HEMŞİRE VE STAJYER HEMŞİRELERDE EN FAZLA STRES YARATAN OLAYLARIN NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 17 Sayı: 67, 1043 - 1059, 20.07.2018

İbrahim Sani Mert

https://doi.org/10.17755/esosder.343043

Cited By: 6

Öz

Amaç: Günümüzde iş stresi denince hemen hemen her
meslek grubu akla gelse de, kuşkusuz hemşirelerdeki iş stresi yapılan görevin
ehemmiyeti itibariyle daha ön plana çıkarak, daha çok araştırmaya konu olmuştur.
Yapılan bu araştırmada, hemşire ve stajyer hemşirelerin yaşadıkları en stresli
olaylar tespit edilerek bu olayların iş stresi kapsamında incelenmesi amaçlanmıştır.
 Yöntem:
49 hemşire ve 45 stajyer hemşire olmak üzere toplam 94 katılımcının yer aldığı
çalışmada yarı yapılandırılmış görüşme ile katılımcıların geçmişte yaşadıkları
ve en çok stres hissettikleri bir olayı anlatmaları ve bu olaya ilişkin bazı
soruları cevaplamaları istenmiştir. Elde edilen veriler içerik analizine tabi
tutularak hemşire ve stajyer hemşirelerde en çok stres yaratan olaylar; olay
türü, strese girme nedeni, hissedilen baskın duygu ve strese neden olan faktör açısından
incelenmiştir.  Bulgular: Elde edilen bulgura göre, hemşirelerdeki en büyük stres
kaynaklarının sırasıyla; deneyimsizlik, hasta yakını ile olan ilişkiler ve
dikkatsizlik olarak tespit edilirken stajyer hemşirelerde ise önemli bir oranda
tecrübesizlikten kaynaklanan stresin hakim olduğu belirlenmiştir. Ayrıca,
stajyer hemşirelerin hemşirelere kıyasla hastaya zarar vermeden nispeten daha
fazla strese girdikleri tespit edilmiştir. Sonuç:
Hemşirelerde iş stresine neden olayların kritik olaylar baz alınarak nitel
araştırma yöntemi ile tespit edilmesinin daha sağlıklı bulguların elde
edilmesine neden olacağı değerlendirilmektedir. Elde edilen bulgular, konu ile
ilgili bundan sonra yapılacak akademik çalışmalara ve sağlık sektöründeki
yöneticilere öneriler de dikkate alınarak yorumlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hemşireler, Stajyer Hemşireler, İş Stresi, Sağlık Sektörü

THE INVESTIGATION OF THE MOST STRESSFUL CRITICAL INCIDENTS THAT EXPERIENCED BY NURSES AND INTERN NURSES BY USING QUANTITATIVE RESEARCH METOD

