WELFARE STATE CRISIS in TURKEY: AN ASSESSMENT ON THE BASIS of GREEN CARD HEALTH INSURANCE PROGRAM

Yıl 2017, Cilt: 16 Sayı: 60, 19 - 33, 25.01.2017

Hasan Yüksel

https://doi.org/10.17755/esosder.289648

Öz

Çalışmanın amacı Türkiye’de DYP ve SHP tarafından şekillendirilen, 7. Demirel Hükümeti Koalisyonunca 1992 yılında uygulamaya başlanan ve 30 yıl boyunca uygulamada kalan yeşil kart özelinde refah devleti olmak ile sömürülmek arasındaki ikilemi açıklamaktır. 1990’lı yılların başları gelir seviyesi düşük, özellikle gelirleri kişi başına asgari ücretin üçte birinden az olanlar için yeni bir yasanın çıkışına zemin hazırlamıştır. Bu program hükümet tarafından desteklenmiş; yoksulların, muhtaç durumda olanların korunması; gelir adaletinin sağlanması ve gelirin sosyal statüsü yüksek olanlardan düşük olanlara transfer edilmesi anlamında büyük bir öneme sahiptir. Bir devlet için sosyal devlet ya da refah devleti olmak ile sömürülmek arasındaki dengeyi korumak oldukça zordur. O nedenle, yeşil kart uygulaması da ülke genelinde aynı kaderi yaşamış, devletin sömürüldüğü, ihtiyacı olmayanların dahi bu sosyal yardım programından faydalandırıldığı bir programa dönüşmüştür. 2010 yılının sonu itibariyle Türkiye’de yeşil kartlı olanların sayısı 10 milyonu aşmıştır. Çalışmada refah devleti ideolojisinin temel parametrelerinden hareketle Türkiye’de yeşil kart macerası ve 2012 yılında yapılan yasal düzenleme ile Genel Sağlık Sigortasına (GSS) geçiş ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler: Refah Devleti, Yeşil Kart, Genel Sağlık Sigortası

