Öz
Göçerlik, geleneksel dönemde, Doğu Anadolu Bölgesi’nin temel geçim kaynaklarından biridir. Modernleşme sürecinde, geleneksel göçerliğin birçok boyutu köklü bir şekilde değişmiştir. Değişimin sonucunda göçerlik, son birkaç yıldır yeni bir biçimde ortaya çıkmaktadır. Bu yeni göçerlik anlayışı, modern göçerlik olarak tanımlanmaktadır. Çalışmada, modern göçerliğin geleneksel göçerlikten farkı ve ortak özellikleri, modern göçerliğe dönüş nedenleri ve modern göçerliğin aşamaları nitel bir yaklaşımla ele alınıp incelenmektedir. Ayrıca, bölgede göçerliği mümkün ve verimli kılan bölgenin coğrafi potansiyeli de incelenmektedir.
Çalışmada, bölgede ortaya çıkan modern göçebelik tarzını anlamak ve açıklamak amacıyla, Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki göçer topluluklar araştırmanın evreni, Bingöl–Elazığ / Karakoçan sınırını güzergah olarak kullanan göçerler ise örneklem olarak belirlenmiştir. Araştırmada, veri toplama teknikleri olarak gözlem, görüşme ve literatür taraması kullanılmıştır.
Çalışmada, göçerlik faaliyetinin, gelenekselden modernizme geçişte yaşadığı değişimin sonucunda ortaya çıkan modern göçerlik, sosyolojik bir bakışla ele alınmaktadır. Modern göçerlik olgusunun tahlili sonucunda ulaşılan verilerin hem benzer olguların anlaşılmasını kolaylaştıracağı hem de bu konudaki literatürün geliştirilmesine katkıda bulunacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Göçerlik, Geleneksel Göçerlik, Modern Göçerlik, Toplumsal/Sosyal Değişim, Coğrafi potansiyel.
Kaynakça
- Alagöz, Celal Arif (1938), Anadolu’da Yaylacılık, Ankara: Cumhuriyet Halk Partisi Yayını Ankara Halkevi.
- Arslantürk, Zeki ve Amman, M. Tayfun (2013), Sosyoloji, İstanbul: İFAV Yayınları.
- Çakır, Sabri (1989), “Doğu Anadolu Göçerlerinin Sosyo-Ekonomik Sorunları”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sayı, 3, (2).
- Doğan, İsmail (1995), Sosyoloji, Ankara: Sistem Yayınları.
- Dönmezer, Sulhi (1982), Sosyoloji, Ankara: Savaş Yayınları.
- Erinç, Sırrı (1953), Doğu Anadolu Coğrafyası, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
- Eyüboğlu, (Haz.) İsmet Zeki (1998), Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, İstanbul
- Giddens, Anthony (2000), Modernliğin Sonuçları, çev. Ersin Kuşdil, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Gökçe, Birsen (2012), Toplumsal Bilimlerde Araştırma, Ankara: Savaş Yayınları.
- Kongar, Emre (2012), Türk Toplumbilimcileri 1, İstanbul: Remzi Kitapevi.
- Kutlu, M. Muhtar (1987), Şavak Türkmenlerinde Göçer Hayvancılık, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
- Necdet Tunçdilek (1978), Türkiye’nin Kır Potansiyeli ve sorunları, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi Yayınları.
- Taşdelen, H. Musa (1997), Göçerlerin Şehirleşmesi (Beritanlı Aşireti Örneği), İstanbul: Turan Yayıncılık.
- Yalçin, B. C. (1986). Sheep and goats in Turkey. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations.
- Yılmaz, Anıl ve Telci, Cahit (2010), “Türk Kültür Terminolojisinde Göç Kavramı Üzerine”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, cilt 7, Sayı 2.
- Yücel,Talip (1987), Türkiye Coğrafyası, Ankara: Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
- BOA/Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Y.PRK. BŞK.26/85,27 Z 1309 (23 Temmuz1982).
- http://www.cografya.gen.tr/egitim/bolgeler/dogu-anadolu.htm
- http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.
Ayrıntılar
| Bölüm | Makaleler |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Ocak 2016 |
| Gönderilme Tarihi | 22 Ekim 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 |
Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (Electronic Journal of Social Sciences), Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
ESBD Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (Electronic Journal of Social Sciences), Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescil edilmiştir. Marka No:2011/119849.