Öz

Kaynakça

• Adriaenssens, J., Hamelink, A., Bogaert P.V. (2017). Predictors of occupational stres and well-being in First-Line Nurse Managers: A cross-sectional survey study. International Journal of Nursing Studies, 73: 85-92. Altiok, H. O., Üstün, B. (2013). The Stres Sources of Nursing Students. Educational Sciences: Theory and Practice, 13(2): 760-766. Baba, V. V., Tourigny L., Wang X., Lituchy T., Monserrat S. I., (2013). Stres among nurses: a multi‐nation test of the demand‐control‐support model. Cross Cultural Management: An International Journal, 20(3): 301-320. https://doi.org/10.1108/CCM-02-2012-0012 Dwyer, D.J., Ganster, D. (1991). The Effects of Job Demands and Control on Employee Attendance and Satisfaction. Journal of Organizational Behavior, 12: 595-608. Ebrinç, S., Açikel, C., Başoğlu, C., Çetin, M., Çeliköz, B. (2002). Yanık merkezi hemşirelerinde anksiyete, depresyon, iş doyumu, tükenme ve stresle başa çıkma: Karşılaştırmalı bir çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3:162-168. Garrosa E., Moreno-Jime´Nez, B., Liang, Y., Gonza´Lez J. L. (2008). The relationship between socio-demographic variables, job stresors, burnout, and hardy personality in nurses: An exploratory study. International Journal of Nursing Studies, 45: 418–427. Gorostidi, X. Z., Egilegor, X. H., Erice, M. J. A., Iturriotz, M. J. U., Garate, I. E., Lasa, M. B. (2007). Stres sources in nursing practice: evolution during nursing training, Nurse Education Today, 27: 777-787. Graham, M.M., Lindo, J., Bryan, V.D., Weaver, S. (2016). Factors Associated with Stres Among Second Year Student Nurses During Clinical Training in Jamaica. Journal of Professional Nursing, 32(5): 383–391. Gray-Toft P., Anderson J. G. (1981). The nursing stres scale; development of an instrument. Journal of Behavioral Assessment, 3:11-23. Guido L. A., Silva R. M., Goulart C. T., Kleinübing R. E., Umann J. (2012). Stres and coping among surgical unit nurses of a teaching hospital. Revista da Rede de Enfermagem do Nordeste, 13(2):428-436. Hart, P.M., Cooper, C.L., (2001). Occupational stres: toward a more integrated framework. In: Anderson, N., Ones, D.S., Sinangil, H.K., Viswesvaran, C. (Eds.), Handbook of Industrial, Work and Organizational Psychology (vol 2: Personnel Psychology). Sage, London. Hayes, L.J., O’brien-Pallas L., Duffield C. (2006). Nurse turnover: a literature review. Int J Nurs Studies, 43(2):237–263. Hayes, L.J., O’brien-Pallas, L., Duffield, C., Shamian, J., Buchan, J., Hughes, F., Spence Laschinger, H.K., North, N., (2012). Nurse turnover: a literature review an update. Int. J. Nurs. Stud. 49 (7): 887–905. Hersch, R.K., Cook, R.F., Deitz, D.K., Kaplan, S., Vezina M. (2016). Reducing nurses' stres: A randomized controlled trial of a web-based stres management program for nurses. Applied Nursing Research, 32: 18-25. Holsti, O.R. (1969). Content Analysis for the Social Sciences and Humanities, Menlo Park, C.A: Addison- Wesley. Ida, H., Miura M., Komoda M., Yakura N., Mano T., Hamaguchi T., Yamazaki Y., Kato K., Yamauchi K. (2009). Relationship between stres and performance in a Japanese nursing organization. International Journal of Health Care Quality Assurance, 22(6) :642-657. https://doi.org/10.1108/09526860910986894 Irvine, D.M., Evans, M.G. (1995). Job satisfaction and turnover among nurses: integrating research findings across studies, Nurs Res., 44(4): 246–253. Kane, P.P. (2009). Stres causing psychosomatic illness among nurses. Indian journal of occupational and environmental medicine, 13(1): 28-32. Karasek, R.A. (1979). Job Decision Latitude, and Mental Strain: Implications for Job Redesign. Administrative Science Quarterly, 24(2): 285-308. Kato, T, (2014). Coping with interpersonal stres and psychological distres at work: comparison of hospital nursing staff and salespeople. Psychology Research and Behavior Management, 7: 31–36. doi: 10.2147/PRBM.S57030. Konstantinos, N., Christina, O. (2008). Factors influencing stres and job satisfaction of nurses working in psychiatric units: a research