelenmiştir. Konya Sahip Ata Müze’si içerisinde ahşap kapılar bölümünde sergilenen ahşap kapılar arasında yer alan Seydişehir Seyyid Harun Veli Türbesi ahşap kapıları süsleme, form ve yapılış şekli, dönemi açısından ele alınmıştır. Kapı ahşap malzemeden imal edilmiştir. Kapı kanatları üçe bölünmüştür. Birinci bölümde kitabe, ikinci bölümde geometrik ve bitkisel süslemenin birlikte kullanıldığı bölüm, son bölümde ise yine ikinci bölümdeki gibi geometrik ve bitkisel bezemeler kullanılıştır. Yapılan bu süslemeler oyma-kabartma tekniği ile uygulanmıştır. Türbe kare planlı piramidal külahlı beylikler Dönemine verilecek örnekler arasında yer almasına rağmen kapısı yapılan çalışmalarda konu olup incelenmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Ahşap, Kapı kanatları, seyyid harun veli türbesi, sahipata vakıfar müzesi

Kaynakça

• ASLANAPA, O., ; KOMAN, M.,, Karaman Devri Sanatı, İstanbul, 1980. ÇETİNASLAN, Mustafa, ‘Konya Sahip Ata Vakıf Müzesi’nde Sergilenen Vakıf Şamdanlar’’, Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.15, Nisan 2016, s. 329‐359. DOĞAN, Kenan, ‘Konya Sahip Ata Külliyesi Ve Vakıf Müzesi’, Vakıflar Dergisi, ARALIK 2012 SAYI: 38, s: 178. ÖGEL, Semra. ‘’Anadolu Ağaç Oymacılığında Mail Kesim’’, Sanat Tarihi Yıllığı, 1965, ss.111-115. ÖNEY, Gönül. Anadolu Selçuklu Mimarisi ve El Sanatları, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 1988, s.112. ÖNDER, Mehmet, Seydişehir'de Seyyid Harun Külliyesi Vakıfları Ve Banisi, s.14. UZ, Mehmet, Ali, Konya Âlimleri ve Velileri, Konya, 2017. ÜNAL Hüseyin, ‘’Seyyid Harun Camii ve Önündeki Üç Kümbet ‘’,İstanbul Üniversiteli Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Yıllığı, Sayı: VI., İstanbul, 1976, s: 45-65. YÜCEL, Erdem, ‘’Ahşap’’, İslam Ansiklopedisi, C:II, 1989, s.181-183.