Kaynakça

• Akyıldız, H. (2012). Sosyal Güvenlik Reformuyla Ulaştığı Son Şekliyle Sosyal Güvenlik Hukuku, Gözden Geçirilmiş Dördüncü Baskı, Ankara: Alter Yayıncılık.
• Alber, J. (1988). “Is There A Crisis of the Welfare State? Cross National Evidence from Europe, North America and Japan”, European Sociological Review, 4, 3, 181-207.
• Allan, J. P. & Scruggs, L. (2004). “Political Partisanship and Welfare State Reform in Advanced Industrial Societies”, American Journal of Political Science, 48, 3, 496-512.
• Alper, Y. (2014). Türk Sosyal Güvenlik Sistemi, Sosyal Sigortalar Hukuku, Güncellemiş 6. Baskı, Bursa: Dora Yayıncılık.
• Andrew, C. (1984). “Women and the Welfare State”, Canadian Journal of Political Science, 667-683.
• Brady, D. (2005). “The Welfare State and Relative Poverty in Rich Western Democracies”, 1967-1997, Social Forces, 83, 4, 1329-1364.
• Brady, D., Seeleib-Kaiser, M. & Beckfield, J. (2005). “Economic Globalization and the Welfare State in Affluent Democracies, 1975-2001”, American Sociological Review, 70, 6, 921-948.
• Brooks, C. & Manza, J. (2006). “Why Do Welfare State Persist?”, The Journal of Politics, 68, 4, 816-827.
• Corpi, W. (2003). “Welfare State Regress in Western Europea: Politics, Institutions, Globalization, and Europeanization”, Annual Review of Sociology, 29, 589-609.
• Çolak, M., & Özer Y. E. (2015). “Sosyal Politika Anlamında Aktif Yaşlanma Politikalarının Ulusal ve Yerel Düzeydeki Analizi”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 55, 115-124.
• Dahm, J., Gombert, T., Krell, C., Petring, A. & Rixen, T. (2012). Welfare State and Social Democracy, Berlin: Friedrich Ebert Stiftung.
• “Defending the Welfare State” (1986). The American Political Science Review, 80, 3, 949-954.
• Diamond, P. A., Lindeman, D. C. & Young, H. (1996). Social Security What Role for the Future?, Washington, USA: National Academy of Social Insurance.
• Freeman, R. B., Topel, R. & Swedenborg, B. (1997). The Welfare State in Transition: Reforming the Swedish Model, USA: University of Chicago Press.
• Garton, S. & McCallum, M. E. (1996). “Workers’ Welfare: Labour and the Welfare State in 20th Century Australia and Canada”, Labour History, 71, Australia and Canada, Labour Compared, 116-141.
• Gilbert, N. (2004). Transformation of the Welfare State, New York, USA: Oxford University Press.
• Goodin, R. E. (1985). “Vulnerabilities and Responsibilities: An Ethical Defense of the Welfare State”, American Political Science Review, 79, 75-787.
• Gürsel, S., Darbaz, B. & Karakoç, U. (2009). “Yeşil Kart: Türkiye’nin En Maliyetli Sosyal Politikasının Güçlü ve Zayıf Yanları”, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi (BETAM), Araştırma Notu 09/39, 1-6.
• Güzel, A. & Okur, A. R.., Caniklioğlu, N. (2010). Sosyal Güvenlik Hukuku, 13. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları,.
• Hasenfeld, Y., & Rafferty, J. A. (1989). “The Determinants of Public Attitudes toward the Welfare State”, Social Forces, 67, 4, 1027-1048.
• Hoskins, D. (1998). “The Redesign of Social Security”, Developments and Trends in Social Security 1996-1998 (Geneva: International Social Security Association, 1998), 1-9.
• http://www.merriam-webster.com/dictionary/welfare%20state (25 December 2015)
• http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/kurumsal/istatistikler/sgk_istatistik_yilliklari (29 December 2015).
• https://www.ttb.org.tr/mevzuat/index (30 December 2015).
• Huber, E. & Stephens, J. D. (2001). Development and Crisis of the Welfare State, Parties and Policies in Global Markets, USA: The University of Chicago Press.
• Karadeniz, O. (2007). “Social Security of Casual Agriculture Workers in Turkey”, 5th International Research Conference on Social Security, Warsaw, “Social security and the labour market: A mismatch?” International Social Security Association, Research Program, http://www.issa.int/pdf/warsaw07/2karadeniz.pdf (15 January 2016).
• Karadeniz, O. (2009). “Turkey Annual National Report Pensions, Health and Long-term Care, Analytical Support on the Socio-Economic Impact of Social Protection Reforms”, http://socialprotection.eu/files/353/asisp_ANR09_Turkey.pdf (15 January 2016).
• Karadeniz, O. (2012). “Extension of Health Services Coverage Needy in Turkey: From Social Assistance to General Health Insurance”, Sosyal Güvenlik Dergisi, 2, 2, 103-123.
• Kaya, M. V. & Bozkurt, İ. (2011). “İşsizlik, Kişi Başına Milli Gelir (Yoksulluk), Suç Oranı ve Yeşil Kart: 1999-2009 Türkiye Örneği”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30, 133-140.
• Lindback, A. (1995). “Hazardous Welfare-State”, The American Economic Review, 85, 2, Papers and Proceedings of the Hundredth and Seventh Annual Meetings of the American Economic Association, Washington DC, 9-15.
• Mau, S. & Veghte, B. (2007). Social Justice, Legitimacy and the Welfare State, USA: Ashgate Publishing Limited.
• Oorscot, W. v., Opielka, M., & Pfau-Effinger, B. (Ed.) (2008), Culture and Welfare State Values and Social Policy in Comparative Perspective, USA: Edward Algar Publishing Limited.
• Orhaner, E. (2006). “Türkiye’de Sağlık Hizmetleri Finansmanı ve Genel Sağlık Sigortası”, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 1-22.
• Orloff, A. (1996). “Gender in the Welfare State”, Annual Review of Sociology, 22, 51-78.
• Papadakis, E. (1993). “Class Interests, Class Politics, and
• Welfare State Regime”, The British Journal of Sociology, 44, 2, 249-270.
• Pierson, C. & Castles, F.G. (2006). The Welfare State Reader, Second Edition, UK: Polity Press Publication.
• Risa, A. E. (1995). “The Welfare State as Provider of Accident Insurance in the Workplace: Efficiency and Distribution in Equilibrium”, The Economic Journal, 105, 428, 129-144.
• Social Security Administration, Social Security, Understanding the Benefits, www.socialsecurity.gov.
• SSI statistics, available at http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/kurumsal/istatistikler/sgk_istatistik_yilliklari (29 December 2015).
• Tarcan, M. & Şahin, İ. (2000), “Hastanelerde Yeşil Kart Uygulamasında Karşılaşılan Sorunlar”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 5, 4, 69-94.
• Tatar, M., Mollahaliloğlu, S., Şahin, B., Aydin, S. & Hernández- QUEVEDO A. M. C. (2011), Turkey: Health system review. Health Systems in Transition,13(6):1–186, http://www.euro.who.int/ en/who-we-are/partners/observatory/health-system-reviews-hits/full-list-ofhits/turkey-hit-2011 (05June 2012).
• Tuncay, C. & Ekmekçi, Ö. (2013). Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, 16. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• TURKSTAT, Health Survey, 2012.
• Yüksel, H. (2014). Güncel Gelişmeler Işığında Sosyal Politika, Ekin Yayınevi, Bursa