review, Health Science Journal, 2(4): 183-195. Laal, M., (2013). Job Stres Management in Nurses, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 84(9): 437-442. Lim, J., Bogossian, F., Ahern, K. (2010A). Stres and coping in Australian nurses: a systematic review. Int Nurs Rev., 57(1):22–31. Lim, J., Bogossian, F., Ahern, K. (2010B). Stres and coping in Singaporean nurses: a literature review. Nurs Health Sci., 12(2):251–258. Loo, R., Thorpe, K. (2004). Making female first‐line nurse managers more effective: A Delphi study of occupational stress. Women in Management Review, 19(2):88-97. https://doi.org/10.1108/09649420410525298 Matsuzaki, K., Uemura, H., Yasui, T. (2014). Associations of menopausal symptoms with job-related stres factors in nurses in Japan. Maturitas, 79(1): 77-85,. Mcneely, S., (1995). Stres and coping strategies in nurses from palliative, psychiatric and general nursing areas. Employee Councelling Today, 7(5): 11-13. https://doi.org/10.1108/13665629510096038 Mcvicar, A. (2003). Workplace stres in nursing: A literature review. Journal of Advanced Nursing, 44(6): 633–642. Miles, M. B., Huberman, A. M. (1984). Qualitative Data Analysis (2nd Ed.). CA: SAGE Thousand Oaks. Mwachofi, A., Walston, S. L., Al‐Omar, B. A., (2011). Factors affecting nurses' perceptions of patient safety. International Journal of Health Care Quality Assurance, 24(4): 274-283. https:// doi.org/10.1108/09526861111125589. Nayomi, W.V.P.N. (2016). Workplace stres in nursing: a literature review, Journal of Social Statistics, 03(01): 47-53. Önder, G., Aybas, M., Önder, E. (2014). Hemşirelerin Stres Seviyesine Etki Eden Faktörlerin Öncelik Sırasının Çok Kriterli Karar Verme Tekniği ile Belirlenmesi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(1): 21-35. Owens, J. M., (2017). Secondary stres in nurse educators. Teaching and Learning in Nursing http://dx.doi.org/ 10.1016/j.teln.2017.02.004H Silverman, D. (2001). Interpreting Qualitative Data: Methods for Analysing Talk, Text and Interaction. London: SAGE Publication. Smith, G. D., Yang, F. (2017). Stres, resilience and psychological well-being in Chinese undergraduate nursing students. Nurse Education Today, 49: 90-95. Sop, S.A. (2014). İş Baskısı, İş-Serbest Zaman Çatışması, Meslek Memnuniyeti ve Yaşam Doyumu İlişkisi Üzerine Bir İnceleme. Turizm Akademik Dergisi, 1(1): 1-14. Taşdelen, S., Zaybak, A. (2013). Hemşirelik Öğrencilerinin İlk Klinik Deneyim Sırasındaki Stres Düzeylerinin İncelenmesi. F.N. Hem. Dergisi, 21(2): 101-106. Timmins, F., Corroon, A. M., Byrne, G., Ve Mooney, B. (2011). The challenge of contemporary nurse education programmes. Perceived stresors of nursing students: Mental health and related lifestyle issues. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 18: 758-766. Udod, S., Cummings, G. G., Care, W. D., Jenkins, M., (2017). Role stresors and coping strategies among nurse managers. Leadership in Health Services, 30(1): 29-43. https:// doi.org/10.1108/LHS-04-2016-0015. Valizadeh, I.L., Farnam, A., Zamanzadeh, V., Bafandehzendeh, M. (2012). Sources of Stres for Nurses in Neonatal Intensive Care Units of East Azerbaijan Province. Journal of Caring Sciences, 1(4):245-254. DOI 10.56.81/jcs.2012.34 Vicente, A. A., Shadvar, S., Lepage, S., Rennick J.E. (2016). Experienced pediatric nurses’ perceptions of work-related stresors on general medical and surgical units: A qualitative study. International Journal of Nursing Studies, 60: 216-224. Wong, J.-Y. Ve Lin, J.-H. (2007). The Role of Job Control and Job Support in Adjusting Service Employee’s Work-to-Leisure Conflict. Tourism Management, 28: 726-735. World Health Organization, (2010). A Global Survey Monitoring Progress in Nursing and Midwifery. World Health Organization, Geneva, Switzerland. Yildirim, A., Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Güncelleştirilmiş ve Genişletilmiş 5. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yin, J.C., Yang, K.P. (2002). Nursing turnover in Taiwan: a meta-analysis of related factors. Int J Nurs Studies, 39(6): 573–581.